«با اراده جمعی قتلهای ناموسی پایان می‌یابد»
رضوان مقدم جامعە‌شناس می‌گوید: وقتی برای اعدام یک نفر کمپین راەاندازی می‌شود باید برای قتلهای ناموسی هم که در دادگاه‌های غیر انسانی خانواده انجام می‌شود کمپین برگزار کرد و اعتراض شود چون جلوی این مسئله با اراده جمعی گرفته می‌شود.
شهلا محمدی
مرکز خبر- پس از سرکوب انقلاب زن زندگی آزادی و تداوم نافرمانیهای مدنی زنان، سیاست‌های جمهوری اسلامی در راستای معدودکردن زنان و با نام ناموس تشدید شد و در همین چند ماە اخیر بیش از ٢٠ زن توسط پدر، برادر، همسر و یا یکی از نزدیکان خود بە قتل رسیدەاند. اما با اطمینان می‌توان گفت آمار واقعی بیش از آن چیزی است کە در رسانەها منتشر شدە و علیرغم تلاش‌‌های فعالان حقوق زن، زن‌کشی‌ها و خودکشی‌‌هایی تحت فشار خانوادە در سراسر ایران همچنان بیش از پیش ادامە دارد و خبر چنین جنایتی عمدا رسانەای نمی‌شود. همچنین در غیاب نهاد‌‌هایی کە بە صورت شفاف آمار این آسیب‌‌های اجتماعی را ارائە دهند و اشکال مختلف کشتن زنان را تعریف کنند قتلهای ناموسی افزایش پیدا می‌کند.
در همین زمینە با دکتر رضوان مقدم جامعە‌شناس و از بنیانگذاران کمپین توقف قتلهای ناموسی گفت‌وگویی انجام دادە و مسائل مرتبط با قتل زنان را مورد ارزیابی قرار دادیم.
«وقتی مردان قوانین را دست می‌گیرند با کوچکترین نافرمانی مدنی که زنان در خانه انجام می‌دهند آنها را مستحق مرگ می‌دانند»
رضوان مقدم با اشارە بە کاهش قتلهای ناموسی در چند ماە نخست انقلاب زن زندگی آزادی و اما تشدید آن بعد از فروکش کردن انقلاب می‌گوید: جنبش انقلابی زن زندگی آزادی و کاهش قتلهای ناموسی در یک دوره ۶ یا ۷ ماه کە در کمپین توقف قتلهای ناموسی آن را مانیتور می‌کنم خوشحال‌كنندە بود، اما طی ۳ ماه اخیر یا از آغاز فروردین ماه ۱۴۰۲ شاهد یک حجم عظیمی از قتلهای ناموسی و کشتن زنان هستیم. اولین قتل ناموسی که در هفتم فروردین شروع شد و همین طور ادامه دارد در تیر ماه و در فاصله دو هفته آخر تیر ماه در کمپین ۹ قتل ناموسی را بطور مشخص مستند کردیم، در جریان انقلابی زن زندگی آزادی امید به جامعه و انگیزه زیستن و انگیزه تغییر به مردم برگشتە بود یعنی امید این را داشتند که تغییری در جامعه ایجاد شود. در نتیجه اغلب افراد جامعه توجه‌شان به این مسئله جلب شده و در این جنبش انقلابی مشارکت می‌کردند و چون توجه به این قضیه معطوف بود و اگر کسی هم تفکر غلط سنتی و ارتجاعی داشت وقتی آن همە جمعیت را در خیابان می‌دید تحت تأثیر قرار می گرفت، بە دلیل سرکوب‌‌های وحشتناک یک مقدار جنبش فروکش کرد اما زنان جامعه ما آگاه‌تر از مردان جامعه هستند. زنان به حقوق خودشان آگاه‌تر شده‌اند زنان فهمیدند که بدن آنها متعلق به خودشان است و کسی حق کنترلش را ندارد و با نافرمانیهای مدنی مقاومت کردند در حالی که مردان یا در جا زدند یا عقبگرد کردند و به دلیل حمایت وحشتناک قوانین جمهوری اسلامی از مردان جامعە، ترویج کلیشه‌های جنسیتی و تبلیغات وحشتناک قانون عفاف و حجاب ۷۰ ماده‌ای کە در کمیسیون قضایی مجلس تصویب شد و اینکە وقتی مردان قوانین را دست می‌گیرند با کوچکترین نافرمانی مدنی که زنان در خانه می‌کنند آنها را مستحق مرگ می‌دانند و قانون هم از آنان حمایت می‌كند و این از دلایل افزایش قتل زنان است.
«وقتی ما از عمق فاجعه تا درد را نشناسیم نمی‌توانیم برای درمانش اقدام بکنیم»
رضوان مقدم با اشارە بە قوانین تشویق کنندە قتل زنان می‌گوید: فقر و فلاکت در جامعه یک طرف و قوانین زن‌ستیز و تبعیض‌آمیز علیه زنان هم بخش عمده‌ای از عواملی است که باعث ترویج خشونت علیه زنان می‌شود و در شدید‌ترین شکل‌اش منجر به بروز قتلهای ناموسی می‌شود. در واقع آمار خیلی بیشتر از آن چیزی است که به رسانه‌ها راه پیدا می‌کند اما پزشک قانونی آمار دقیق‌تر را دارد. و وظیفە‌اش است آن را اطلاع‌رسانی کند وقتی ما از عمق فاجعه تا درد را نشناسیم نمی‌توانیم برای درمانش اقدام بکنیم و این یکی از مسائل مهم است که در مورد آن پنهان‌کاری صورت می‌گیرد.
وی با اشارە بە تلاش شماری از مردم بە تداوم مردسالاری اظهار کرد: آنها همچنان می‌خواهند قدرتی را که قرن‌ها به ناحق در دست‌شان است همچنان حفظ کنند. اما غافل از این هستند که این "فواره چون بلند شود سرنگون شود". در جامعە ما نسل جدیدی در خیابان‌ها هستند و در برابر تحجر و عقب‌افتادگی مقاومت می‌خواهند که آزادی که شایسته به اصطلاح یک انسان هست داشته باشد کرامت‌شان حفظ شود اما آن بخش سنتی و مردسالاری جامعه می‌خواهد همچنان کنترل زن‌ها را در اختیار داشته باشد. قدرت خودش را حفظ کند، حفظ قدرت در خانواده طبق قانون اساسی غلطی که سال ۵۷ به تصویب رسید و بخش عمده مردم و احزاب و گروه‌ها هم بدون آنکە بە مفاهیم آن توجە کنند بە آن رأی دادند.
«مردان جامعە باید بە قتلهای ناموسی که در دادگاه‌های غیر انسانی خانواده انجام می‌شود اعتراض کنند»
رضوان مقدم ادامە می‌دهد: بخش از مردان جامعه که هنوز تحت تأثیر تبلیغات، شعارهای جمهوری اسلامی از قبیل "بی حجابی زن از بی غیرتی همسر است زن تو ناموس تو است" قرار می‌گیرند اما مردان جامعه باید این مسئله را به خودشان توهین بدانند. مثلا در زمینه حجاب که این حکومت جمهوری اسلامی ۴۳ سال روش تاکید می‌كند با قتلهای ناموسی ارتباط مستقیم پیدا می‌کند وقتی مهسا را به خاطر حجابش می‌کشند ما بگوییم قتل حکومتی ناموسی، چون حکومت می‌گوید زنان ناموس اسلام هستند ناموس ما هستند و فکر می‌کنند با پوشیدن یک لچک ناموس جامعه و اسلام را حفظ کردند و این در حقیقت توهین بە مردان جامعە است و آنها باید مقابل این قضیه ایستادە و بە قتلهای ناموسی اعتراض کنند و وقتی برای اعدام یک نفر کمپین راەاندازی می‌شود باید برای قتلهای ناموسی که در دادگاه‌های غیر انسانی خانواده انجام می‌شود نیز باید کمپین برگزار کردە، اعتراض شود و جلوی این مسئله با اراده جمعی گرفته می‌شود.
رضوان مقدم با توجە بە اینکە زن‌کشی در جامعە یک مسئلە نیست کە در درون خانوادە باشد و برای آن راەحل اجتماعی پیدا کرد گفت: یکی از راه های آن آموزش و نشان دادن ابعاد فاجعه و این مسئله که این امر خصوصی نیست می‌باشد، خیلی از قتل‌ها می‌گویند اختلاف خانوادگی، اما یک پدر با دخترش چه اختلاف خانوادگی دارد؟ معمولا اختلاف خانوادگی اسم رمز پشت قتلهای ناموسی معمولا سر چت تلگرام یا واتساپ سر نحوه پوشش یا مثلا داشتن یک دوست پسر بهش میگن اختلاف خانوادگی. اختلاف خانوادگی نیست یعنی در حقیقت آنجا پافشاری زن درون خانواده به حق خودش است و باید از بیرون حمایت شوند یک زمانی هم مردم صحنه اعدام را تماشا می‌کردند اما در حال حاضر مردم علیه آن کمپین توقف اعدام می‌گذارند این تحول یک شبه اتفاق نیفتاد یک پروسه داشت، سال ۵۷ وقتی پشت‌بام مدرسه رفاه اعدام‌ها انجام شد جامعه مقاومت نکرد اما الان جامعه مقاومت می‌کند. وقتی جامعه آگاه باشد مردم جامعه آگاه باشند بفهمند که این مسئله خشونت خانگی مسئله خصوصی نیست باید دخالت کنند باید نسبت به این مسائل حساس شوند. چون می‌فهمند قتل ناموسی یک نوع اعدام است و معدود کردن یک نفر است، پس همین کمپین توقف قتلهای ناموسی می‌تواند به اطلاع رسانی و آگاهی رسانی در جامعه و کاهش خشونت مؤثر باشد.