شیرین صالح

سلیمانیه- حمایت از کودک گواه و نشان آگاهی، تمدن و آموزش پیشرفته‌ی جامعه‌ی معاصر است. اما متأسفانه در بیشتر جوامع، تخلفات و خشونت علیه کودکان بسیار زیاد است.

خشونت علیه کودکان، آسیبی است که به طرف مقابل وارد می شود که تأثیر روحی و جسمی بر روی شخص می‌گذارد و زندگی او را تحت تأثیر قرار می‌دهد و این یکی از بزرگترین مشکلات جهان است.

بر اساس آمار سازمان‌های بین‌المللی حمایت از حقوق کودکان، تعداد کودکان قربانی انواع خشونت در جهان به طور خطرناکی در حال افزایش است و در کشورهایی که وضعیت امنیتی ناپایدار دارند، خشونت بیشتری علیه کودکان صورت می گیرد که عراق یکی از آن کشورها محسوب می‌شود.

دینا عباس، کارشناس آموزش استثنایی و مدرس دانشگاه سلیمانی، درباره‌ی خشونت، انواع خشونت علیه کودکان و از وضعیتی که کودکان پس از خشونت با آن روبه‌رو می‌شوند سخن گفت که با بزرگ‌تر شدن کودکان بر آن‌ها تأثیر می‌گذارد.

«خشونت فیزیکی شایع‌ترین نوع خشونت است»

دینا عباس در مورد انواع خشونت گفت: خشونت‌ها انواع مختلفی دارند مانند خشونت فیزیکی که شامل ضرب و شتم، آزار دادن که رایج‌ترین نوع خشونت علیه کودکان است و خشونت روانی که شامل سرزنش، تمسخر، بی‌توجهی و گفتن نقاط ضعف طرف مقابل است. خشونت مبتنی بر جنسیت که شامل دست زدن است، خشونت خانگی، که مشکلات خانوادگی دارد و سپس به کودک منعکس می شود، خشونت گروهی که در آن گروهی از کودکان گرد هم می‌آیند تا علیه کودکی خشونت کنند.

علل خشونت علیه کودکان

 دینا عباس علل خشونت را ناشی از عدم آگاهی خانواده و محیط اعلام کرد و اظهار داشت که گاهی برای اصلاح رفتار کودکان از خشونت فیزیکی استفاده می‌کنند که این کار توسط خانواده‌ها، عموها، خاله‌ها، بستگان نزدیک، معلمان مدرسه و دوستان انجام می شود. او تاکید کرد که تنها گذاشتن کودکان در مکان‌هایی که با خشونت با او برخورد می‌شود، فقط به کودک آسیب برساند.

تبعیض و اولویت قرار دادن پسران نسبت به دختران، نگاه به نقاط قوت پسر در مقابل نقاط ضعف دختران، جلوگیری از دختران و اجازه خروج پسران از دیگر عوامل خشونت است. وی تاکید کرد که کودکان امروزه به دلیل استفاده از وسایل الکترونیکی و عدم محدودیت خانواده که ناشی از تربیت نادرست خانوادگی است، ذهن باز ندارند و نمی‌توانند به خود تکیه کنند.

کودکان دارای معلولیت نیز بخش عمده‌ای از جامعه هستند که توسط سایر اقشار جامعه مورد خشونت قرار می‌گیرند و نسبت به کودکان عادی آسیب‌پذیرتر از خشونت هستند زیرا بسیاری از آنها نمی‌توانند صحبت کنند و با تمسخر و سرزنش مواجه می‌شوند.

نشانه‌های خشونت علیه کودکان

 دینا عباس ادامه داد: علائم زمانی ظاهر می شود که کودک مورد آزار قرار گرفته باشد، اگر کودک به اندازه کافی بزرگ شده باشد که بتواند صحبت کند به این معنی است که او مورد آزار قرار گرفته است.از دیگر خشونت هایی که بر بدن کودک وارد می شود گریه، اضطراب، عصبانیت و ترس به شدت تکرار همان موارد است. رفتار با کودکان دیگر، گاهی اوقات خانواده ها باید رفتار کودک را زیر نظر بگیرند تا ببینند آیا او مورد آزار و اذیت قرار گرفته است یا خیر.

«خشونت نسبت به سن تغییر می‌کند»

خشونت علیه کودکان بر حسب سن متفاوت است، خشونت فیزیکی در میان کودکان کوچک‌تر و خشونت‌های جنسیتی بیشتر در میان کودکان در سنین مهدکودک رایج‌تر است.

«خشونت علیه کودکان به دلیل شرم پنهان است و وقتی بزرگ شوند بر آنها تاثیر می‌گذارد»

دینا عباس افزود: تعداد کودکانی که در اقلیم کردستان مورد آزار جنسی قرار می‌گیرند زیاد است، اما آماری از این نوع خشونت وجود ندارد، زیرا خانواده‌ها فاش نمی‌کنند که فرزندانشان به دلیل ترس، شرم، انگ اجتماعی و مشکلات قانونی مورد تجاوز جنسی قرار گرفته‌اند.

وی ادامه داد: بیشتر مواردی که به ما می رسد بزرگسالان هستند زیرا در کودکی کسی را نداشتند که به آنها کمک کند یا وقتی به خانواده خود می گفتند باور نمی شد و مرعوب می شد که تأثیر منفی بر رشد کودک دارد و مشکلاتی را در روند ازدواج ایجاد می کند.

دینا عباس در نهایت گفت: ضروری است که خانواده‌ها در مورد خشونت علیه کودکانشان آگاه باشند و اگر فرزندانشان مورد خشونت واقع شدند به آنها گوش دهند و کمکشان کنند. همچنین باید نسبت به استفاده‌ی فرزندانشان از وسایل الکترونیکی مراقب باشند، دوستان بچه‌هایشان را بشناسند و فرزندانشان را چک کنند و به مددکار اجتماعی مراجعه کنند زیرا در جامعه انواع خشونت وجود دارد.

٢٠ نوامبر ١٩۵٩، کنوانسیون حقوق کودک توسط سازمان ملل متحد برای حمایت از حقوق کودک تصویب شد. ٢٠ نوامبر هر سال به روز جهانی کودکان نام‌گذاری شده است که در این روز کودکان آواز می‌خوانند و جشن می‌گیرند.