«جامعه در تلاش است تا حضور زنان در مراکز تصمیمگیری را ظاهری نشان دهد»
امروزه زنان لیبیایی در وزارتخانهها و مدیریتهای ارشد، نقشی فراتر از حضور صوری و تشریفاتی دارند و به طور فعال در امور مشارکت میکنند. با این وجود، دیدگاه غالب در جامعه همچنان سعی دارد این تصور را القا کند که حضور آنان صرفاً نمادین است.
ابتسام اغفیر
بنغازی - آیه اللبیدی، فعال مدنی، تأکید میکند که زنان لیبی با وجود رویارویی با انواع خشونت، بهویژه تبعیض جنسیتی، همچنان مصمم به ایفای نقش خود، دستیابی به جایگاههای تصمیمگیری و پیشبرد جامعه هستند.
بیشتر لیبیاییها بر این باورند که حضور زنان در وزارتخانهها و مناصب عالی صرفاً تشریفاتی است و آنان تنها جایگاهی را در این نهادها اشغال میکنند. این در حالی است که زنان معتقدند حضورشان تأثیرگذار بوده و از اعتبار، اختیار و قدرت تصمیمگیری برخوردارند. آیه اللبیدی بر این نکته تأکید کرده و میگوید: «حضور زنان در مناصب عالی و رهبری بسیار حائز اهمیت است. آنان از طریق این جایگاهها به آرزوهای خود دست یافتهاند و در سالهای اخیر نقش بسزایی در تصمیمگیری و اظهار نظر داشتهاند.»
وی به نقش برجسته زنان در مجلس نمایندگان اشاره میکند و چنین توضیح میدهد: «زنان لیبیایی با وجود مواجهه با خشونت در محیط کار، بهویژه تبعیض جنسیتی و تعصب آشکار به نفع مردان، همچنان مصمم به یادگیری، آموزش و آمادهسازی خود برای تصدی مناصب تصمیمگیری در آینده هستند.» آیه اللبیدی با تأکید بر تأثیر مثبت این روند بر کل جامعه میافزاید: «حضور فعلی زنان در مناصب عالی، انگیزهای قوی برای زنان جوان است تا با جدیت بیشتری به تحصیل و کسب مهارت بپردازند و خود را برای دستیابی به جایگاههای مدیریتی ارشد در آینده آماده کنند.»
این فعال مدنی، با اشاره به تجربیات خود در جامعه مدنی، بر اهمیت روزافزون حضور زنان در وزارتخانهها و مناصب عالی تأکید میکند. او معتقد است این روند پس از سال ٢٠١١ شتاب بیشتری گرفته است. آیه اللبیدی میگوید: «امروز شاهد موفقیت چشمگیر زنان در عرصههای مختلف هستیم. برای مثال، انتصار العبود به عنوان وزیر امور زنان و عایشه الطبلقی به عنوان نماینده پرتلاش مجلس فعالیت میکنند. همچنین سرتیپ نعیمه العریبی، اولین زن لیبیایی که به این درجه نظامی رسیده، نقش برجستهای در عملیات امدادرسانی پس از طوفان دانیل ایفا کرده است.»
وی بر تأثیر مداوم و ارزشمند نقش زنان تأکید میکند و میگوید: «اگرچه تعداد اندکی از زنان غیرفعال هستند، اما اکثریت قاطع آنان با تلاش مضاعف در پی اثبات تواناییهای خود و ایفای نقش در مراکز تصمیمگیری هستند.»
آیه اللبیدی معتقد است افزایش فرصتهای آموزشی و تحصیلی، همراه با آگاهیبخشی درباره اهمیت حضور زنان در مناصب عالی، میتواند مشارکت سیاسی آنان را در آینده تقویت کند. او تأکید میکند که تدوین قوانین مشخص در جهت برابری جنسیتی ضروری است.
این فعال مدنی به چالش تبعیض در محیط اجتماعی اشاره میکند، جایی که مردان اغلب به دلیل جنسیت و نه شایستگی، برای مناصب ترجیح داده میشوند. وی میگوید: «در جامعه قبیلهای لیبی، حمایت قبیله از زنان در انتخابات حیاتی است، اما این به معنای پیروی کورکورانه نیست.» آیه اللبیدی سنتهای مرتجع و محدودیتهای تحمیلی از سوی خانواده را مانعی جدی برای پیشرفت زنان میداند.
او از نقش مهم دفاتر حمایت و توانمندسازی زنان در نهادهای مختلف سخن میگوید و میافزاید: «این سازمانها فرصتهای مناسبی را برای زنان فراهم کرده و از آنان در تمامی زمینهها حمایت میکنند.»
آیه اللبیدی معتقد است زنان لیبیایی با چالشهای متعددی مواجه هستند که موجب شده جامعه تأثیر حضور آنان را دست کم بگیرد. وی میگوید: «بسیاری از زنان هنوز به آموزش و تحصیلات بیشتری نیاز دارند. همچنین، فرصتهای اقتصادی کافی برای خودکفایی آنان وجود ندارد. استقلال مالی به زنان این امکان را میدهد که با فراغ بال به فعالیتهای سیاسی بپردازند.»
در پایان، آیه اللبیدی با اشاره به ضعف نمایندگی سیاسی زنان در لیبی و تأثیر منفی آن بر نسل جوان، ابراز امیدواری میکند: «با پیشرفت آموزش و حمایت متقابل زنان، امیدواریم از محدودیت حضور آنان در وزارتخانههای خاص فراتر رویم.»