محاصره سویدا: مرگ تدریجی بیماران سرطانی در غیاب دارو
شهر سویدا در سوریه، زیر یوغ محاصرهای خفقانآور است. این محاصره میان سالم و بیمار، کودک و ناتوان، و حتی کسانی که در سکوت با مرگ پنجه در پنجه افکندهاند، هیچ تمایزی قائل نیست.

روشیل جونیور
سویدا- شهر سویدا در جنوب سوریه، به دنبال جنایات گروهک جهادی «هیئت تحریر الشام» علیه غیرنظامیان، از ۱۳ ژوئیه در محاصره کامل قرار گرفته است. این جنایات شامل کشتار، غارت، آدمربایی و ویرانگری بوده و در این میان، حتی بیماران سرطانی نیز از تبعات این وضعیت در امان نماندهاند.
در پی محاصرهی تحمیلی گروهک جهادی «هیئت تحریر الشام» از ۱۳ ژوئیه و جنایات فجیع این گروهک علیه غیرنظامیان، زنان و کودکان، ارتباط درمانی با بیمارستان البیرونی دمشق قطع شده است. این بیمارستان، شریان حیاتی برای بیش از ۱۵۰۰ بیمار سرطانی اهل سویدا و نیز بیمارانی بود که پیشتر در داخل شهر خود درمان میشدند.
این بیماران نه فرصتی برای از دست دادن دارند و نه توانی برای تحمل تأخیر. امروز، زنان، کودکان و جوانان مبتلا به سرطان، با جادههای مسدود، بدون دسترسی به درمان و در غیاب دارو، به سرنوشت خویش رها شدهاند. آن دُز دارویی که روزی کورسوی امید بود، اکنون به رؤیایی دستنیافتنی بدل گشته است.
فراخوانهای مکرر برای پیشگیری از فاجعه
دکتر عتاب غانم، متخصص انکولوژی، از فراخوانهای مکرر برای پیشگیری از این فاجعهی انسانی خبر میدهد و میگوید: «ما در بخش خونشناسی سویدا، بیماران مبتلا به سرطان خون را با شیمیدرمانی معالجه میکنیم. سویدا پس از طرطوس، دومین شهر سوریه از نظر آمار ابتلا به سرطان است.»
او میافزاید: «اکنون بار مسئولیت ما به دلیل بیمارانی که پیش از این برای درمان به بیمارستان البیرونی مراجعه میکردند، سنگینتر شده است. در گذشته، اتوبوسی وظیفه جابهجایی آنها را بر عهده داشت، اما اکنون با محاصره و انسداد مسیر دمشق به سویدا، دسترسی آنها قطع شده و فشار بر ما دوچندان گشته است. ما پیش از این هم با کمبود دارو روبرو بودیم و حالا با افزایش شمار بیماران و قطع مسیرها، این بحران شدت یافته است. داروهای موجود در آستانه اتمام است و با همکاری «انجمن دوستان بیماران سرطانی» میکوشیم تا حد امکان دارو تهیه کنیم، اما موجودی بسیار اندک است.»
عتاب غانم تصریح میکند که به زودی بیماران سرطانی به دلیل این محاصره، به طور کامل از دارو محروم خواهند شد: «بیشتر داروها نایاب شدهاند. برای نمونه، سرطان پستان که در سویدا شیوع بالایی دارد، اگر در مراحل اولیه با داروی مناسب درمان شود، بیمار به طور کامل بهبود مییابد. نگاه ما به بیمار سرطانی، نگاه به یک انسان محکوم به مرگ نیست. ما به امکان بهبودی کامل با درمان بهموقع، بهویژه در مراحل اولیه بیماری، باور داریم.»
او ادامه میدهد: «در بیماریهای خونی مانند سرطان مغز استخوان، میتوانیم بیماری را به مرحله بهبودی نسبی برسانیم تا بیمار بتواند به زندگی عادی بازگردد، اما این موفقیت کاملاً به وجود دارو وابسته است که متأسفانه دیگر به دست ما نمیرسد. تمنا داریم که به این بحران از دیدی انسانی نگریسته شود. این افراد پیش از این شرایط نیز نیازمند توجه ویژه بودند و امروز که بیشترین رنج را میکشند، باید در اولویت مطلق قرار گیرند.»
به گفتهی او، برخی از آسیبدیدگان روستاهای اطراف، آواره شده و تمام دارایی خود را از دست دادهاند. آنها علاوه بر هزینههای سنگین درمان که پیشتر نیز با مشقت رفتوآمد همراه بود، اکنون با آوارگی دست به گریباناند. «امیدواریم مسئولان صدای ما را بشنوند و از تمام وجدانهای بیدار و انساندوست میخواهیم به یاری بیماران سرطانی بشتابند.»
مرگ بیماران در اثر نبود دارو
نُهی هنیدی، یکی از بیماران، میگوید: «من یک بیمار سرطانی هستم که در بیمارستان البیرونی درمان میشدم، اما با این شرایط و محاصرهی سویدا، دیگر امکان رفتن نداریم. دارو در سویدا پیدا نمیشود و ما از درد به خود میپیچیم. بیمارانی هستند که جلوی چشم ما به دلیل نبود دارو جان میدهند.» او با بغض میپرسد: «کودکان سرطانی چه گناهی کردهاند؟»
او یادآور میشود که درخواستهای مکرر پزشک مسئول بیماران سرطانی در سویدا از دمشق برای تأمین دارو، بیپاسخ مانده است: «آنها که هنگام ورود به شهر به کودکان و سالمندان رحم نکردند و آنها را کشتند، حالا به فکر بیماران سرطانی خواهند بود؟»
نهی هنیدی میپرسد: «گناه این مردم بیدفاع چیست؟ ما میدانیم برای آنها که از کشتار ابایی نداشتند، جان یک کودک یا یک بیمار ناتوان که برای زنده ماندن به یک دُز دارو محتاج است، هیچ ارزشی ندارد. برایشان فرقی نمیکند بیمار سرطانی دارویش را بگیرد یا نه.» او در پایان، تلاشهای «انجمن دوستان بیماران سرطانی» را که میکوشد با حداقل امکانات، داروی بیماران را تأمین و وضعیتشان را پیگیری کند، ارج مینهد.
بحران در تأمین دارو
سمر ابومنذر، عضو هیئت مدیره «انجمن دوستان بیماران سرطانی»، نیز وضعیت را بحرانی توصیف میکند: «ما به عنوان یک انجمن، خدماتی چون تأمین دُز و داروهای دیگر را به بیماران ارائه میدهیم، اما اکنون با یک بحران تمامعیار روبرو هستیم. دسترسی بیماران به بیمارستان البیرونی ناممکن شده و با کمبود شدید دارو مواجهیم. پیش از این، حداقل در تأمین دُزهای دارو با قیمت مناسب به بیماران کمک میکردیم، اما محاصره این امکان را نیز از ما گرفته است.»
او این شرایط را چیزی جز کشتار آهستهی بیماران سرطانی نمیداند. کشتاری که با ممانعت از رسیدن دارو، قطع کمکها و نبود حمایت، رقم میخورد.
وی توضیح میدهد که انجمن، پروندهی بیش از ۱۵۰۰ بیمار مراجعهکننده به بیمارستان البیرونی و همچنین بیماران پیشین را دنبال میکند، اما توان انجمن بسیار محدود است: «ما با تمام آنچه در اختیار داریم تلاش میکنیم، اما شرایط هر روز وخیمتر میشود و بیماران سرطانی، فرصتی برای انتظار ندارند.»