محققی در زمینه علم اسرارآمیز قارچ که در اکتشافات علمی و جهانی مشارکت دارد
ساندرا سلیمان حوزه اسرارآمیز علم قارچ‌شناسی که در لبنان و جهان به آن توجه کافی نمی‌شود، را برای تحقیقات خود انتخاب کرد و توانست گونەهای نادری کە در لبنان و جهان ناشناختەاند را ثبت کند.
سوزان أبو سعيد
بيروت – زنان روز به روز شایستگی خود را در بسیاری از زمینه‌ها به ویژه در زمینه علمی و پژوهشی ثابت می‌کنند و پیوسته به دنبال علایق خود هستند. ساندرا سلیمان، محقق لبنانی در زمینە قارچ به موفقیت بزرگی دست یافت. این محقق توانست انواع جدیدی از قارچ‌ها را از طبیعت لبنان ثبت کند و اکتشافات او در سطح بین‌المللی پذیرفته شد.
ساندرا سلیمان محقق قارچ از شهر قنطرة عكار در این مورد گفت: من در دانشگاه لبنان در فنار در رشته علوم زیست و زمین تحصیل کردم و مدرک کارشناسی ارشد را در رشته مدیریت و حفاظت از منابع طبیعی گرفتم. در نحوه شناسایی ارگانیسم‌های مختلف کنجکاو بودم تا در مورد دنیای اسرارآمیز قارچ‌ها که در زمینه تحقیقات در لبنان و سراسر جهان بسیار نادیده گرفته شده و مطالعه‌ای در این مورد نشده است، آشنا شوم. کارم را از سال ٢٠١٨ شروع کردم و پس از آن مدرک کارشناسی ارشد گرفتم و همچنان ادامه می‌دهم. بە دلیل وجود بحران‌ها و چالش‌ها، فعالیتم کاهش یافته است، اما همچنان بە ادامە کار اشتیاق دارم.
وی خاطرنشان کرد آنچه او را به سمت این تخصص سوق داد، موارد مرگ بسیاری از افراد بر اثر مصرف قارچ بود کە از آن جملە می‌توان بە خانوادەای لبنانی اشارە کرد کە همەی اعضای خانوادە جان خود را از دست دادند. پس او وظیفە خود دانست کە در این مورد تحقیقاتی ارائە دهد و در مورد انواع قارچ سمی و خطرات آنها آگاهی رسانی کند.
وی افزود: اگرچه تحقیقات در سال ٢٠١٨ ساده و در مدت کوتاهی بود، اما اطلاعات مهمی برای لبنان فراهم کرد و توانستیم ۶٢ گونه جدید را در این کشور شناسایی کنیم که قبلاً بە ویژە بە دلیل کمی مطالعات در این زمینە ذکر نشده بود. قبلا دو تحقیق در این زمینە وجود داشت یکی در قرن گذشتە (سال ١٩٧۵) و دیگری در سال ٢٠٠٠ کە منتشر نشد و سومین مورد نیز مطالعات من است.
وی با اشارە بە اینکە در بین ۶٢ مورد کشف شدە، ٨ گونە جدید طبقەنشدە و بین‌المللی و ۴ گونە دیگر نادر هستند کە در کتاب‌ها و مراجع نیز بە آنها اشارە نشدە است، گفت: ما توانستیم یک مقاله بین‌المللی در مجله علمی معتبر Mycotoxin در این زمینه منتشر کنیم که محدود به گونه‌های منطقه من در استان عکار سه منطقه از این استان بود. این مطالعه لبنان را در نقشه علمی جهانی در این زمینه قرار داده است و مطالعه ما نیز مرجعی در زمینه تنوع زیستی در مدیترانه شرقی به ویژه گونه‌های قارچی آن شده است.
وی افزود: از طریق این مطالعه، دریچه بزرگی برای لبنان برای برقراری ارتباط با دانشگاه‌های فرانسه باز شد که با تلاش‌های فراوان در زمینه توالی‌یابی ژنتیکی (DNA Sequencing) که یک مطالعه و تحلیل در سطح مولکولی یا آنالیز مولکولی محسوب می‌شود، به ما کمک کردند. این فناوری وجود ندارد و اگر وجود داشتە باشد نیز بسیار گران است و ما توان خریداری آن را نداریم. محققان فرانسوی به ما کمک کردند تا با اطمینان صددرصد گونه‌ای را که می‌یابیم تأیید کنیم.
وی در مورد چالش‌هایی کە در این زمینە با آن مواجە بودە، گفت: کمبود متخصص در زمینە قارچ در لبنان و جهان عرب یکی از مشکلات اصلی است، اما کنجکاوی، اشتیاق و وظایف بشردوستانە من را بە سوی این تخصص سوق داد، تا شاهد پیگیری و تشویق و همچنین تمایل بسیاری از دانشجویان به ویژه زنان برای ادامه این تخصص با وجود سختی آن باشم.
ساندرا سلیمان در پایان با اشارە عدم آگاهی جمعی از جمع‌آوری قارچ در مقایسه با گیاهان وحشی، این مورد را نکتەای مهم دانست چرا که گونه‌های خطرناک قارچ وجود دارند که گاهی ممکن است باعث مرگ یا از کار افتادن اندام‌های حیاتی بدن شوند. بیش از پنج میلیون گونه قارچ در جهان وجود دارد که برخی از آنها میکروسکوپی هستند، یعنی آنهایی که با چشم غیر مسلح دیده نمی‌شوند و برخی دیگر دارای میوه‌هایی هستند که سر قارچی هستند که با چشم غیر مسلح نیز قابل مشاهدە هستند. این قارچ به صورت انگل روی گیاهان و موجودات زندەاز جمله بدن انسان در یک رابطه همزیستی با گونه‌ها زندگی می‌کند و به تعادل بیولوژیکی در خاک، آب و هوا کمک می‌کند.