از ایران تا تونس؛ مبارزه زنان بیمرز
جهان یاد سومین سالگرد ژینا امینی که رشتهای از موهایش به نماد جهانی مقاومت در برابر نظام سرکوبگر جمهوری اسلامی بدل شد، را گرامی میدارد. نه تنها در ایران و کوردستان، بلکه زنان جهان آن را بهعنوان تجسمی از مبارزه زن برای آزادی و کرامت به یاد میآورند.

زهور المشرقی
تونس- شانزدهم سپتامبر ۲۰۲۲ (٢۵ شهریورماه ١۴٠١) روزی عادی نبود. روزی بود که با سیاهی و سوگواری پوشانده شد؛ نه تنها در ایران و روژهلات کوردستان، بلکه در قلب زنان جهان از شرق تا غرب و از جنوب تا شمال. صداهای خشمگین برخاستند و قتل ژینا امینی، دختری جوان در آغاز زندگیاش، به دست آنچه «گشت ارشاد» نامیده میشود را محکوم کردند؛ پلیسی که رشته موی سیاه و سرکش او را در برابر نظام و دستگاههای سرکوبگر جمهوری اسلامی برنتافت.
ژینا امینی رفت، اما صدایش همچنان نمادی مبارزاتی است که در شعار «ژن، ژیان، ئازادی» طنینانداز میشود؛ شعاری که پژواک آن از خیابانهای ایتالیا تا هند، و از عراق تا مصر پیچید و قدرت خیزش زنان و خواست ملتها برای آزادی و کرامت را بازتاب داد.
جهان با پیکر ژینا امینی وداع کرد، اما روح او همراه هر زنی باقی ماند که برای آزادی، برابری، کرامت و عدالت برخاست. او به یک نماد جهانی بدل شد؛ در پاریس شهروندی افتخاری دریافت کرد و در مناسبتهای گوناگون مورد تکریم قرار گرفت تا به نشانهای از مقاومت زنان در برابر سرکوب تبدیل شود.
رژیم جمهوری اسلامی علیرغم ماشین سرکوب هولناک خود در جنگ علیه زنان شکست خورد. نه بازداشت فعالانی چون وریشه مرادی، پخشان عزیزی و شریفه محمدی، و نه صدور احکام اعدام ناعادلانه، نتوانست اراده آنان را درهم بشکند یا صدایشان را خاموش کند. برعکس، تلاشهای آنان به هم پیوست و حمایت زنان از سراسر جهان را برانگیخت، تا صداهای همبستگی بلندتر شوند و تأکید کنند که ژینا امینی و همه زنانی که علیه ظلم و سرکوب برخاستهاند، مشعل آزادی باقی خواهند ماند.
«آزادیِ بدن خط قرمز است»
این همبستگی زنانه تنها به ایران و منطقه محدود نماند، بلکه صداهایی از سراسر جهان را دربر گرفت؛ از جمله در تونس، جایی که رجاء الدهمانی، رئیس انجمن زنان دموکرات تونس، گفت که فعالان این انجمن یاد ژینا امینی، زنی که به خاطر چند تار مو هدف قرار گرفت، را زنده نگه میدارند.
رجاء الدهمانی با اشاره به اینکه جنبش زنان تونس همان زمان با برگزاری تجمعی اعتراضی مقابل سفارت ایران در تونس به قتل حکومتی ژینا امینی واکنش نشان داد، تأکید کرد که این قیمومیت بر بدن زن، نقضی آشکار است که نمیتوان آن را پذیرفت و باید در برابرش ایستاد.
او تأکید کرد: «ما بسیار تلاش کردیم تا قوانینی برای حمایت از زنان برقرار کنیم و به آنان آزادی در پوشش بدهیم. ما آزادیِ بدن را خط قرمز میدانیم و هیچکس حق دخالت در انتخاب زنان برای پوشیدن یا برداشتن حجاب را ندارد. این یک انتخاب شخصی است و آنچه زنان ایرانی امروز با آن روبهرو هستند، باید با همبستگی متوقف شود.»
او به پیشرفتی که زنان ایرانی در گذشته از آن برخوردار بودند نیز اشاره کرد؛ زمانی که پیشگام بودند، از آزادی بهرهمند بودند، مسیر فرهنگی ژرفی داشتند و با درایت شناخته میشدند. اما با سلطهی جناح راست، آن درخشش متوقف شد، بلکه پایان یافت: «کشور اشغال شد، زنان سرکوب شدند و قوانین تبعیضآمیز و اجبار به حجاب تحمیل شد، که این آزادیِ بدن و پوشش را هدف گرفت.»
«علیرغم سرکوب گسترده مبارزه زنان ایرانی ادامه دارد»
رجاء الدهمانی با تأکید بر اینکه جامعه ایران تحت حاکمیت جمهوری اسلامی محافظهکارتر شده است و بر سرکوب زنان، نابودی میراث فرهنگی، و کنترل بر بدن آنان اصرار میورزد، گفت: مبارزات زنان ایرانی با وجود قدرت عظیم ماشین سرکوب، نشاندهندهی نیروی واقعی آنان و نترسیدنشان از دفاع از حقوق خود برای زیست در امنیت و آرامش است.
رجاء الدهمانی همبستگی خود را با زنان ایرانی زندانی که به اعدام محکوم شدهاند و احکام ظالمانهای که تنها به دلیل مطالبه آزادی و حق حضور آرام در زندگی عمومی و سیاسی بدون سرکوب پلیسی و نظارت، علیه آنان صادر شده است، را محکوم کرد.
او از مبارزه زنان زندانی سیاسی محکوم به اعدام در دل تاریکی و از درون زندانها برای دفاع از حق، در مقابله با پدرسالاری و نظام مردسالاری که مانع رسیدن زنان به برابری و آزادیها میشود، تقدیر کرد.
او بار دیگر همبستگی کامل و بیقید و شرط خود را با زنان ایرانی و انقلاب مداومشان در برابر ظلم اعلام کرد و گفت: «دست آنان را برای مقاومت و ادامهی پایداری میفشاریم تا خود و بدنهایشان را آزاد کنند و به سوی نور گام بردارند. آنان با این مقاومت مسالمتآمیز ادامهدار توانمندند، و سزاوار آزادی، صلح و رهبریاند. آزادی برای آنان، برای همهی ستمدیدگان و برای همهی زنان.»