مبارزات زنان افغانستان در آستانەی هشت مارس همچنان ادامە دارد و لیدا احمد از همەی زنانی کە در این روز بە خیابان‌ها می‌آیند می‌خواهد زنان افغانستان را کە چهار دهە است با افراط‌گرایی و جهل مبارزە می‌کنند را فراموش نکنند. لیدا همچنین اتحاد و همبستگی را تنها راە پیروزی زنان می‌داند.

 

آنیا محمدی

مرکز خبر - زنان افغانستان بیش از چهار دهە است کە با خشونت و افراط‌گرایی حاکمیت گریباگیر هستند، اما در طول چهار دهەی گذشتە هیچ گاە از مبارزات خود دست نکشیدەاند. پس از حاکمیت طالبان بر افغانستان بار دیگر اندک حقوقی کە ما حصل سال‌ها مبارزە بود از آنان پس گرفتە شد و امروز زنان افغانستان باید برای حق تحصیل، نان، کار و آزادی کە کمترین حقوق انسانی آنها است مبارزە کنند.

لیدا احمد عضو هواخواهان همبستگی افغانستان در گفت‌وگو با خبرگزاری زن، بە بررسی وضعیت زنان افغانستان بە ویژە پس از قدرت رسیدن گروە افراط‌گرای طالبان پرداخت.

 

"بنیادگرایی دینی زن را جنس دوم می‌داند"

لیدا احمد در آغاز سخنان خود با اشارە بە روز جهانی زن بە عنوان روزی کە بە یادآورندەی مبارزەی زنان و مبارزەی زنان کارگر علیە  صاحبان سرمایە و زورمندان است، گفت: در طول صد سال گذشتە زنان همیشە این روز را در کشورهای مختلف دنیا تجلیل کردەاند و بیشتر بە خاطر اینکە سپرەی مبارزاتی آن را بە یاد داشتە باشند و یک بار دیگر تجدید پیمان بکنند و مبارزە بە خاطر برابری بین زن و مرد و علیە نابرابری وستمی کە در بیشتر جوامع علیە زنان مروج است.

لیدا احمد از کشور افغانستان بە عنوان یکی از کشورهایی کە زنان آن دارای بدترین شرایط و زندگی هستنند یاد کرد کە این وضعیت را محدود بە پس از قدرت گرفتن طالبان نمی‌داند و معتقد است "زنان افغانستان بیشتر از چهار دهە است کە با جنگ، خشونت غارتگری‌هایی کە از طرف امپریالسم و دست نشاندەی آنان بر افغانستان تحمیل شدە دست بە گریبان هستند."

وی افزود: در چهار دهەی گذشتە خشونت در افغانستان بیداد کردە و از طرف رژیم‌های مختلف و نیروهای مختلف چە بنیادگرا و چە غیربنیادگرا کە قدرت داشتەاند بر مردم اعمال شدە است.

وی بنیادگرایی را مترادف با زن‌ستیزی می‌داند و در این بارە می‌گوید: بنیادگرایی اسلامی و در مجموع همەی بنیادگرایی‌هایی کە از ادیان دیگر باشند تعریفی خاص از زن و حقوق زن دارند و بسیار واضح است کە زن بە عنوان جنس دوم است و حتی در بسیاری اوقات در افغانستان بدتر از حیوانات با زن برخورد می‌کنند.

"٢٠سال گذشتە خشونت علیە زنان ادامە داشت اما ادعا می‌شد آنان بە حقوق خود دست یافتەاند"

 لیدا احمد بە قدرت رسیدن بنیادگرایی سیاسی را عامل جنایات انجام شدە در طول سە دهەی گذشتە در افغانستان می‌داند و با تمرکز بە ٢٠ سال اخیر می‌گوید: بعد از اینکە افغانستان مورد اشغال آمریکا و قدرت‌های امپریالیستی قرار گرفت و گفتە می‌شد کە زنان افغانستان دستاوردهایی داشتەاند و بە حقوق خود دست یافتەاند این دروغی بود کە فقط برای تبلیغات آمریکا و دولت‌های  امپریالیستی در افغانستان این را انجام می‌دادند، برعکس ٢٠ سال گذشتە هم افغانستان جهنمی بود برای زنان و بسیار واضح است کە کە با بە قدرت رسیدن طالبان وضعیت بە مراتب بدتر شد همان حقوق بسیار ناچیزی کە زنان داشتند از دست دادند.

وی همچنین با مقایسەی بین وضعیت زنان پس از بە قدرت رسیدن طالبان و پیش از آن، می‌گوید طی ٢٠ سال گذشتە خشونت در گوشە و کنار افغانستان بیداد می‌کرد، خشونت بسیار سیستماتیک از طرف دولت و از طرف نیروهای جهادی علیە زنان وجود داشت زنان را مورد تجاوز جنسی و ازدواج های اجباری قرار می‌دادند اما بهرحال چون دولت دست نشاندەی آمریکا بر افغانستان حاکم بود این ادعا را داشتند کە حقوق زن بە دست آمدە است.

وی بە مدرسە رفتن زنان را زمینەای برای دستیابی بە دیگر حقوق آنان می‌داند کە پس از بە قدرت رسیدن طالبان همین آزادی‌های نسبی هم از زنان گرفتە شد، "دروازەهای مکاتب بە روی زنان بستە شد و زنان شاغل در افغانستان وظایف خود را از دست دادند."

 

نخستین حملەی زنان بە دستاوردهای زنان بود

وی با اشارە بە وضعیت زنان در دوران تاریک حاکمیت طالبان در دهەی ٩٠ میلادی، تیاباران زنان و اجازە نداشتن آنها حتی برای بیرون رفتن از خانە افزود: طالبان برای مردم افغانستان نیروهای کاملا شناختە شدەای بودند و آنها را در دورەی اول حاکمیتشان کە دهەی ٩٠ میلادی بود بدترین دوران و سیاەترین دوران زندگی زنان افغانستان بود، می‌شناختند.

لیدا احمد بە جنایت‌هایی کە در ٢٠ سال اخیر نیز از سوی طالبان علیە زنان انجام شدە اشارە کرد: در ٢٠ سال گذشتە طالبان تعداد زیادی از زنان را در عملیات‌های انتحاری خود کشتند، گردن دختران هشت سالە را بریدند این جنایات را انجام می‌دادند بە مکاتب دخترانە حملە می‌کردند.

بە گفتەی لیدا احمد علی‌رغم همەی این جنایت‌ها اما بار دیگر آمریکا قدرت را بە طالبان واگذار کرد و در آغاز می‌خواستند چنین نشان دهند کە تغییر کردەاند، "اما روز بە روز کە پایەهای قدرت آنها در افغانستان قوی می‌شود ماهیت زن‌ستیز آنها واضح می‌شود."

در همان آغاز هم نخستین حملەی طالبان پس از قدرت گرفتن بە زنان بود و مدارس دخترانە بستە شد و زنان شاغل خانە‌نشین شدند، لیدا با اشارە بە این واقعیات می‌گوید: هر روز وضعیت بدتر می‌شود و انواع خشونت را علیە زنان بە کار می‌برند، مثلا چند روز پیش عملا اعلام کردند کە زنان بدون محرم شرعی نمی‌توانند از افغانستان سفر کنند یعنی سفر کردن برای زنان را کاملا قدغن کردند و اجازە نمی‌دهند کە زنان افغانستان بدون داشتن یک محرم از افغانستان سفر بکنند بااینکە در همین روزها اعلام کردند کە دروازەهای دانشگاەها را بە روی زنان باز کردند اما وضعیت بە گونەای است کە دختران یا زنانی کە بە دانشگاە می‌روند حجاب اجباری بر آنان تحمیل کردەاند و همچنان آنها صنف‌های دخترانە و پسرانه را جدا کردند یعنی جدایی‌سازی جنسیتی را بە وجود آوردند کە اینها همە خشونت و بربریتی است کە در برابر زنان انجام می‌دهند.

وی تاکید می‌کند کە ماهیت طالبان تغییری نیافتە و تنها می‌خواهند از سوی جامعەی جهانی بە رسمیت شناختە شوند و در قالب قوانین بهتر قوانین ضد زن خود را عرضە می‌کنند.

 

"اعترافات تلویزیونی ارث حاکمیت ایران است"

لیدا احمد در ادامەی سخنان خود با اشارە بە پخش اعترافات تلویزیونی زنان فعال و اجباری بودن این اعترافات می‌گوید: این یک روش است کە طالبان از سردمداران رژیم ایران یعنی جمهوری اسلامی ایران و از دولت‌های دیکتاتور کە در افغانستان و دیگر کشورهای دنیا وجود داشتە گرفتەاند.

وی تاکید می‌کند با دیدن این اعترافات متوجە می‌شوید کە اعترافات اجباری بودە و افزود: نەتنها برای مردم افغانستان بلکە برای مردم خارج از افغانستان نیز واضح است کە زنان افغانستان همگی بە خاطر درست کردن یک پروندە و کیس خود برای سفر بە خارج از افغانستان اعتراض نمی‌کنند.

"زنان در آنجا حقوق اولیە و برحق خود را مطرح کردند، حق تحصیل، نان، کار و آزادی می‌خواهند، آنها می‌خواهند مشارکت اجتماعی داشتە باشند آیا در جامعەای کە تمام زنان او درون خانە باشند جامعەای کە مردم ناگزیر است بە خاطر سیر کردن شکم بچەها و خود طفل خود را کە اکثرا دخترا هستند بە فروش برسانند آیا در آن جامعە نمی‌تواند اعتراض انجام شود."

وی این اقدامات را در راستای بدنام کردن جنبش زنان و مبارزات آنان می‌داند و معتقد است کە در شش ماە گذشتە طالبان از هیچ روشی برای سرکوب جنبش زنان در افغانستان حذر نکردند و این هم یکی از روش‌هایی بود کە آنها انجام دادند.

لیدا همچنین جنبش زنان در افغانستان بە ویژە جنبش اعتراضی اخیر را جنبشی تازە شکل گرفتە می‌داند. معتقد است این جنبش بی‌تجربە است و تجربەی مبارزات اعتراضی ندارند و سازماندهی زنان در قالب گروەهای مخفی را یکی از روش‌های مبارزاتی می‌داند کە زنان افغانستان باید از آن پیروی کنند.

"در درون افغانستان سازمان‌های زنان و سازمان‌های انقلابی دیگری هستند کە سال‌ها است با اختناق و شرایط اختناقی‌تر از این مبارزە کردند. یکی از روش‌هایی کە در یک جامعەی مثل افغانستان باید زنان خود را سازماندهی کنند و کمتر توسط دولت و رژیم حاکم ضربە ببینند فعالیت مخفی و سازماندهی مخفی است کە نکتەای بسیار مهم است."

 

"زنان خاورمیانە درد مشترک دارند و اتحاد تنها راە مبارزە است"

وی با تاکید بر انسجام و آگاهی زنان از حقوق خود می‌گوید: ما همیشە گفتەایم کە یگانە راهی کە زنان افغانستان و در مجموع مردم افغانستان از این بدبختی و فلاکت نجات پیدا کنند بە آگاهی رسیدن و بسیج شدنشان برای مبازرە است، مبازرەی کە سرتاسری باشد و تحت سازمان انقلابی باشد چون مبارزات پراکندە واضح است کە نمی‌تواند جایی را بگیرد و فقط مبارزات منسجم و بسیج همگانی است کە افغانستان و زنانش را می‌تواند از این وضعیت نجات دهد.

در پایان سخنان خود لیدا ضمن درود بر همەی زنان آزادەی دنیا، زنان کوردستان، ایران، افغانستان و همەی زنانی کە با وجود تهدید علیە زندگی‌شان اما مبارزەکردند، اتحاد و حمایت از مبارزات همدیگر را گامی مهم می‌داند.

"ما یک درد مشترک داریم و آن زن‌ستیزی است مخصوصا در کشورهای ما در خاورمیانە، در افغانستان ایران و کوردستان همگی کە از دشمن مشترکی کە ارتجاع حاکم و بنیادگرایی اسلامی و امپریالیسم است، رنج می‌بریم. پس ما می‌توانیم از بسیاری جهات با همدیگر مبارزەی مشترک و همبستگی مشترک داشتە باشیم و در این روز اگر ما بە جادەها می‌رویم تظاهرات می‌کنیم، اگر در برنامەهایی شرکت می‌کنیم، برای این است تا ما درد زنان را در هیچ گوشەی دنیا فراموش نکنیم مخصوصا زنان افغانستان را کە زنانی هستند کە در چهار دهە بار جنگ امپریالیسم و دست‌نشاندەهایش را تحمل می‌کند. اینها را ما فراموش نکنیم و کوشش کنیم کە با آنها همبستگی داشتە باشیم."