رجاء حمید رشید

عراق - در مواجهه با بیماری سرسختی چون سرطان، زنانی هستند که به جای هراس، امید و به جای تسلیم، قدرت را برمی‌گزینند. این، روایتِ ایناس البدران، بنیان‌گذار پویش «جرعه‌ی امید» است. پویشی که از دلِ یک تجربه‌ی تلخ شخصی جوانه زد و به حرکتی امیدبخش برای نجات زنان و دمیدن روح خوش‌بینی در زندگی‌شان بدل شد.

 

تشخیص و چالش‌های آغازین

ایناس البدران، اهل بصره و خالق «پویش جرعه‌ی امید»، داستان ابتلایش به سرطان پستان را که با جراحی برای برداشت تومور و دوره‌ای طاقت‌فرسای شیمی‌درمانی همراه بود، بازگو می‌کند. او آن شش ماه را دشوارترین و پرچالش‌ترین فصل زندگی‌اش می‌داند و می‌گوید: «بزرگ‌ترین چالش من نه فقط مبارزه با بیماری، که پذیرش این حقیقت بود که بخشی از تنم را از دست می‌دهم و باید تا پایان عمر با این فقدان زندگی کنم. هرگز تصور نمی‌کردم به زندگی عادی بازگردم، موهایم دوباره بروید، پوستم طراوتش را بازیابد یا حتی بتوانم به کارم ادامه دهم. تصمیم به جراحی، بی‌شک سخت‌ترین تصمیم زندگی‌ام بود.»

او می‌افزاید: «در عبور از این گردنه‌ی دشوار، مادرم بیش از هر کسی به من یاری رساند. او تنها تکیه‌گاهم بود و بزرگ‌ترین انگیزه‌ام برای آنکه راه را ادامه دهم.»

 

جرقه‌ی ایده «جرعه‌ی امید»

ایناس البدران شرح می‌دهد که ایده‌ی پویش «جرعه‌ی امید» از دل یک تجربه‌ی عمیقاً شخصی متولد شد. این فکر زمانی به ذهنش رسید که از اولین جلسه‌ی شیمی‌درمانی به‌شدت هراسان بود. «از عوارض جسمی و روحی درمان می‌ترسیدم. با خودم فکر کردم اگر این دارو قرار است فرصت زندگی دوباره به من بدهد، چرا نگاهم را به آن عوض نکنم؟ همان‌جا تصمیم گرفتم نامش را از «دوز شیمیایی» به «جرعه‌ی امید» تغییر دهم تا از وحشت خود بکاهم و به امید تکیه کنم.»

او به یاد می‌آورد که پرستار با آرامش وارد اتاق شد و به او اطمینان داد که این دارو به بهبودی‌اش کمک می‌کند، تنها کافی است به توصیه‌ها عمل کند. ایناس در آن لحظات دریافت زنانی که از سرطان جان به در برده‌اند، بهترین پیام‌آوران امید برای دیگر مبتلایان هستند. همان امیدی که از تجربه‌های زنان پیش از خود دریافت کرده بود، به او نیروی ادامه‌ی درمان را بخشید. او دریافت که به اشتراک گذاشتن روایت بهبودی، صرفاً یک خاطره‌ی شخصی نیست، بلکه پیامی است که می‌تواند جان‌های دیگر را نیز نجات دهد. این‌گونه بود که «جرعه‌ی امید» به سرآغاز حرکتی برای حمایت از بیماران و توانمندسازی آنان با امیدی حقیقی تبدیل شد.

او درباره‌ی هدف این پویش می‌گوید: «هدف اصلی من، آگاهی‌بخشی به زنان درباره‌ی سرطان، به‌ویژه سرطان پستان، و تشویق آنان به غربالگری زودهنگام و نترسیدن از مواجهه با حقیقت بود. بعدها پویش دیگری با نام «از آزموده بپرس» را راه‌اندازی کردم. این پویش بر این اصل استوار است که زنان بهبودیافته یا در حال بهبودی، تجربیات خود را با دیگران به اشتراک بگذارند، زیرا این روایت‌ها به مبتلایان جدید امید می‌بخشد.»

وی تأکید کرد: «بسیاری از زنان از بیم رویارویی با نتیجه، از انجام آزمایش خودداری می‌کنند. این تعلل می‌تواند بیماری را پیشرفته و درمان را پیچیده کند، در حالی که تشخیص سرطان در مراحل اولیه، درمان را بسیار آسان‌تر و شانس بهبودی را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.»

پویش او در ابتدا بر حمایت روانی از زنان مبتلا به سرطان متمرکز بود. به همین منظور، او هنگام تزریق داروی بیماران به سالن‌های شیمی‌درمانی می‌رفت تا تجربه‌ی شخصی‌اش از بیماری، چالش‌هایی که پشت سر گذاشته بود و راه‌های غلبه بر آن‌ها را صادقانه با دیگران در میان بگذارد.

 

جایگاه خانواده و جامعه در مسیر بهبودی

از دیدگاه ایناس البدران، جامعه اغلب در حمایت از بیماران سرطانی نقشی منفی ایفا می‌کند. او معتقد است بیشتر مردم شیوه‌ی درست حمایت از این بیماران را نمی‌دانند و رویکردشان معمولاً مخرب است. این رویکرد به کلمات دلسردکننده، نگاه‌های ترحم‌آمیز یا حتی گریستن در حضور بیمار خلاصه می‌شود که تنها حال روحی او را بدتر می‌کند. او می‌افزاید: «در تجربه‌ی شخصی‌ام با بیماری، هیچ حمایت حقیقی از جامعه ندیدم و پیوسته در محاصره‌ی کلمات منفی و ناامیدکننده بودم.»

او توضیح می‌دهد که حمایت مؤثر جامعه نباید به حرف محدود شود، بلکه باید به کمک عملی بینجامد. به‌ویژه در دوران درمان و پس از جراحی که بیمار از نظر جسمی ضعیف است و توانایی اداره‌ی امور خانه را ندارد، می‌توان با کمک در نظافت منزل، خرید مایحتاج روزانه یا حتی گپ‌وگفتی صمیمانه و امیدبخش، باری از دوش او برداشت.

 

تشخیص زودهنگام، کلید نجات و بهبودی

پیام ایناس البدران برای تمام زنان این است که سرطان پایان زندگی نیست: «آزمایش بدهید و اگر دریافتید که مبتلا هستید، بدانید که درمان وجود دارد و بهبودی ممکن است. با تشخیص زودهنگام، شانس نجات از سرطان با ساده‌ترین و کم‌عارضه‌ترین درمان‌ها به ۹۹ درصد می‌رسد. مسیر درمان شاید دشوار باشد، اما وقتی بیماری به‌موقع تشخیص داده شود، همه‌چیز آسان‌تر است و فرصت بهبودی بسیار بیشتر. خطر واقعی، نادیده گرفتن همین آزمایش‌های ساده است.»

ایناس البدران در پایان، به پویش جدید خود اشاره می‌کند که در ماه اکتبر، ماه جهانی آگاهی‌رسانی درباره‌ی سرطان پستان، با عنوان «از آزموده بپرس» و در ادامه‌ی کمپین «جرعه‌ی امید» آغاز کرده است. هدف این حرکت، برقراری ارتباط با زنان از طریق سازمان‌ها و نهادهای مختلف است تا بتوانند از تجربیات زنانی بهره‌مند شوند که این مسیر دشوار را با موفقیت پشت سر گذاشته‌اند.

در صورت استقبال گسترده، این پویش با برگزاری سمینارهای آموزشی، نشست‌های تخصصی و سخنرانی‌های آنلاین ادامه خواهد یافت. این حرکت می‌کوشد روایت‌های شخصی را به شیوه‌ای الهام‌بخش و سرشار از امید بازگو کند تا این پیام بنیادین را به گوش همگان برساند: «اگرچه بیماری، سرسخت و بی‌رحم است، اما قدرت اراده برای پیروزی و بازیابی سلامت، از آن نیز سرسخت‌تر است.»