«تاریخ زنان با تاریخ مبارزات جامعه پیوند خورده است»
ذهنیت مردسالارانه همیشه مانعی برای زنان و عامل بیشتر خشونتها بوده است. سروە نوری میگوید: حملهی اشغالگران به کوردها و ذهنیت مردسالاری از دلایال اصلی نابودی تاریخ زنان است.
شیرین صالح
سلیمانی- زنان همیشه در عرصهی ادبیات و نویسندگی کتاب و تاریخ و ملت خود نقش بەجستەای داشتهاند، اما در بیشتر کتابهای مربوط به خلق کورد و تاریخ آنها کمترین سهم به زنان داده شده و در مورد تاریخ مبارزات آنان نوشته نشده است.
سروه نوری، معلم و نویسنده، از کمبود نوشتهها و از فراموشی و نابودی تاریخ زنان میگوید و دلیل آن را خشونت مداوم علیه زنان و موانعی کە همواره با آن روبرو هستند و باعث میشود آنها از نوشتن تاریخ خود دست بردارند، میداند.
وی میگوید: اگر در نظام آموزشی به کتابهای ارائه شده به دانشآموزان نگاهی بیندازیم، متوجه میشویم که تنها به تاریخ و نوشتههای مردان توجه شده است. در کتابهای درسی ادبیات و دستور زبان کوردی برای پایههای هفتم تا دوازدهم فقط زندگینامهی دو زن ذکر شده است، که به شرح زیر است؛
در پایهی هفتم، بدون درج زندگینامە زنان، زندگینامهی ١١ مرد ذکر شده است. در پایهی هشتم در میان زندگینامه ١۴مرد، زندگینامهی هیچ زنی ذکر نشده است. در پایهی نهم، زندگینامهی ٩ مرد ذکر شده است و هیچ اشارهای به زن نشده است.
در پایهی دهم، زندگینامهی ٩ مرد و تنها یک زن ذکر شده است. در پایهی یازدهم زندگینامهی ١۵مرد و یک زن ذکر شده است. در پایهی دوازدهم نیز تنها زندگینامهی سه مرد نوشته شده است و از هیچ زنی نام برده نشده است. حتی روی جلد این کتابها نیز تنها تصاویر شاعران، نویسندگان و مورخان مرد وجود دارد.
«تاریخ زنان با تاریخ مبارزات جامعه پیوند خورده است»
سروه نوری با اشاره به اینکه تاریخنگاری و مبارزهی زنان باید توسط خود زنان انجام شود، زیرا زنان جزء جدانشدنی جامعه هستند و اگر جامعه نسبت به این تاریخ غفلت کند، عدم تعادل ایجاد میشود، گفت: تاریخ زنان با تاریخ مبارزات جامعه پیوند خورده است، بنابراین زنان باید خود پیشگام باشند و انتظار نداشته باشند که مردان راه را برای بازنویسی تاریخ آنان هموار کنند. ما باید به صد سال پیش بازگردیم و ببینیم که زنان چه کردهاند، بنابراین میبینیم که بخشی از مبارزات و تاریخ زنان از بین رفته است. کار دیگری که باید برای حفظ و نگهداری از تاریخ زنان صورت گیرد، اضافه کردن آن به سیستم آموزشی است تا زنان پیشگام به جامعه شناسانده شوند و بر جامعه تأثیر بگذارند، همچنین برای دانشجویان زن مهم است که تاریخ مبارزات زنان را بدانند.
«زنان خود باید تاریخشان را بنویسند»
سروه نوری توضیح داد که سنتها، قوانین و حکومتهای خاورمیانه باعث شده زنان عقب بمانند و تا حدودی پیشگام نباشند، زیرا جامعه باعث شده زنان نتوانند ابتکار عمل را به دست بگیرند و در آنها ترس نهادینه شده است. اگرچه در گذشته زنان توانمندی وجود داشتهاند، اما همواره با آنها دشمنی شده و این امر به دلیل سنتهای قدیمی که به تدریج وارد جامعه شده است تا امروز باقی مانده است. در سالهای اخیر زنان در همهی عرصهها نقش پررنگی داشتهاند، اما نقشهای برجستە به آنها داده نشده است.
وی ادامه داد: جایگاه زنان در کشورهای دیگر نیز رو به افول است، بنابراین زنان نباید انتظار داشته باشند، تاریخ توسط مردان نوشته شود، بلکه زنان باید خودشان آن را بازنویسی کنند. این موضوع قبلاً در مورد زنان صادق است، زیرا خلق کورد مدام توسط رژیمهای متوالی تحت ظلم و ستم قرار گرفته است، می بینیم که این مسئلهی ملی مسائل دیگری را در جامعه چه قتل زنان و چه خشونت علیه آنها را پنهان کرده است.
«ما در گذشته زنان توانمند زیادی داشتیم، اما آنها فراموش شدهاند»
سروه نوری با بیان اینکه زنان دو بار به دلیل ذهنیت مردسالارانه حاکم بر جامعه مورد ظلم قرار گرفتهاند، گفت: متأسفانه هنوز هم از فرهنگ ناموسپرستی صحبت میشود، زیرا ناموس قبیلهای را به ناموس زن ربط دادند و اگر به گذشته نگاه بیندازیم، زنان توانمند زیادی داشتهایم، اما همانند سربازان مفقود شده، گم شدهاند.
وی در ادامه صحبتهای خود گفت: در نظام آموزشی، قبل از اینکه بچهها تربیت و راهنمایی شوند، باید بدانند که تاریخشان چیست، این مایهی تأسف است که تاریخ و مبارزات زنان در نظام آموزشی نادیده گرفته شده است. برای اینکه نسلهای آینده را آگاه کنیم باید تاریخ زنانی همچون مستوره اردلان و زنان دیگر را به آنها آموزش دهیم و این وظیفهی معلم است تا تاریخ این زنان را برای دانشآموزان بازگو کند.
«در نظام آموزشی برای نشان دادن تاریخ زنان سهلانگاری شده است»
سروه نوری در پایان صحبتهای خود گفت: تاریخ خلق کورد مشخص نیست و نمیدانیم مهاجمان و اشغالگران با تاریخ کوردی چه کردهاند، همهی اینها یک غفلت بزرگ در نظام آموزشی ما است که ذکر نشده است. همزمان با این باید به نسل آینده آموزش داد که تمامی خلقها و مذاهب و اتنیکهای مختلف در باشور کوردستان را بشناسد و بپذیرند. کتابهای مربوط به هویت ما باید به طور اساسی تغییر کنند و ما باید تلاش کنیم تا حس میهن دوستی را در افراد ایجاد کنیم و زنان جوان را با مبارزات زنان مبارز آشنا کنیم.