« توجیه کشتار کولبران تحت نام اخلالگران اقتصادی و تهدید امنیت اقتصادی ایران»
لاوین امانی عضو هیئت مدیرە کولبرنیوز در مورد قتلعام کولبران میگوید: مسئله کولبری یکی از آن جنایات سازمانیافته و کم هزینه میباشد که جمهوری اسلامی در این سالها مرتکب شده است.
مژده کرماشانی
مرکز خبر- بعد از انقلاب ۵٨ و علیرغم وعدههای دروغین نظام به خلقهای تحت ستم، کولبری در کوردستان و سوختبری در بلوچستان تبدیل به یک مسئلهی سیاسی شد و با سیاستهای تبعیضآمیز، فقر اقتصادی و بیکاری این شغلها تحمیل و رواج پیدا کرد. در واقع اقتصاد سیاسی رانتی باعث ایجاد فشار بیشتری بر مردم گشته به خصوص این فشارها در روژهلات کوردستان به دلیل ستم و محرومیت سیستماتیک تشدید شده است. درحالیکه وظیفه دولت ایجاد اشتغال و تأمین معیشت شهروندان بود اما حکومت ایران از این امر سر باز زده و نه تنها کوردستان بلکه بلوچستان را هدف فقر سیستماتیک قرار داد، اقدامی کە با سیاست ناامن پنداشتن مرزهای کوردستان و بلوچستان و عدم توسعه و سرمایهگذاری در این مناطق انجام میشود. در همین زمینە گفتوگویی داشتیم با لاوین امانی عضو هیئت مدیرە کولبرنیوز.
«ما همواره نوعی از عدم تناسب در برنامه اقتصادی میان مرکز و پیرامون را شاهد هستیم»
لاوین امانی در ابتدای سخنان خود با اشارە بە قرارگرفتن شهرهای روژهلات کوردستان در نوار مرزهای ساختگی و تحمیلی ایران و عدم توجه حکومت مرکزگرا و تفاوت مذهبی، زبانی و نگاه امنیتی رژیم به کوردستان، میگوید: به طور کلی حکومت مرکزی در ایران و به طور ویژه جمهوری اسلامی در چهار دهه اخیر اهداف مشخص سیاسی و نظامی را در این مناطق مانند کوردستان، بلوچستان، خوزستان و غیره دنبال کرده و این اهداف مشخص را از طریق برنامههای اقتصادی، سیاسی و نظامی خاصی اجرا کرد در نتیجه تمامی عرصههای زندگی روزمره مردم از جمله همین پیدایش پدیده کولبری در کوردستان یا سوختبری در بلوچستان تابعی است از همین اهداف مشخص سیاسی و نظامی.
وی در ادامە میگوید: جمهوری اسلامی در تمام این سالها برای از بین بردن ظرفیتهای درونی توسعه و اقتصادی در منطقه و امکان استفاده از منابع انسانی و طبیعی آن هم بە شکل کاملا عمدی تلاش کردە است، ما هیچ پروژه اقتصادی دارای زیرساختی را که در چارچوب آن برنامههای اقتصادی بگنجد نمیبینیم نە تنها چنین چیزی وجود ندارد بلکه حتی آن زیرساخت اقتصادی که سنتا هم وجود داشته متأسفانه یا نابود یا غیرقابل استفاده و فرسوده کردە است. ما همواره نوعی از عدم تناسب در برنامه اقتصادی میان مرکز و پیرامون را شاهد هستیم حالا پیرامون حاشیه نە در آن نسبت جغرافی بلکه در نسبت با قدرت و دریچه برنامه اقتصادی بە طور کلی تابع سیاستهای نظامی بوده و متأسفانه در سالهای گذشته این مسئله به درجات تشدید هم شدە و تمامی اینها منجر شده به نوعی از توسعه ناموزون که نشان از مناسبات ساختاری نابرابری دارد که میان مرکز و پیرامون وجود داشت.
«جمهوری اسلامی در تلاش برای عادیکردن کولبری به عنوان یک شغل در کوردستان بود»
وی ادامە میدهد: برای مثال در کوردستان این ساختارها و مناسبات نابرابر در تمام عرصههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی از طریق میلیتاریزم شدید، توسعهزدایی یا تبعیض اقتصادی مضاعف اجرا شده و این شرایط استثنایی سیاسی و اقتصادی را به نوعی به وجود آورده است، نوعی از اقتصاد بی ثبات، از اقتصاد معیشتی که مردم این منطقه را ناچار کرده برای امرار معاش و تأمین معیشت زندگیشان مشغول کارهای موقت و فصلی مثل آجرپزیها، کار در باغات و مزارع باشند و متأسفانه در سالهای گذشته کولبری افزایش چشمگیری داشته است.
لاوین امانی با توجە بە اینکە در این شرایط استثنایی بە ویژە در مورد کولبری، اقتصاد بی ثبات جمهوری اسلامی به این مسئلە دامن زدە اظهار کرد: جمهوری اسلامی در تلاش برای عادیکردن کولبری به عنوان یک شغل در کوردستان بود، در سالهای گذشتە ما دیدیم در نبود فرصتهای شغلی و زیرساختها دیگر، برای بازگشایی بازارچەهای موقت مرزی اقدام کردە و در نتیجە به نوعی این بازارچه به منبع اصلی جمع کثیری از شهروندان شهرهای کوردستان تبدیل شده و هر وقت هم که خواستە بازارچهها را بسته است یا در مورد کولبری حدی از کولبری را قانونی و برگههای کولبری را صادر کردە است در حالی که کولبرانی که روزانه کشته میشوند بخش وسیعی از آنها کارت شناسایی کولبری همراە دارند. این فقیرسازی و بە طور کلی اقتصاد برای جمهوری اسلامی یک اهرم فشار و یک مکانیزم و ابزار کنترل سرکوب علیه این مردم بوده است به طور کلی میتوان گفت که تجلی اقتصادی این وضعیت سیاسی و اقتصادی که در کوردستان وجود دارد به نوعی ارتباط مستقیمی با همان اهداف بلند مدت و حتی کوتاه مدت سیاسی نظام جمهوری اسلامی در این منطقە دارد.
لاوین امانی با اشارە بە موضوع اعتصاب و اعتراض در شهرهای کوردستان به وضعیت کولبران، بستن بازارچهها و کشتاری که هر روز صورت میگیرد، گفت: ما در سال گذشته شاهد اقدامات بسیار زیادی در شهر بانە و گسترش آن بە دیگر شهرهای سنە، سقز و... بودیم اما در نتیجه تمامی این مقاومتهای روزمره مردم در این مناطق همچنان کشتار و شرایط و مشقت کولبران ادامه دارد. در نتیجه اقدام برای پایان دادن به کولبری، کشتار و این قتل عام کە علیە کولبران در جریان است باید به نوع بسیار گسترده و در راستای همان اقدامات و همان مبارزه جمعی باشد که الان در کل جامعه در جریان است، مسئله کولبری صرفا یک مسئله مختص به شهرهای مرزی کوردستان نیست کولبری نمودی از آن وضعیت سیاسی اقتصادی است که به طور کل به مناطق پیرامون تحمیل شده است.
«وضعیت سوختبران بلوچ به درجات بدتر از وضعیتی است کە در کوردستان میبینیم»
عضو هیئت مدیرە کولبرنیوز بە وضعیت سوختبران بلوچستان اشارە کرد و ادامە داد: وضعیت سوختبران بلوچ به درجات و حتی گاهی بدتر از وضعیتی است کە در کوردستان میبینیم در نتیجه ما باید شاهد اعتراض و حساسیت به این مسائل بە طور بسیار گسترده و جمعی در سطح عمومی جامعه نە تنها در شهرهای کوردستان بلکە در شهرهای ایران باشیم و هدف نهایی باید پایان دادن به کولبری باشد اما به دلیل آن شرایط و وضعیت اضطراری و کشتار عریانی که کولبران با آن روبرو هستند باید یکی از اولویتها و خواستەها همین پایان دادن به کشتار کولبران باشد
وی با توجە بە اینکە وضعیت کولبری کاری بسیار طاقت فرسا و در معرض بالای خشونت قرار دارد بیان کرد: در تداوم همان برنامه اقتصادی ما شاهد روزمره کشتار کولبران هستیم در کنار سختی و مشقت کولبری احتمال و خطراتی مانند رفتن روی مین، سقوط از کوه، حمل کولههای چند کیلویی بسیار سنگین کە عواقب جسمی و روحی برای این کولبران بە جا میگذارد، وجود دارد، تعداد بسیار زیادی از کولبران که روزانه کشته میشوند با شلیک مستقیم نیروهای مرزی و سپاه در این منطقه صورت میگیرد، در نتیجە مسئله کولبری یکی از آن جنایات بسیار سازمان یافته و کم هزینه بوده که جمهوری اسلامی در این سالها مرتکب شده و به آن شکل که باید در سطح عمومی و چە در میان اپوزیسیون مسئلە نشدە است و جریانات دستراستی که تنها در ظاهر با جمهوری اسلامی مخالفند با این حال ماهیت و منطقشان، صرفا رقابت بر تصاویر سر تصاحب قدرت است و نە تغییرهای بنیادی، پس رویکردشان به نسبت حاشیه مانند کشتار کولبران همان رویکرد امنیتی خود جمهوری اسلامی در تمام این سالها بوده است.
وی در مورد توجیه کشتار کولبران تحت نام اخلالگران اقتصادی و آنان کە امنیت اقتصادی ایران را تهدید میکنند گفت: جریانات رادیکال و مترقی متأسفانه به دلیل شدت سرکوب و شرایط سیاسی خاصی که در ایران حاکم است در مرکز بسیار نامنسجم و اکثرا پراکنده هستند حتی اینها هم در خصوص این مسئله آن طور کە باید واکنش نشان ندادە و بە صراحت موضع نگرفتند، بە این دلیل که حتی این جریانات مترقی هم هنوز به آن شکلی که باید از مفاهیم پارادیم مسلط عبور نکردند یعنی هنوز درگیری اولویتها هستند مثل همان رویکردی که مثلا به مسئله حجاب وجود داشت که به نوعی اهمیت این موضوع را ثانوی میدانستند ام همانطور کە دیدیم پس از قتل حکومتی ژینا این مسئله توانست نیروی اجتماعی گستردهای را بسیج کند، همین رویکرد را به نسبت شهرهای کودرستان از طرف این جریانها شاهد هستیم. اما مناطقی مانند کوردستان یا بلوچستان در جریان خیزش انقلابی نشان داد که ستم ملی، مسئله حق تعیین سرنوشت یا تمام آن حوادثی که بطورکلی در حاشیه اتفاق میافتد چه نقشی کلیدی و تعیین کنندهای در تعیین آینده سیاسی ایران میتواند ایفا کند.
لاوین امانی در پایان سخنان خود گفت: علیرغم تمام اطلاع رسانیها و مستندسازی گسترده در سالهای اخیر نسبت به کولبری، این تصور عمومی به نوعی جا میافتد که قتلعام و مرگ کولبران به نوعی بخشی از واقعیت کولبری است و اين تصور بە نوعی پذیرفته میشود و همین مسئله باعث حساسیت زداییها در سطح عمومی و حتی میان اپوزیسیونها به نسبت این موضوع شده و بە این مسئله بیشتر دامن زده است، اما در کلیت جریانات پیشرو در مرکز باید از خودشان سوال کنند که در تمام این سالها تا چه حد توانستند به رنج مردم در حاشیه نزدیک شوند تا چه حد توانستند که واقعیت و فضای سیاسی اجتماعی رنجهای این مردم را درک کنند و مطالبات مردم در این مناطق را آنگونه که باید به نوعی دریابند. به همین دلیل واکنش درخور نشان دادن به این مسائل از جمله کشتار کولبران میتواند محک باشد که جریانات واقعا مترقی را از مرکزگرایان و ناسیونالیستهای ایرانی جدا کند و بستری برای آن اتحاد و همبستگی لازم برای عبور از حکومت جمهوری اسلامی فراهم کند.