فردای جنگ غزه و نقش زنان در بازسازی
در پی افزایش شمار قربانیان زن و از دست رفتن خانه‌ها و فرزندان‌شان در شرایط دشوار کنونی، یک فعال سیاسی بر ضرورت حضور زنان در کمیته‌های بازسازی تأکید کرد تا بتوانند با بهره‌گیری از قوانین، حقوق خود را مطالبه کنند.
رفیف اسلیم
غزه - همزمان با مذاکرات آتش‌بس در غزه، پرسش‌های مهمی درباره آینده این منطقه مطرح است؛ اینکه چه کسی اداره غزه را به عهده خواهد گرفت، بازسازی زیرساخت‌ها چگونه انجام خواهد شد و نقش زنان در این میان چه خواهد بود؟
ریما نزال، تحلیلگر سیاسی، معتقد است آتش‌بس در غزه به دلایل مختلف پیچیده شده است. مهم‌ترین دلیل، سرسختی اسرائیل در تحمیل شروط جدید، به‌ویژه در مورد تبادل اسرا با حماس و مسئله عقب‌نشینی از گذرگاه نتساریم و مسیر مرزی فیلادلفیا است.
به گفته ریما نزال، حماس و اسرائیل هر کدام دلایل خود را برای توافق دارند. حماس پس از فشار شدید و فروپاشی محور مقاومت به این سمت رفته، در حالی که اسرائیل می‌کوشد با این کار، اعتراضات داخلی و تهدیدهای خانواده‌های اسرا را مهار کرده و به فشارهای بین‌المللی پاسخ دهد.
به گفته ریما نزال، یکی دیگر از موانع پیچیده توافق، اصرار اسرائیل بر دریافت فهرست تمام اسرای زنده و جان‌باخته در اختیار حماس است. حماس می‌گوید به دلیل حملات مستمر هوایی و زمینی، تهیه چنین فهرستی ممکن نیست. همچنین موضوع بازگشت ساکنان شمال غزه با تناقض‌های زیادی روبروست، مقامات اسرائیلی در برخی از موارد تنها به بازگشت زنان و کودکان از طریق گذرگاه نتساریم اشاره می‌کنند و در مواردی نیز بازگشت مردان را منوط به بازرسی می‌دانند.
او یادآور شد که این توافق هنوز در سطح قانون‌گذاری اسرائیل مطرح نشده است، به‌ویژه اینکه ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت ملی و بتسلئل اسموتریچ، وزیر دارایی به شدت با آن مخالفند و معتقدند راه آزادی اسرا، شهرک‌سازی در تمام غزه و اخراج ساکنان آن است.
با وجود گزارش دیده‌بان حقوق بشر درباره جنایات نسل‌کشی اسرائیل در غزه از جمله گرسنگی دادن و جلوگیری از دسترسی به آب آشامیدنی، روند توافق همچنان کُند است. روزنامه «هاآرتص» نیز گزارش داده اسرائیل گذرگاه نتساریم را به گورستان جمعی تبدیل کرده و آن را «خیابان اجساد» می‌نامد، جایی که نیروهای اسرائیلی برای کشتن بیشترین شمار غیرنظامیان فلسطینی با یکدیگر رقابت می‌کنند.
ریما نزال می‌گوید با شکست طرح ژنرال‌های اسرائیلی برای تخلیه کامل شمال غزه، گفت‌وگو درباره آینده این منطقه آسان‌تر شده است. با این حال، مشکل اصلی این است که اسرائیل می‌خواهد غزه را مانند کرانه باختری خلع سلاح کند تا بتواند هر زمان که بخواهد برای انجام عملیات وارد آن شود.
به گفته این تحلیلگر سیاسی، در روز پس از جنگ، حماس در صحنه نخواهد بود و اداره غزه را به نهادی دیگر واگذار می‌کند. هم‌اکنون مذاکرات میان حماس و فتح برای مدیریت امور داخلی فلسطین جریان دارد. همچنین مدیریت گذرگاه رفح در مرز غزه و مصر با تلاش‌های مصر در حال مذاکره است، زیرا اسرائیل تمایلی به مدیریت این گذرگاه ندارد.
ریما نزال معتقد است باید بر مسئله بازسازی تمرکز کرد. این پرونده به نهادهای بین‌المللی سپرده خواهد شد تا بر بازسازی و ورود تجهیزات از جمله آهن که اسرائیل بر ورود آن سختگیری خواهد کرد، نظارت کنند. این اقدامات برای تأمین سرپناه آوارگان ضروری است، زیرا نمی‌توان این جمعیت را در چادرها و در معرض سرما و گرما رها کرد.
به گفته ریما نزال، احیای بخش بهداشت و درمان به اندازه بازسازی اهمیت دارد، به ویژه آنکه بیش از نیمی از بیمارستان‌های غزه تخریب شده‌اند. از این رو هماهنگی بین‌المللی برای احیای این بخش و تجهیز آن برای خدمات‌رسانی به بیماران ضروری است. این موضوع در مورد خدمات اساسی مانند آب، برق و فاضلاب نیز صادق است، زیرا زندگی بیش از یک میلیون نفر به این خدمات وابسته است.
او درباره نقش زنان فلسطینی می‌گوید، پس از ١۵ ماه حملات که ٧٠ درصد قربانیان آن زنان بودند و با توجه به از دست دادن خانه‌هایشان و زندگی در شرایط سخت اردوگاه‌ها، باید نمایندگی عادلانه‌ای در کمیته‌های امدادی، بازسازی و سایر سطوح داشته باشند.
ریما نزال تاکید می‌کند که زنان در مطالبه‌گری حقوق خود آگاه‌تر هستند. در جنگ‌های پیشین، بسیاری از زنان به بهانه نقص مدارک نتوانستند حق بازسازی خانه‌هایشان را مطالبه کنند، اما با حضور نمایندگان زن، آنها قادر خواهند بود با تطبیق قوانین، حق بازسازی خانه‌های تخریب شده خود را پیگیری کنند.