آگرین حسینی

دیواندره- کودک آزاری شامل طیف وسیعی از رفتارهای آسیب‌رسان مانند برآورده نکردن نیازهای اولیه کودک، غفلت از مراقبت‌های بهداشتی، تنبیه و بدرفتاری فیزیکی، سوءاستفاده جنسی، تحقیر و سوء رفتار هیجانی و آزار روانی می‌باشد.

کودک آزاری پدیده اجتماعی جدیدی نیست بلکه از زمان‌های قدیم همزمان با تاریخ بشر در طول تاریخ وجود داشته است اما کمتر به عنوان معضل اجتماعی در نظر گرفته می‌شد از دلایل توجه به کودک آزاری می‌توان به آگاهی خانواده و جامعه از حقوق کودکان انجمن‌ها و مراکزهای حمایتی از کودکان و آمارهای گزارش شده توسط پژوهشگران، اشاره کرد.

امروزه سبک کودک‌آزاری به دلیل پیشرفت فناوری و تکنولوژی، تغییر کرده و شاهد هستیم کودک‌آزاری در قالب‌های مختلفی از جمله در فضای مجازی شکل می‌‌گیرد. کودک آزاری در قوانین ایران جرم عمومی محسوب می‌شود. این بدین معنی است که هر کسی در صورت مشاهده هر نوع کودک آزاری می‌تواند آن را گزارش کند و دادستانی موظف به پیگیری مسئله است. اما قوانین حمایتی پیشگیرانه در این زمینه همچنان وضع نشده‌اند و تناقضات زیادی وجود دارد.

یکی از شیوە‌های مدرن این آزارها و خشونت‌ها علیە کودکان کە بە سبک مدرن پیش تازی می‌کند باز کردن صفحات مجازی برای کودکان از بدو تولد است در ماده ۱۶ پیمان‌نامه حقوق کودک آمده هیچ کس نمی‌تواند بدون اجازه در حریم شخصی کودکان دخالت کند تا زمانی که‌ کودک به سن قانونی و آگاهی برسد، با این وجود بسیاری از والدین به اسم کودکان خود در صفحات مجازی حساب باز می‌کنند و تصاویر و جزئیات زندگی آنها را منتشر می‌کنند. در این رابطه با شایسته مرادیان روانشناس و فعال حوزه کودکان گفت‌وگویی انجام دادیم.

 

 کودک آزاری مدرن چیست و  چه ابعادی از رشد کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهد؟

«این روزها رفتارهای زیادی از  والدین با نیت کمک به فرزندان رخ می‌دهد که با حقوق کودک در تناقض است. کلاس‌های پشت‌ سرهم، آموزش‌های پیاپی، ورود کودکان به فضای مجازی، عدم کنترل کودک آزاری و آموزش در مدارس، کودک همسری و ... از انواع خشونت‌های مدرن علیه کودکان است. در قرن بیست و یکم انواع کودک آزاری نیز نسبت به گذشته متفاوت و حتی وسیع‌تر شده است شاید قبل تر ما تصور می‌کردیم اگر کسی بچه‌ای را فریب بدهد یا رفتار جنسی انجام دهد یا یک بچه را کتک بزند و او را مورد تعرض قرار دهد، تنها مصداق‌های کودک آزاری محسوب شود اما این روزها می بینیم با گسترش فضای مجازی، کودک آزاری نیز به دلیل ورود وسیع کودک و نوجوان و بدون نظارت والدین به این فضا، افزایش یافتە است.»

 

کودک آزاری مدرن شامل چه چیزهایی می‌شود؟ آزارهای امروزی کودکان چیست و چگونه می‌توان با آن‌ها مقابله کرد؟

شایستە مرادیان عنوان کرد: «گرفتن دنیای کودکانه از آنها نمونه بارز زیر پا گذاشتن حقوق کودکان و رواج کودک آزاری است اگر به جامعه نگاهی بندازیم عمق فاجعه را درک می‌کنیم. یکی از مراجعین من دختری ١٧ سالە است کە مادرش او را در سن بسیار پایین بەآرایشگاە می‌برد تا اپلاسیون کند،  درد وحشتناک و خطرات بهداشتی و سلامتی اپیلاسیون حتی برای یک انسان بزرگسال هم بسیار عذاب‌آور و غیرانسانی است چه برسد بە یک کودک. اپیلاسیون کودک ‏‏۱٢-۱٠ ساله محصول نگاه بازاری است که نگاهی کالایی به زن دارد.»

وی می‌گوید: «آنچە آزارهای مدرن و کمتر شناخته ‌شده کودکان را به یک مسئله تبدیل می‌کند، ظاهر دلسوزانه این ‏آزارها است و در این موارد کمتر اثری از خشونت عریان دیده می‌شود. والدین و اطرافیان کودک بر ‏اثر آنچە آینده‌نگری یا دلسوزی می‌دانند، رنجی را به کودک تحمیل می‌کنند.»

 

«ایجاد صفحه اینستاگرامی از بدو تولد برای بچه‌ها»

شایستە مرادیان در ادامه افزود: «کودکانی هستند که این روزها در فضای اینستاگرام دست مایه تبلیغات کالاهای مختلفی شده‌اند و یا حتی بخاطر سوداگری والدین برای کسب منفعت مالی و شهرت مجبورند توانمندی‌هایی فراتر از توانایی سن خودشان را به نمایش بگذارند. هیچ کس نمی‌تواند بدون اجازه در حریم شخصی کودکان دخالت کند تا زمانی که‌کودک به سن قانونی و آگاهی برسد با این وجود بسیاری از والدین به اسم کودکان خود در صفحات مجازی حساب باز می‌کنند و با مدلینگ کردن کودکان و انتشار تصاویر و جزئیات زندگی آنها، نە تنها تشدید آسیب‌های روحی و روانی شدید است بلکە ترویج علنی کودک آزاری محسوب می‌شود.»

قوانبن جمهورى اسلامى اصلى دليل ترويج كودک آزاری  در ايران

 پنهان‌ترین جلوه کودک‌ستیزی مردسالارانه در ایران، سیاست تشویق زنان به باروری و افزایش جمعیت  است. این سیاست نه تنها پیامد منفی در موقعیت زنان را در بردارد بلکه با بی توجهی به استانداردهای مادی و معنوی از جمله تغذیه، بهداشت، مسکن مناسب و شرایط آموزش و تحصیلی کودکان، فرصت رشد در خور آنان را سلب کرده و کودکان را در معرض فقر، بیسوادی، عدم سلامت و کجروی اجتماعی قرار می دهد.