میساء قاضی

سودان - تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها در سراسر ایالت‌های سودان باعث شده است که میلیون‌ها دانش‌آموز از حق خود برای دسترسی به آموزش محروم گردند، این امر شامل مناطقی نیز می‌شود که مستقیماً درگیر جنگ نبوده‌ و  مدارس در این مناطق به منظور پناه دادن به آوارگان به کار گرفته شده‌اند.

از ۱۵ آوریل گذشته، درگیری‌ها در سودان منجر به آوارگی تقریباً هشت میلیون نفر شده است، که طبق گزارش‌های سازمان ملل، این وضعیت را به بزرگترین بحران آوارگی جهان تبدیل کرده است. همچنین، بر اساس اعلام یونیسف، حدود ۲۰ میلیون کودک امسال از رفتن به مدرسه بازمی‌مانند. حنان حسن، معلم در مدارس ویژه نیازمندان و متخصص در زمینه مراقبت از کودکان اوتیسم، اشاره کرده است که توقف فعالیت‌های آموزشی تأثیر منفی عمیقی بر کودکان با نیازهای ویژه و اوتیسم داشته است، چرا که این کودکان به شدت به حمایت و مراقبت‌های روزانه معلمان خود وابسته‌اند.

وی همچنین تأکید کرد که کودکان با نیازهای ویژه به طور کامل به خدمات مراکز تخصصی وابسته بوده و در شرایط کنونی از دسترسی به این خدمات، معلمان و محیط آموزشی خود که همچون خانه دومی برای آنها بود، محروم مانده‌اند. این امر به دلیل نقش حیاتی معلمان در آموزش مهارت‌های ارتباطی و درخواست نیازهای اساسی به کودکان است. حنان حسن اشاره کرد که بسیاری از کودکان اوتیسمی که در مراحل اولیه آموزشی خود بودند و در حال یادگیری مهارت‌های اولیه برای بیان نیازهای اساسی مانند گرسنگی هستند، اکنون به دلیل آوارگی از دسترس خارج شده‌اند. وی تأکید کرد که از دست دادن ارتباط با این کودکان و حتی از دست دادن شماره‌های تلفن آنها، امکان تماس و ارائه حمایت لازم را از بین برده است.

حنان حسن در ادامه به تأثیر مخرب توقف فعالیت‌های آموزشی بر تمامی دانش‌آموزان اشاره کرد و گفت: دختر شش ساله‌اش در صورت ادامه تعطیلی مدارس برای سه سال دیگر، از تحصیل محروم خواهد شد. وی به عنوان مادر و معلم، از سایر والدین خواست تا مسئولیت آموزش فرزندان خود را در منزل بر عهده گیرند تا از آسیب بیشتر به فرایند یادگیری آنها جلوگیری شود.

 

 

سمیه عباس، یک مادر با دختران در سطوح تحصیلی متفاوت، در ابتدا با نگاهی مثبت به تعطیلی مدارس، معتقد بود که این فرصت به فرزندانش اجازه می‌دهد تا مطالعه بیشتری داشته باشند و به دستاوردهای بهتری برسند. اما با طولانی شدن دوره تعطیلی، دخترانش بخشی از آموخته‌های خود را فراموش کردند. سمیه عباس می‌گوید: مدارس خصوصی و معلم‌هایی که کلاس‌های خصوصی در منازل برگزار کردند، تنها برای مدتی فعالیت داشتند. در طول این دوره، دخترانش با انجام کارهای خانه به وی کمک کردند و تنها سرگرمی آنها دیدار از خویشاوندان بود. علی‌رغم تلاش‌های برخی مدارس برای ادامه تحصیل از راه دور، این روش فشار زیادی را به مدارس وارد کرد و کلاس‌های آنلاین نیز بر سلامت روانی دخترانش تأثیر منفی گذاشت، چرا که آن‌ها ترجیح می‌دادند به مدرسه بروند. بنابراین، وی برای سبک کردن فضای خانه، شروع به برگزاری فعالیت‌های تفریحی در منزل کرد.

سمیه عباس با ابراز نگرانی از اینکە تعطیلی طولانی مدت مدارس می‌تواند آسیب‌های جدی به دانش‌آموزان وارد کند، متذکر شد که دخترانم ممکن است به دلیل وقفه طولانی در تحصیل، به سمت ازدواج در سنین پایین گرایش یابند، حال آنکه آنها پیش از بروز درگیری‌ها، هدف‌شان دستیابی به تحصیلات دانشگاهی بود.

 

 

رزان احمد، که در سال سوم دانشکده مهندسی تحصیل می‌کرد، بر اهمیت تحصیلاتش تأکید کردە و گفت: توقف ناگهانی تحصیل در دوران دانشگاهی تأثیر شدیدی بر او گذاشته است. او ابراز داشت که با توجه به عدم قطعیت پایان درگیری‌ها، نامشخص است که آیا وی و همکلاسی‌هایش قادر به ادامه تحصیلات خواهند بود یا اینکه باید به دنبال شروعی دوباره یا راه حل‌های جایگزین باشند.

رزان احمد در ادامه توضیح داد که بسیاری از دانشگاه‌ها شروع به اتخاذ رویکردهای جایگزین کرده‌اند، مانند ایجاد شعبه‌هایی در شهرهای امن داخل سودان یا حتی خارج از کشور. وی اشاره کرد که در برخی از ولایات، دانشگاه‌ها به فعالیت‌های خود ادامه داده‌اند، اما جنگ برخی از این مکان‌ها را نیز تحت تأثیر قرار داده است، مانند آنچه در شهر ود مدنی رخ داد. رزان احمد به همگان توصیه کرد که امید خود را از دست ندهند و گفت؛ او خود پیش‌تر احساس ناامیدی کرده و فکر می‌کرد که ممکن است ناچار به ترک تحصیل شود، حتی اگر به معنای بازگشت به نقطه آغاز باشد.

وی تأکید کرد که تا زمانی که اوضاع آرام می‌شود، فرصتی برای بهبود و توسعه فردی، مانند یادگیری زبان‌های جدید یا بهبود سطح تحصیلی، وجود دارد.