روزنامه‌نگار تونسی: پیوند عمیق ژنئولوژی با مفاهیم زندگی و طبیعت آزاد، راهگشای مشکلات زنان است
نوره عثمانی با تاکید بر اینکە ژنئولوژی در مخالفت با اشغال، استثمار و نسل‌کشی زنان شکل گرفته است، می‌گوید: این رویکرد علمی هنوز در جهان عرب شناخته شده نیست و باید برای معرفی و گسترش آن تلاش بیشتری کرد.
اخلاص الحمرونی
تونس - نوره عثمانی، روزنامه‌نگار تونسی معتقد است ژنئولوژی که از یک نظریه فلسفی آغاز شد، امروز به دانشی کاربردی برای حل چالش‌های زنان تبدیل شده است. با وجود دستاوردهای چشمگیر این علم، هنوز در کشورهای شمال آفریقا، از جمله تونس، شناخته شده نیست و ضروری است که این رویکرد علمی در این منطقه گسترش یابد.
ژنئولوژی، دانشی که عبدالله اوجالان بنیان نهاده، می‌کوشد نگرش جامعه و مبانی فلسفی مرتبط با زنان را در عرصه‌های آموزش، اقتصاد و بهداشت متحول کند. نوره عثمانی، روزنامه‌نگار حوزە زنان، بر این باور است که مشکلات زنان در منطقه عربی، خاورمیانه و شمال آفریقا، همان مشکلات جهانی زنان است. از دید او، زنان همه‌جا با چالش‌های مشابهی دست به گریبانند؛ از مسائل اقتصادی و اجتماعی گرفته تا معضلات سیاسی و فرهنگی. افزون بر این، نبود امنیت پایدار و سازوکارهای حمایتی کافی نیز بر مشکلات آنان افزوده است. به همین دلیل، تنها وضع قوانین حمایتی کافی نیست و باید ژنئولوژی را در بررسی و حل مسائل زنان گسترش داد.
او با اشاره به وضعیت زنان در مناطق جنگی می‌گوید: «در کشورهایی مانند فلسطین، سوریه، لبنان، سودان و یمن که درگیر منازعات هستند، زنان در شرایطی بسیار شکننده به سر می‌برند. ناامنی، وضعیت نامساعد و آسیب‌های جسمی، تأمین معاش و زندگی شرافتمندانه را برای آنها دشوار کرده است. حتی در کشورهای به دور از جنگ نیز زنان از آسیب‌های جدی رنج می‌برند؛ خشونت علیه زنان رو به افزایش است، نابرابری جنسیتی همچنان پابرجاست و بلایای طبیعی مانند زلزله نیز بر مشکلات آنها می‌افزاید.»
در نگاه این روزنامه‌نگار تونسی، وضعیت زنان در این کشور چندان بهتر از دیگر کشورها نیست. او می‌گوید: «با وجود قوانین متعدد حمایتی، زنان تونسی همچنان قربانی خشونت‌های خانگی هستند و از مشکلات اقتصادی رنج می‌برند. بیکاری و از دست رفتن منابع درآمد به دلیل بحران‌های اقلیمی مانند خشکسالی و سیل، زندگی را برای آنها دشوارتر کرده است.»
نوره عثمانی با نگاهی ویژه به وضعیت زنان کشاورز، تصویری تلخ از شرایط کاری آنها ارائه می‌دهد. این زنان در شرایطی دشوار و ساعات طولانی کار می‌کنند، بدون آنکه از پوشش بیمه‌ای برخوردار باشند و دستمزدی برابر با مردان دریافت کنند. مشکلات زنان در مناطق داخلی تونس حتی فراتر از این است؛ کمبود امکانات تفریحی، فرهنگی و حمل و نقل، آنها را با خطرات جدی روبرو کرده است. اما شاید چالش بزرگ‌تر، محرومیت از حقوق سیاسی باشد. آمارها نشان می‌دهد علی‌رغم سطح بالای تحصیلات زنان تونسی، حضور آنها در عرصه سیاست بسیار کمرنگ و نزدیک به صفر است.
اندیشه فلسفی رهایی‌بخش
نوره عثمانی در تعریف ژنئولوژی می‌گوید: «این علم نوپا که بر پایه تفکر رهایی‌بخش بنا شده، نخستین بار در کتاب جامعه‌شناسی آزادی عبدالله اوجالان مطرح شد. از دید او، آزادی جامعه در گرو آزادی زنان است و میزان آزادی اجتماعی را می‌توان با سنجش آزادی زنان تعیین کرد.»
این روزنامه‌نگار تونسی معتقد است ژنئولوژی در پی غنی‌سازی دانش مربوط به زنان در عرصه‌های گوناگون، از سلامت و آموزش گرفته تا سیاست، جامعه و اقتصاد است و به همین دلیل آن را دانش زن، زندگی و همزیستی آزاد می‌نامند. او می‌افزاید که این علم به طور ویژه بر جنبه‌های درونی جهان زنان و توانمندی‌های آنها در بروز و اشتراک احساسات انسانی تمرکز دارد: «ژنئولوژی در مخالفت با اشغال، استثمار و نسل‌کشی زنان شکل گرفته و بر آموزش و پرورش برای رویارویی با چالش‌های زنان در سراسر جهان، به ویژه خاورمیانه تأکید دارد. این رویکرد علمی به طور خاص در شمال و شرق سوریه به شکوفایی رسیده است.»
به گفته نوره عثمانی، ژنئولوژی می‌کوشد رویکردی نو در مطالعات زنان ایجاد کند و زن را به عنوان موجودی کامل از نظر انسانی و اجتماعی بشناسد. این در حالی است که در دیگر رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی، زنان همواره به عنوان موضوعی فرعی برای مطالعه و بحث مطرح بوده‌اند. او می‌گوید: «هدف ما ایجاد نگرشی تازه در جامعه نسبت به مسائل زنان است؛ نگرشی که فارغ از تبعیض جنسیتی، زن را موجودی مستقل با هویت و شخصیت ویژه خود به رسمیت می‌شناسد. این تغییر بنیادین می‌تواند تأثیری مثبت بر تمام چالش‌های پیش روی زنان داشته باشد.»
نوره عثمانی در تشریح دستاوردهای ژنئولوژی در حمایت از حقوق زنان می‌گوید: «این علم به شکلی چشمگیر از حقوق زنان دفاع کرده است. امروز شاهدیم که زنان، به ویژه در خاورمیانه، آزادی بیشتری برای تحصیل و اشتغال دارند و در کنار مردان نقشی اساسی در توسعه جامعه ایفا می‌کنند. حضور پررنگ زنان در عرصه‌های سیاسی نیز نشانه‌ای از این پیشرفت است.»
او با تأکید بر موفقیت‌های این رویکرد علمی می‌افزاید: «ژنئولوژی توانسته نگاه‌های تحقیرآمیز به زنان را کمرنگ کند و از سلطه نظام مردسالاری در جوامع خاورمیانه بکاهد. این علم در حمایت از حقوق زنان، چه در محیط خانواده و چه در عرصه اجتماع، نقشی کلیدی داشته است.»
نوره عثمانی معتقد است ژنئولوژی تغییرات بنیادینی در وضعیت زنان و نگرش به آنها ایجاد کرده است. این علم با ارائه دیدگاهی نو درباره مسائل زنان، به شکل‌گیری شخصیت آنها و افزایش مهارت‌های اجتماعی‌شان کمک کرده است. با این حال، او تأکید می‌کند که این رویکرد علمی هنوز در جهان عرب شناخته شده نیست و باید برای معرفی و گسترش آن تلاش بیشتری کرد.
به گفته او: «ژنئولوژی گرچه در ابتدا تنها یک نظریه فلسفی بود، اما رفته‌رفته به دانشی کاربردی تبدیل شد که توانسته بسیاری از مشکلات زنان را حل کند. با وجود اهمیت و تخصصی بودن این علم در حوزه مسائل زنان، متأسفانه هنوز در کشورهای شمال آفریقا، از جمله تونس، ناشناخته مانده است.»
نوره عثمانی با اشاره به تجربه کشورش در زمینه حقوق زنان می‌گوید: «تونس در عرصه قانون‌گذاری حمایت از حقوق زنان پیشگام بوده و پژوهش‌های علوم انسانی و اجتماعی نیز توجه ویژه‌ای به این موضوع داشته‌اند. با این حال، ژنئولوژی هنوز به عنوان یک علم مستقل در این کشور شناخته نشده است. از نظر ما، با توجه به نگاه عمیق این علم به مسائل زنان و فلسفه متعالی آن در ارج نهادن به جایگاه زنان، هیچ مانعی برای تدریس و گسترش آن در تونس وجود ندارد.»
او در پایان با تأکید بر اهمیت گسترش این علم و فلسفه آن که بر شعار «زن، آزادی و زندگی» استوار است، می‌افزاید: «گسترش ژنئولوژی در سطحی وسیع‌تر می‌تواند مسیری تازه برای مطالعه و حل مسائل زنان بگشاید. این علم با پیوند عمیقی که با مفاهیم زندگی و طبیعت آزاد دارد، راهگشای مشکلات زنان خواهد بود.»