وضعیت امنیتی لیبی بر مشارکت زنان در تظاهرات تأثیر می‌گذارد
دلایل متعددی باعث کاهش مشارکت زنان در محل اعتراضات لیبی شده است که خواستار واگذاری قدرت به شورای عالی قضایی و سرنگونی کلیهی نهادهای مقننه و اجرایی در این کشور علیرغم مشارکت آنها در حمایت، سازماندهی و هماهنگی این اعتراضات بودند.
هندیه العشیبی
بنغازی - زنان لیبیایی در راهپیمایی‌ها و تظاهرات‌هایی که رژیم سابق را سرنگون کرد، شرکت کردند و زنان برای به دست آوردن حقوق لیبیایی‌ها، درست مانند مردان، جنگیدند تا حضور خود را در انقلاب‌هایی که چهره‌ی جهان عرب را تغییر دادند، ثابت کنند، همانطور که در انقلاب فوریه‌ی ۲۰۱۱، قیام مردم در انقلاب الکرامه ۲۰۱۴ و سایر اعتراضات خواستار تغییر، اتفاق افتاد.
با تجدید اعتراضات مردمی که از حدود یک هفته پیش در بخش‌های جداگانه لیبی آغاز شد و خواستار برکناری نهادهای سیاسی در این کشور و ارائه‌ی خدمات اولیه به شهروندان در تعدادی از شهرهای بزرگ از جمله پایتخت، طرابلس، بنغازی، طبرق و سبها شد. ما در این تظاهرات، مشارکت شدید زنان را ندیدیم، در واقع، در برخی شهرها مانند طبرق و طرابلس، شرکت زنان در تظاهرات کاملاً غایب بود.
برخی این مشارکت اندک را به وخامت اوضاع امنیتی و کنترل شبه‌نظامیان مسلح بر برخی شهرها نسبت می‌دهند، در حالی که برخی دیگر دلیل آن را خشونت اجتماعی زنان می‌دانستند که مانع از شرکت آنها در اعتراضات و تظاهرات مردمی می‌شود که ممکن است علیه جریان یا شخصیت خاصی مورد حمایت خانواده، قبیله یا همسر باشد.
وضعیت امنیتی
در این باره، دینا الفزرانی، فعال مدنی، تأیید کرد که وضعیت امنیتی یکی از دلایلی است که مانع از شرکت زنان در تظاهراتی شده است که از جمعه‌ی گذشته کشور شاهد آن بود، «وخامت اوضاع امنیتی اجازه‌ی مشارکت زنان را نمی‌دهد». با بیان اینکه خشونت فیزیکی یا کلامی دلیلی بر ممانعت از شرکت زنان در تظاهرات است و مدافعان و سازمان‌دهندگان این تظاهرات مشخص نبودند و توضیح دادند که مطالبه‌ی حقوق زنان لیبیایی در تظاهرات یک ضرورت مطلق است، زیرا حضور آنان بسیار تاثیرگذار است و صدای زنان را قوی‌تر می‌کند.»
او بر اهمیت نقش زنان در زندگی عمومی به عنوان شریک اصلی که به ایجاد تغییر و توسعه کمک می‌کند، تأکید کرد: «مشارکت او به معنای مشارکت کل ملت در رویدادهای جاری است.»
پست سیاسی شکننده
در حالی که تغییرات سیاسی در حال وقوع در لیبی فرصت‌های بی‌سابقه‌ای برای تغییر وضعیت حقوقی و اجتماعی زنان در لیبی فراهم کرده است، دستاوردهایی که تاکنون به دست آمده هنوز شکننده است و نیاز به تقویت و تثبیت دارد.
دینا الفزانی در این باره با اشاره به اینکه زنان با وجود اینکه برخی از زنان در لیبی در مناصب رهبری و مناصب وزارتی بوده‌اند، همچنان از به حاشیه رانده شدن سیاسی رنج می‌برند، خاطرنشان کرد: از انقلاب فوریه تاکنون، زنان بسیاری از دستاوردهای خود را در سال‌های گذشته از دست داده‌اند. از آنجایی که دولت‌های متوالی هنوز عمداً نقش زنان را به حاشیه می‌برند، او توضیح داد که جامعه‌ی بین‌الملل بر دولت‌های لیبی فشار می‌آورد تا مشارکت زنان در کار سیاسی و اقتصادی این کشور را فعال کنند.
غاده الکادیکی، فعال حقوق بشر، به نوبه‌ی خود گفت که جامعه در لیبی برای زنان محدودیت‌هایی قائل شده است. مانع از شرکت در اعتراضات یا تظاهرات در دوره‌ی کنونی می‌شود که شاهد هرج و مرج شدید در وضعیت امنیتی و تعدد جریانات سیاسی و اهداف آنهاست.
محدودیت‌های اجتماعی
او اشاره کرد که جامعه همچنان به زنان در لیبی با دیدگاهی فرومایه می‌نگرد و حق مشارکت سیاسی، حق تظاهرات و حتی حق آنها را در روند انتخابات، چه پارلمانی و چه ریاست‌جمهوری محدود می‌کند، توضیح داد که زنان شرکت‌کننده در تظاهرات ممکن است مورد خشونت، آزار و اذیت یا فیلم‌برداری بدون اجازه قرار بگیرند.
از داخل میدان تیبستی بنغازی که در روزهای گذشته شاهد اعتراضات گسترده بود، سُعاد شبلی یکی از شرکت‌کنندگان در این تظاهرات و فعال مدنی بر نقش زنان در توسعه‌ی کشور با وجود محدودیت‌هایی که در معرض آن هستند، تاکید کرد. با اشاره به اینکه برخی بیم آن دارند که این تظاهرات یا اعتراضات توسط جریان‌های سیاسی یا سایر جریان‌های تندرو مورد سوء استفاده قرار گیرد و به دنبال بازگرداندن دوباره‌ی هرج و مرج در کشور هستند، «به رغم این، زنان شجاع، زنانی در وسعت کشور وجود دارند.»
وی در مورد مشارکت اندک زنان در تظاهراتی که از جمعه‌ی گذشته در چندین شهر لیبی برگزار شد، گفت: «وضعیت امنیتی بر این مشارکت به ویژه در طرابلس، پایتخت تأثیر گذاشت. او نقش زنان را از طریق پلتفرهای الکترونیکی و سایت‌های شبکه‌های مجازی را در حمایت از تظاهرات ستود و بر حق تظاهرات مسالمت‌آمیز برای دستیابی به تغییر در کشور تاکید کرد.
علیرغم فشارهای اجتماعی تحمیل شده بر زنان برای خودداری از مشارکت سیاسی، بسیاری از زنان در تظاهراتی که جمعه‌ی گذشته در بنغازی، طرابلس، مصراته و طبرق آغاز شد، نقش مهمی ایفا کردند، جایی که آنها به سازماندهی تظاهرات و انتشار اطلاعات در رسانه‌های اجتماعی در اینترنت برای حمایت از این جنبش جوانان، حتی اگر از راه دور، کمک کردند.