زنان روزنامهنگار هنگام پوشش خبری مسائل خشونتی، از نظر روانی تحت تأثیر قرار میگیرند
روزنامهنگاران زن که روی مسائل خشونت بە ویژە خشونت علیە زنان کار میکنند بسیاری از فشارها مانع از توانایی آنها برای زندگی عادی میشود، در نتیجە وقایعی که دردی را در درون آنها به جای میگذارد نمیتوانند بر آن غلبه کنند و بر رفتار و سلامت روانی آنها تأثیر
اسماء فتحی
قاهره- روزنامهنگاران زن که به طور کلی روی مسائل خشونت کار میکنند به رویدادها نزدیک هستند و به واسطەی کارشان جزئیات و صحنههایی را میبینند که امنیت شخصی آنها را از بین میبرد و چیزهای دیگری که آنها را وادار می کند به روانپزشک مراجعه کردە و به دنبال کمک برای فرار از کابوس و ترس باشند.
واقعیت زنان روزنامهنگار محدود به قرار گرفتن در معرض فشار روانی در نتیجه تأثیر مسائل خشونت بر آنها نیست، بلکه به گفته بسیاری از زنان، آنها در حین انجام کار خود نیز در معرض همین تخلفات قرار میگیرند و به ابزارهای حفاظتی زیادی نیاز دارند، در حالی که برخی از آنها ترجیح دادند پرونده خشونت را به طور کامل ترک کنند و دامنه دیگری را برای پوشش انتخاب کنند و یا برخی دیگر از شغل خود منصرف شدە و برای تعادل و فضایی از آرامش روانی و جسمی و زمینەای کم خطرتر رشتەای دیگر را برگزیدەاند. .
پوشش موضوعات خشونت، اثرات روانی منفی بر روزنامهنگاران زن دارد
زنان روزنامهنگار به دلیل تأثیر منفی بر موضوعاتی که روی آن کار میکنند، دچار یک سری بحرانهای پیچیده میشوند که مهمترین آن خشونت علیه زنان است که اخیراً میزان این تأثیرات مشخص شده و توجه تعدادی از نهادهای داخلی و بینالمللی را بە خود جلب کردە کە سعی در رسیدگی بە این موضوع و ارائه حمایت از آن به خصوص از لحاظ روانی دارند.
فاطمه خیر، نویسنده، روزنامهنگار و مربی رسانه در این مورد گفت: «پرداختن بە مسائل خشونت زنان بر کسانی کە این کار را انجام میدهند از لحاظ روانی تأثیرات منفی بر جای میگذارد و آگاهی از این تأثیر در دورەی اخیر رایج شده است.»
وی با اشارە بە آغاز شناسایی تأثیر پوشش مطبوعاتی بر دستاندرکاران و مصادف شدن آن با ظهور ویروس کرونا تأیید کرد کە «آگاهی از آن در بین خود روزنامهنگاران و همچنین نهادهای حمایت کننده، چه در سطح محلی و چە در سطح منطقەای ایجاد شد.»
وی با توجه به نتایج مستقیم این تأثیر، توضیح داد که «این بسیار خطرناک است، زیرا معمولاً در استرس روحی و استرس بیش از حد، علاوه بر تعدادی علائم و اثرات روانی و عصبی نشان داده میشود.»
وی خاطرنشان کرد: «در دورەی اخیر آگاهی مراقبت از وضعیت روانی روزنامهنگار افزایش یافته است و تعداد زیادی از نهادها برای بالا بردن آگاهی روزنامهنگار برای عدم قرار گرفتن در معرض استرس روانی، حتی جسمی با ضرورت پایان دادن در مواجهە با خطرات تلاش میکنند.»
او با بیان اینکه سالها روی مسائل زنان کار کرده است و نمیدانست که این موضوع اثرات منفی روانی روی او گذاشته است و اکنون میداند که این یک واقعیت است و از ایدەی آگاهی از اهمیت حفظ تعادل روانی در کار روزنامهنگاری به دلیل عدم علاقه به رنج خبرنگارانی که روی موضوعات بسیار خاص کار میکنند و آثار روانی و عصبی برای آنها به جا میگذارد حمایت میکند.
وی تأکید کرد: «روزنامهنگاران زن در حال حاضر از اثرات روانی و عصبی که بر آنها وارد میشود آگاه هستند و برخی از قبل برای رهایی از آنها کمک خواستهاند تا بتوانند تعادل روحی و عصبی را به طور کلی و در حین کار روی این نوع موضوعات در خاص حفظ کنند.»
«قتل همکارم شیما جمال به دست همسرش قاضی ایمن حجاج، تکان دهندهترین مورد برای من بود»
فاتن صبحی، روزنامهنگار به نوبه خود گفت: «زنان به طور کلی تحت تأثیر بحران خشونت قرار دارند و معمولاً در حالت ترس به سر میبرند، زیرا خبرنگاران زن بیشتر با اتفاقات میدانی آشنا هستند و در بدترین مسائل تخصص دارند زیرا آنها جزئیات دقیقی را دنبال میکنند که ممکن است به آگاهی بسیاری از افراد خارج از آن پرونده نرسد، آنها آسیبپذیرترین افراد در برابر این تأثیرات هستند.»
وی خاطرنشان کرد: «بحرانهای اخیر مستقیماً بر او تأثیر گذاشته و در نتیجەی تصور جزئیات جنایت رخ داده او را عصبی و دچار بیخوابی کرده است و این احساسات در اطرافیانش منعکس شده و آنها اندازەی فشارهایی را که در نتیجەی اخبار و گزارشهای ویژە مبنی بر خشونت بر وی وارد میشد احساس میکردند.»
او توضیح داد کە «قتل همکارم شیما جمال به دست همسرش قاضی ایمن حجاج، تکان دهندهترین مورد برای من بود، زیرا ثابت کرد که خشونت نزدیک است و خطر قریبالوقوع است.»
وی افزود: «در حین کار خود در هنگام ثبت نام زنی که حکم اعطای اختیار وی را از آپارتمان مشترک وی و همسرش اخذ کرده بود و به دلایلی که هنوز اطلاعی ندارد، از سوی یک افسر پلیس مورد خشونت قرار گرفته است. با حضور پلیس خبرنگاری که در حال انجام وظایفش بود در یک لحظه به متهم تبدیل شد.»
وی به زنان روزنامهنگار ضرورت تفکیک آنچه در عرصەی عمومی اعم از تجاوزات زندگی خصوصی آنها اتفاق میافتد توصیه کرد، با توجه به اینکه بقا در ایجاد یک مانع روانی در هر زمان ممکن است، علاوه برکار و نیاز به انجام سرگرمیهای تفریحی، کار بر روی خودسازی و افزایش آگاهی از طریق مطالعەی کتابهای روانشناسی، در صورت لزوم به پزشک مراجعه کنند.»
او توضیح داد: «علاوه بر نقشی که به سندیکای روزنامهنگاران واگذار شده است، زنان باید کمیتهای در درون سندیکا داشته باشند که در واقع بر واقعیتهای روزنامهنگاران زن تأثیر بگذارد و فقط جوهر روی کاغذ نباشد تا به بحرانهای روزنامهنگاران زن کە مربوط به نقض حقوق آنها و فضای خصوصی آنهاست گوش دهند. دستیابی به کسی که در مواقع لزوم از آنها حمایت کند و جامعەی مدنی نیز از طریق ایجاد انجمنهای تخصصی در زمینەی مسائل روزنامهنگاران زن که رنج آنها را میپذیرند، به ویژه آنهایی که بر اساس جنسیت آنها است، نقش دارند.»
«سال جاری تهدید کنندەترین سال برای ایمنی و امنیت خبرنگاران زن روانی بود»
مادلین نادر، روزنامهنگار متخصص در مسائل زنان گفت: «خشونت از نظر اجتماعی همه را تحت تأثیر قرار میدهد، زنان روزنامهنگار به دلیل کار خود موظف به پوشش رویدادها هستند بنابراین از جزئیات جنایت و چنگال بحران روانی آگاه هستند.»
وی افزود: «سال جاری به ویژه با میزان بالای خشونت و ظالمانه بودن آن و ورود آن به خیابان مانند کنیرا اشرف، سلما و دیگران و حتی روزنامهنگاران زن روانشناس، تهدید کنندەترین سال برای ایمنی و امنیت خبرنگاران زن روانی بود. آمار خودکشی افزایش یافت و همین امر باعث شد بسیاری از کسانی که در روزنامهنگاری کار میکنند ببینند که این وضعیت دور از دسترس نیست و تحت تأثیر فشار مضاعف بر زندگی شخصی و اجتماعی خود هستند.»
او اشاره کرد: «قبلاً تحت تأثیر قرار گرفته است، به ویژه در زندگی اجتماعیاش، و ترس و اضطراب به همراهان او تبدیل شده است، چه برای خودش و چه برای اطرافیانش، و خاطرنشان کرد که او تمایل داشت با اجتناب از تماشای ویدیوهایی با محتوای خشونتآمیز به طور کلی از خود محافظت کند.»
وی بر ضرورت تشکیل کمیتهای در سندیکای روزنامهنگاران برای دریافت شکایات و حمایت روانی مستقیم از دستاندرکاران رسانه و خبرنگاران با حفظ اطلاعات و محرمانه بودن جلسات تاکید کرد، زیرا سندیکای روزنامەنگاران سازمان یافتهترین و آگاهترین سازمان از مسائل حرفهای و پیامدهای آن است.
او افزود: «تعداد زیادی از روزنامهنگاران زن برای حفظ امنیت روانی خود، به هر قیمتی که باشد، به اجتناب از پوشش رویدادهای خشونت آمیز متوسل شدند، در حالی که دیگران در جلسات استماع شرکت کردند و در نتیجەی جنایات اخیر و برای رهایی از حالت خشم حاکم بر آنها با روانپزشکان مشورت کردند.»