زنان در حفاظت از محیط زیست بیشترین نقش را دارند

نقش محوری زنان در مواجهه با بحران زیست محیطی و پرهیز از اثرات منفی آن بر زندگی خصوصی آن‌ها قابل چشم‌پوشی نیست و تلاش برای یافتن راه‌حل‌هایی برای تعیین ضرورت سازگاری و جستجوی جایگزین برای اجتناب از این مخاطرات توسط زنان ادامه دارد.

اسماء فتحی

قاهره- تغییرات اقلیمی بر پیامدهای منفی خود برای زنان در سراسر جهان سایه افکنده است و زنان چه کارگران بخش کشاورزی، چه فروشندگان و دلالان در بازارها و یا حتی مصرف کنندگان کالاها تحت تأثیر افزایش قیمت‌ها قرار گرفته‌اند و  این افزایش‌ قیمت‌ها باعث عدم تعادل در درآمد خانواده‌ها شده است.

برخورد با پیامدهای تغییرات اقلیمی در دوره‌ی اخیر رویکردی فمینیستی در تعدادی از مؤسسات داشته است و این مؤسسات شروع به اعلام دوستی خود با محیط زیست و اجتناب از استفاده از تمامی عوامل آلودگی کرده‌اند. اما برخی از آن‌ها کار در مورد مسائل زنان را با بحران زیست محیطی ارغام کردند و شروع به راه‌اندازی کمپین‌های آگاهی رسانی کردند که به نظر آن‌ها از زنان در بحران‌های آتی و پیش رو حمایت می‌کنند و با کسانی که در این کمپین‌ها مشارکت داشتند، به دنبال جایگزین‌های عملی برای محدود کردن بحران آب و هوا و آلودگی محیط زیست بودند.

در واقعیت مصر علیا از همه توسعه یافته‌تر بود، زیرا برخی به دنبال پروژه‌هایی بودند که زنان را قادر می‌سازد تا بر آن بحران غلبه کنند و این امر به قانونی شدن ضایعات محصولات کشاورزی که مستقیماً تحت تأثیر تغییرات آب وهوایی و اختلالات آن در دوره‌ی اخیر قرار گرفته‌اند، کمک می‌کند. زنانی که در این کمپین‌ها حضور داشتند آموزش دیده‌اند تا از جایگزین‌هایی در زندگی روزمره‌ی خود استفاده کنند که از فشار بر محیط زیست را کاهش می‌دهد.

 

عواقب خطرات زیست محیطی را تحمل کند

نورالهدی ولی‌الدین‌محمد وکیل دادگستری گفت که زنان به ویژه افرادی که در زمینه‌ی کشاورزی فعالیت می‌کنند به طور مستقیم تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار می‌گیرند، زیرا می‌دانند که تعداد زیادی از آن‌ها که وظیفه حمایت از خانواده‌ی خود را بر عهده دارند و هر گونه اختلال در شرایط محیطی با به تعویق انداختن تعهدات و اخلال در معاملات آن‌ها در همان خانواده یا بازارهایی که برخی از آن‌ها در آن کار می‌کنند، منجر خواهد شد و این امر بر درآمد آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

او فاش کرد که برخی از زنان کشاورز در چرخه‌ی تولید مشابه با فروش در بازارها کار می‌کنند و زمانی که تغییرات آب و هوایی برخی محصولات را تحت تأثیر قرار می‌دهد، و قیمت برخی از این محصولات کاهش می‌یابد، خود را قادر به تأمین نیازهای روزانه‌ی خود نمی‌بینند، بنابراین برخی از آن‌ها برای یافتن جایگزین تلاش می‌کنند، در حالی که برخی دیگر این وضعیت را پذیرفتند و با قیمت پایین‌تری محصولات خود را می‌فروشند که بر درآمد و توانایی آن‌ها در تامین نیازهای خانواده‌شان تأثیر گذاشته است.

وی در خصوص زنان خانه‌دار تصریح کرد: زنان خانه‌دار کسانی هستند که بار خانواده را به دوش می‌کشند و در معرض بسیاری از بحران‌ها از جمله گرانی‌های ناشی از تغییرات اقلیمی قرار دارند و به همین دلیل به دنبال گزینه‌های جایگزین برای رفع این بحران می‌گردند، مانند پیروی از یک سبک زندگی سازگار با محیط زیست مانند بازیافت یا استفاده از محصولات سازگار با محیط زیست و صرفه‌جویی در مصرف برق و گاز و جستجوی جایگزین‌هایی که در خدمت هدف هستند و آسیب کمتری داشته باشند.

وی با اشاره به این‌که جبران آسیب‌هایی که زنان در نتیجه‌ی تغییرات آب و هوایی متحمل شده‌اند دشوار است، گفت که بنابراین، نهادهای زنان و ابتکارات جوانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند باید برای آموزش زنان در مورد خطرات زیست محیطی، راه‌های منطقی کردن مصرف و جست‌وجوی جایگزین‌های امن برای آن‌ها تلاش کنند.

نورالهدی ولی‌الدین‌محمد خاطرنشان کرد که آموزش زنان به آمادگی برای مقابله با هر بحرانی کمک می‌کند و در عین حال به دنبال ابزارهای جایگزین باشد که سبک زندگی دوستداران محیط زیست را برای آن‌ها تسهیل کرده و خطرات مربوط به مصرف روزانه در خانه را کاهش دهد.

وی خاطرنشان کرد که زنان بیشترین نقش را در گسترش اصول مربوط به محیط زیست در اعضای خانواده‌ی خود و اصلاح رفتار آن‌ها دارند که این امر باعث افزایش تعداد اعضای خانواده برای ایجاد سبک زندگی دوستدار محیط زیست می‌شود و زنان همچنین تغییراتی را دنبال می‌کنند که ممکن است به آن‌ها کمک کند چرخه‌ی کاری خود را تغییر دهند و گزینه‌های مناسب در بازیافت یا منابع انرژی جایگزین را جستجو کنند.

وی در مورد موانعی که مانع از توانمندسازی زنان در پرونده‌ی محیط زیستی می‌شود، می‌گوید: دلیل آن کنار گذاشته شدن آن‌ها از منابع آگاهی است زیرا آن‌ها در یک کلیشه و مکان‌های دور از آن فضاها هستند که جنبش فمینیستی را به یک موضوع مهم تبدیل می کند و نقشی ضروری در تغییر این واقعیت دارد.

ایجاد آب و هوای سازگار با محیط زیست در أسیوط یک تجربه‌ی ستودنی است  

اسماء مهران، مدیر اجرایی انجمن «جمعیت و توسعه سوا أحلی» در مرکز ابوتیج در استان أسیوط نیز به نوبه‌ی خود گفت: استان اسیوط دارای دو مرکز مهم برای کشت انار است که عبارتند از «ساحل سلیم و البداری»، اما پس از تغییرات اقلیمی در این استان که شاهد افزایش دما یا رطوبت بود، به طور مستقیم بر روند تولید انار تأثیر گذاشت و مقادیر زیادی از این محصول هدر رفت.

وی تصریح کرد: جمع‌آوری انار به دو صورت انجام می‌شود که یکی از آن‌ها فروش به قیمت پایین یا انداختن آن به داخل کانال‌ها بود که مشکلات بهداشتی و زیست محیطی را افزایش می‌دهد. از این رو انجمن «سوا أحلی» تصمیم گرفت روش‌های مقابله با این پدیده را به زنان آموزش دهد. این انجمن به زنان آموزش داد که برای بهبود درآمد خود، با ضایعات انار محصولی را که همان ملاس انار است، «انار و حنا و مقداری کرم از دانه‌ها» تولید کنند که برای درمان و معالجه‌ی دردهای معده استفاده می‌شود.

وی افزود که تغییر در خیابان‌ها ظاهر شد و دیگر مقادیر زیادی از ضایعات انار همانند گذشته در خیابان‌ها ریخته نشد تا شرایط اقتصادی زنان با آن بهبود یابد و موضوع به یک پروژه تبدیل شود و به دنبال آن آموزش‌هایی برای تهیه‌ی امکان‌سنجی انجام شد و مطالعات و مشارکت آن‌ها در نمایشگاه‌های مختلف تا متأثر از خسارات ناشی از تغییرات اقلیمی که زنان به آنها پرداخته‌اند، نشوند.

وی خاطرنشان کرد که در محصول گندم و تعدادی از محصولات دیگر بحران وجود دارد، بنابراین آن‌ها شروع به آموزش زنان و همسرانشان در زمینه‌ی محصولات جدید کردند، از جمله روش «مساطب» که مصرف آب را کاهش می‌دهد و ایده‌ی گلخانه به عنوان یکی از راه‌حل‌های فوری که می‌تواند عدم تعادل را برطرف کند. با توجه به این‌که بحران تغییرات اقلیمی خود را بر همگان تحمیل کرده است و نیاز به مقابله با آن و جستجوی راه‌حل و خروجی برای اثرات منفی آن و حتی تطبیق با آن در صورت لزوم ضروری شده است.

اسماء مهران فاش کرد که زنان نقش اساسی و محوری در مقابله با بحران تغییرات اقلیمی دارند و در انجمن «سوا أحلی» در زمینه‌ی استفاده‌ی روزانه‌ی میزان غذای مورد نیاز خانواده و کاهش ضایعات و همچنین منطقی کردن مصرف آب به زنان آموزش داده شده است.

وی در پایان صحبت‌های خود در مورد کاهش ضایعات مواد غذایی خاطرنشان کرد که به زنان آموزش داده‌اند که با برخی سبزیجات از جمله گوجه‌فرنگی، مواد دیگری برای استفاده در غذای خانواده تهیه کنند. می‌توان پس از خشک کردن گوجه‌فرنگی بیش از یک محصول از آن استخراج و بخشی از آن را به پودر تبدیل کرد تا در صورت کمبود در بازارهای متأثر از تغییرات آب و هوایی در دوره‌ی اخیر قابل استفاده باشد.