سویدا خراسانی

خراسان- حجاب و عفاف به یکی از دغدغه‌های مهم مسئولان نظام جمهوری اسلامی در دهه‌های اخیر تبدیل شده است. لزوم حجاب اجباری و همسو قلمداد کردن آن با عفاف و اخلاق انسانی زمینه اصلی بقای این قانون از بدو تولد نظام حاکم تاکنون بوده است. در دوره‌هایی خاص، انتقاد و اعتراض به حجاب اوج و افول داشته است اما این اعتراض‌ها هیچ گاه فروکش نکرده و از ابتدای این اعتراضات در شهریور سال گذشته و قتل حکومتی ژینا امینی و شروع خیزش انقلابی «ژن ژیان ئازادی» یکی از نمادهای اعتراضات زنان که توجه جهانیان را جلب کرده، برداشتن حجاب توسط زنان بوده است، زنانی که در انظار عمومی و بی‌واهمه از نیروی انتظامی بر حقِ آزادی پوشش در خیابان تأکید می‌کنند.

در واقع زنان به این درک و آگاهی رسیده‌اند که با کنترل بر بدن خود می‌توانند آزادی مشروط در جامعه را کسب کنند و این زمانی است که از قید ایدئولوژی تحمیلی حکومت دینی خارج شوند، گرچه با برخوردهای شدید و عکس العمل‌های رهبران مذهبی ایران، وضعیت زنان به مراتب تحت فشار بیشتری قرار گرفته است، اما به همان نسبت مقاومت زنان در ایران هم بیشتر شده و به دلیل ارتباط قشر وسیعی از زنان به خصوص زنان نسل جوان با فضای مجازی، ماهیت فعالیت‌های آنان را متفاوت‌تر کرده و پذیرش مسئله پوشش اختیاری از سوی مردم عادی شده است. در این گزارش دیدگاه زنان خراسان، همسویی آنان و پذیرش پوشش اختیاری و عادی شدن این مسئله را مورد ارزیابی قرار دادەایم.

 

«دیگر دیدن یک زن بدون پوشش اجباری تعجب برانگیز نیست»

زهرا احمدی یکی از فروشندگان لباس زنانه در مرکز شهر که روزانه با اکثریت اقشار جامعه در ارتباط است، می‌گوید: من خودم از سال گذشته تاکنون با وجود اینکه بە خاطر نوع پوشش اختیاری‌ام جریمه شده‌ام اما همیشه سعی می‌کنم بدون پوشش اجباری در محل کارم حضور یابم و روزانه زنان بسیار زیادی با پوشش آزاد در مغازه من تردد دارند نکته بسیار دلنشینی که بە نظر من می‌شود بە عنوان یه دستاورد برای این انقلاب به آن اشاره کرد عادی شدن پوشش اختیاری و فرو ریختن ترس زنان در مورد  پوشش است که روزانه شاهد حضور زنان زیادی هستم که با پوشش اختیاری زیبایی خاصی به چهره شهر داده‌اند و زیباتر از اون رفتار اکثریت  زنان محجبه و پذیرش نوع پوشش اختیاری دیگر زنان است که می‌بینم زنان محجبه و زنان بدون حجاب بدون هیچ مشکلی همدیگر را پذیرفتە و به عقاید هم احترام می‌گذارند. سال گذشته زمانی که نافرمانی مدنی زنان به پوشش اجباری شروع شد نگاه‌های متعجب بسیاری را می دیدم چه از سوی زنان و چه مردان که خوشبختانه خیلی زود این روند عادی شد و دیگر دیدن یک زن بدون پوشش اجباری تعجب برانگیز نیست و حس می‌کنم مردم جامعه این مسئله را پذیرفتە و این حکومت است که با اجیر کردن قشری از زنان با عنوان حجاب‌بان سعی دارد بین مردم تفرقه ایجاد کند.

 

«بە عقاید یکدیگر احترام می‌گذاریم»

دو خواهر دیگر بە نام‌های عاطفە و مریم رضایی با اختلاف سنی سە سال در این مصاحبە شرکت کردە و نظراتشان در مورد حجاب را با ما در میان گذاشتند.

عاطفە در مورد عقیدە شخصی خودش می‌گوید: من پوششم را دوست دارم چون با این پوشش احساس راحتی دارم ولی بە خودم اجازە نمی‌دهم در انتخاب نوع پوشش خواهر کوچکترم یا شخص دیگری دخالت کنم چون بە نظرم پوشش کمترین و عامیانە‌ترین حق هر انسانی است  و دخالت در نوع پوشش توهین بە شعور و عقل انسان‌هاست. نوع پوشش خواهر کوچکترم کاملا متضاد من است اما نە خودم نە خانوادە با این موضوع مشکلی نداریم و برای عقاید یکدیگر ارزش قائل هستیم، متأسفانه تو کشور افکار سمی و تحمیل عقاید ضد زن هنوز خیلی زیاده و اغلب خانواده‌ها شاید به این سطح از آگاهی نرسیده باشند که باید به عقاید دخترانشون احترام بگذارند اما از سال گذشته تاکنون فرهنگ مردم در خراسان و نگاهشون به این موضوع تغییر کرده است.

 

«انتخاب نوع پوشش حق طبیعی هر انسانی است»

مریم نیز با تائید صحبت‌های خواهرش در ادامە می‌گوید: من از سال گذشتە کە روسری را کنار گذاشتم اوایل فکر می‌کردم شاید خانوادەام با این اقدام من  مخالفت کنند ولی شکر خدا خانوادە‌ام هیچوقت در این مورد من را مجبور بە پوشش اجباری نکردند و این نوع نگرش من و خانوادە‌ام بە دلیل تربیت و نگرشی است کە مادرم بە من و دیگر اعضای خانوادە منتقل کردە است و این خیلی مهم است کە جامعە بپذیرد انتخاب نوع پوشش حق طبیعی هر انسانی است و زنان با مقاومتی که در مورد انتخاب نوع پوششان از سال گذشته تاکنون  نشان دادند توانستند اکثریت جامعه را با خودشان همسو و همفکر کنند و حکومت با تمام تلاش و هزینه‌های گزاف علیە مخالفان، شکست خورده و دیگر نمی‌تواند روسری را به زور بر سر زنان بگذارد چون هر چقدر بر سرکوب زنان پافشاری کنند قطعا مقاومت زنان نیز بیشتر و بیشتر خواهد شد .