رفیف اسلیم

غزه- کابینه امنیتی اسرائیل از «اشغال دوباره» شهری خبر می‌دهد که از پیش در محاصره کامل است. این تصمیم، خبری ویرانگر برای یک و نیم میلیون آواره‌ای بود که پیش‌تر از دیگر مناطق به همین نقطه رانده شده بودند.

نخستین قربانیان این تصمیم، سالمندان، کودکان و زنانی هستند که در اضطراب مقصد بعدی خود به سر می‌برند. آن‌ها با خود کلنجار می‌روند که چگونه اندک اثاثیه‌شان را با خود ببرند یا اگر رهایش کنند، بدون پتو، رختخواب و وسایل اولیه زندگی چه کنند. پرسش بزرگ‌تر اما این است که سرپناه بعدی خود، یعنی چادرشان را، کجا برپا کنند. این سردرگمی در حالی است که نیروهای اسرائیلی، پیش از اعلام این تصمیم، به مسئولیت بین‌المللی خود برای حفاظت از جان غیرنظامیان و ایجاد منطقه‌ای امن برای این سیل جمعیت، عمل نکرده‌اند.

 

ایستادگی در برابر کوچ، با دست‌های خالی

عایده کحلوت به متبرک بودن خاک غزه و به سرانجام نرسیدن پروژه کوچ اجباری ایمان دارد. این یک وعده الهی است که به او آرامش می‌بخشد و برای ماندن در سرزمینش مصمم‌ترش می‌کند. با این همه، نمی‌تواند فرود آمدن این خبر را چون صاعقه‌ای بر جانش انکار کند. او نمی‌داند اگر ناچار به رفتن شود، راهی کدام دیار خواهد شد و آیا از این عملیات زمینی که بی‌تردید از گذشته ویرانگرتر است، جان به در خواهد برد یا نه.

او می‌کوشد با لبخند تلخی، سنگینی بار این فکر را از دوش بردارد. «چندی پیش کدو کاشتم و دلم نمی‌خواهد پیش از آنکه طعمش را بچشم، اینجا را ترک کنم. هرچند می‌ترسم جای درستی نکاشته باشم و آفتاب به آن نرسد و حسرتش به دلم بماند.» سپس می‌افزاید، آوارگی برای زن فلسطینی، ویرانی به تمام معناست. تجربه‌ای است چون هول و هراس روز محشر که در آن تمام دارایی‌های مادی و انسانی‌ات را از دست می‌دهد.

عایده کحلوت توضیح می‌دهد که در آوارگی‌های پیاپی، تمام مدارکش را که حق او بر این خاک را اثبات می‌کرد، از دست داده است. اسناد و مدارک چهار خانه و زمین‌ها و مغازه‌هایش در شمال نوار غزه نیز مفقود شده‌اند. مناطقی که اکنون در اشغال نیروهای اسرائیلی است و او نمی‌داند بدون آن اسناد چه سرنوشتی در انتظار دارایی‌هایش خواهد بود. او می‌گوید که چگونه مصائب جنگ و آوارگی، او را از زندگی مرفه به فقر مطلق کشانده است.

به گفته عایده، نیروهای اسرائیلی با پخش اعلامیه، ساکنان را به کوچ به سمت جنوب ترغیب می‌کنند. تماس‌های تلفنی هشدارآمیز و جنگ روانی علیه زنان، هر روز شدیدتر می‌شود. این وضعیت، خاطره تلخ ترک شمال را برایش زنده می‌کند. آن زمان نیز در برابر کوچ مقاومت کرده بود، اما شلیک موشک‌های اسرائیلی جان همسایه‌اش را گرفت، همسایه‌ای که پیکرش هنوز زیر آوار مدفون است.

این سناریوی همیشگی نیروهای اسرائیلی است. تهدید و سپس کشتار عمدی؛ هشدارها به اجساد سوخته و بلوک‌های سیمانی آوار شده بر سر ساکنانش ختم می‌شود. به دنبال آن، بازداشت کودکان، جوانان و زنان و محاصره‌های طولانی بدون آب و غذا از راه می‌رسد. جنایاتی فراتر از این‌ها نیز رخ می‌دهد، مانند کندن گودال و دفن زنان و کودکان. فهرستی بی‌پایان از خشونت که او را ناچار می‌کند در صورت وخیم‌تر شدن اوضاع، برای نجات فرزندانش، راهی سفری دیگر شود.

 

هزینه آوارگی هزار دلار، قیمت کرامت هیچ

عایده می‌گوید هزینه هر بار آوارگی در این وضعیت بی‌پولی و بیکاری، بیش از هزار دلار است. گاهی با وجود پرداخت این مبلغ گزاف، حتی نمی‌تواند وسایل ناچیز درون چادرش را هم نجات دهد. اولویت همیشه با نجات جان خود و کودکانش است. سپس ناچار است زیر آتش بازگردد تا باقی‌مانده اسبابش را بردارد، چرا که همان وسایل اندک نیز در بازارها نایاب‌اند.

خواسته عایده کحلوت از جامعه جهانی، پایان دادن به جنگ در نوار غزه است. او تأکید می‌کند که پس از آن، مردم فلسطین با وجود نبود هیچ آینده‌ روشن سیاسی، اقتصادی یا آموزشی، خواهان ادامه زندگی در غزه هستند. او می‌گوید زن فلسطینی حاضر است تأخیر در بازسازی را تحمل کند، در چادر به سر ببرد و هر شرایط سختی را به جان بخرد، به شرط آنکه غرش بمب‌ها که هر روز جان صدها نفر را می‌گیرد، خاموش شود.

او با تمام وجود آرزو می‌کند که عملیات زمینی در شهر غزه هرگز رخ ندهد، چرا که می‌داند این شهر نیز مانند رفح و خان یونس به تلی از خاکستر تبدیل خواهد شد. او امیدوار است که جلوی رانده شدن فلسطینیان از خاکی که در آن ریشه دارند، گرفته شود و این کابوس هولناک که از اکتبر ۲۰۲۳ بر زندگی‌شان سایه افکنده است، سرانجام به پایان رسد.