مشارکت برجسته زنان سویدا در جنبش مردمی و در پروژه ملت دموکراتیک
فشارهای بینالمللی و داخلی موجب شکلگیری یک جنبش مردمی در شهر سویدای سوریه گردید، که همپای جنبشهای مشابه در دیگر نقاط کشور، به وقوع پیوست. در این میان، مشارکت بارز و قابل توجه زنان، نمایانگر یک تفاوت قابل ملاحظه بود.
دلال رمضان
حسکه - عزیزه حسو، رئیس بخش زنان در حزب اتحاد دموکراتیک واقع در شهر حسکه، به زنان در سویدا توصیه کرد که به منظور تضمین ادامهی حضور فعال و موثر خود در جنبش مردمی، به سازماندهی و هماهنگی خود بپردازند. این اقدام با هدف تأمین حقوق و به دست آوردن مطالباتشان صورت میگیرد.
شهر سویدا به عنوان آخرین منطقه در سوریه به جمع شهرهایی پیوست که خواهان ایجاد یک کشور دموکراتیک و غیرمتمرکز بودند. از آغاز بحران سوریه در سال ۲۰۱۱، هزاران غیرنظامی با مرگ، آوارگی اجباری، ویرانیها و مداخلات آشکار در امور داخلی کشور، بهای سنگینی پرداختهاند. در این میان، شعارهایی که خواستار اجرای قطعنامه ۲۲۵۴، مصوب ۱۸ دسامبر ۲۰۱۵، مبنی بر آتشبس در سوریه و دستیابی به یک راه حل سیاسی برای وضعیت موجود بودند، برجسته شدند.
از هشت ماه گذشته تاکنون، جنبش مردمی در سویدا بیوقفه ادامه یافته است. این جنبش نتیجهی تشدید فشارهای اقتصادی، امنیتی و معیشتی، افزایش فساد، بیتوجهی دولت دمشق به خواستههای مردمی و پایبندی آن به ایدئولوژیهای نژادپرستانه است. دولت نیز در تلاش برای سرکوب این حرکت از طریق وحشتآفرینی، پیگرد قانونی و اخراج افراد از مشاغل خود بوده است.
عنصری که قیام در سویدا را از دیگر جنبشهای مشابه متمایز میکند، مشارکت فعال و برجستهی زنان در این جنبش است، که خواستار آزادی، برابری، تضمین حقوق خود و حضور در تمامی عرصههای زندگی هستند. عزیزه حسو، رئیس دفتر زنان در حزب اتحاد دموکراتیک، مستقر در شهر حسکه در منطقه شمال و شرق سوریه، اعلام داشت: «اعتراضات در این شهر دارای ویژگیهای فرهنگی و مذهبی منحصر به فرد، بدون وقفه و روزانه از هشت ماه پیش ادامه دارد. آغاز این جنبش مردمی، که پس از ۱۳ سال بحران در سوریه رخ داده، نشاندهنده وخامت وضعیت سیاسی و اقتصادی، گسترش فساد، و عدم توجه به خواستههای مردمی است.»
او بر این نکته تاکید کرد که مردم سویدا برای نخستین بار نیست که به قیام برخاستهاند. «سویدا به دلیل مقاومت در مقابل ظلم و استبداد معروف است. مردم این شهر پیش از این نیز در برابر فرانسه و هر نیرویی که به دنبال تجزیه کشور بود، ایستادگی کردهاند. امروز، با احیای این قیام، آنها خواستار تغییر و پایان دادن به حاشیهنشینی اقتصادی و سیاسی ساکنان این منطقه هستند.» وی خاطرنشان ساخت که مشارکت برجسته و مستمر زنان در این قیام، با درخواستهایی برای آزادی، برقراری عدالت و دموکراسی، آن را از سایر جنبشها متمایز میکند.
عزیزه حسو بر این نکته تأکید کرد که یکی از نتایج بارز آغاز قیام مردمی در سویدا، افزایش مداخلههای خارجی در امور داخلی کشور بوده است. «مردم با سر دادن شعارهای متعدد، نارضایتی خود از مداخلات خارجی را بیان کرده و از پروژه ملت دموکراتیک در شمال و شرق سوریه و تشکیل یک دولت ملی حمایت کردند. زنان نیز با شعار «ژن ژیان آزادی»، به موفقیتهای پروژه خودمدیریتی و تأثیرگذاری آن بر زنان شمال و شرق سوریه اشاره کردند، اشارهای به دستاوردها و فعالیتهای اقتصادی آنان که نه تنها در سوریه بلکه در سراسر جهان به عنوان الگو شناخته شدهاند.»
او بر اهمیت حق تعیین سرنوشت و زندگی با شرافت برای مردم منطقه تأکید کرد و گفت: «پروژه ملت دموکراتیک، علیرغم تصورات رایج، نه یک طرح جداییطلبانه بلکه بر مبنای اصول برادری میان ملل و حق آنها برای تعیین سرنوشت خود است. ما به طور قاطع از هر قیام و ملت آزادیخواهی که خواستار چنین هدفی هستند، حمایت میکنیم. از این رو، ما از جنبش مردمی در سویدا در راه دستیابی به خواستههایشان برای تأسیس یک نظام دموکراتیک غیرمتمرکز پشتیبانی میکنیم. موفقیت پروژه ما به دلیل پایهریزی آن بر اصول آزادی زن، برابری، و دموکراسی است، با وجود تمام تهاجمهایی که منطقه به طور مداوم و هدفمند از سوی چندین کشور و گروههای داخلی و خارجی تجربه میکند، در تضاد با مناطقی که تحت اشغال دولت ترکیه یا تحت کنترل دمشق قرار دارند و از امنیت، ثبات، دموکراسی، و برابری محروم هستند.»
او بر این باور است که اجرای پروژه ملت دموکراتیک بهترین رویکرد برای حل بحران سوریه میباشد: «یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب سوریه، که در سال ۲۰۱۱ آغاز شد، پروژه خودگردانی است که تمامی اتنیکها و مذاهب در آن مشارکت داشتهاند. آنچه که سویدا تجربه میکند، عکسالعملی به خواست مردم برای پایان دادن به فشارهای مداوم و نبود پاسخگویی به مطالباتشان پس از گذشت ۱۳ سال از انقلاب سوریه و پیچیدگیها و بحرانهای فزاینده است. نبود پاسخگویی از سوی دولت به خواستههای مردمی به طولانی شدن بحران سوریه و افزایش رنجهای ساکنان این منطقه انجامیده است».
در پایان بیاناتش، عزیزه حسو به زنان سویدا توصیه کرد تا تلاشهایشان را برای اطمینان از تأمین حقوق خود شدت بخشند: «آنها باید به سازماندهی خود بپردازند و برای کسب تمامی حقوقی که از آنها سلب شده، مبارزه نمایند. آنها باید از قدرت و ارادهای که برای ایجاد یک سوریه آزاد، دموکراتیک و غیرمتمرکز لازم است، برخوردار باشند.»