اینانا، الهەی سومر

شناخت ریشەی نام اینانا مورد تردید است. تا پایان هزارەی سوم پیش از میلاد تصور می‌شد که نام او از نین . آن .نا به معنی ''بانوی آسمان'' گرفته شده است.

شناخت ریشەی نام اینانا مورد تردید است. تا پایان هزارەی سوم پیش از میلاد تصور می‌شد که نام او از نین . آن .نا  به معنی ''بانوی آسمان'' گرفته شده است.

 

سارا ارومیە

نام اینانا در میان قدیم‌ترین مدارک مکتوب از اوروک دیده شده است، فهرست خدایان فارا ، نام  اینانا را قبل از نام (ان و انلیل وانکی) ذکر می‌کند .  منابع پیش سارگونی، پرستش بسیار گستردەی این الهه را نشان نمی‌دهد. نام او تنها در میان چند نام شخصی آورده شده و به نظر می‌رسد که دریافت کنندەی هدایای بسیاری باشد.

نقش اینانا خواه به‌عنوان یک الهەی ویژەی عشق یا جنگ، مشخص نشده است. در اواسط هزارەی سوم پیش از میلاد، کهن‌ترین متون ادبی ویژەی اینانا از دورەی آگاده به جا مانده است در هنگامی‌ که دختر سارگون، به‌نام (آنهه دوانا) سرودهای مفصلی در ستایش این الهه تصنیف کرد.

 اینانا، نمایندەی تولیدمثل است، که مردمان همەی سرزمین‌ها را تکثیر می‌کند. او را همسر محبوب (اوشوم گالانا دوموزی) می‌نامند و ازلحاظ جنبەی جنگجویی او به‌صورت قهرمانی مدافع در برابر بیگانگان معرفی شده است.

در دورەی نو-سومری مراسم مربوط به او به خوبی برقرار بود و چندین فرمانروا، مانند اناتوم و اورنی نور،  به‌عنوان شوهران محبوب (نی نین) اشاره می‌کنند، که  مرکز پرستشی  آنا در اوروک بود. پرستشگاه‌های مهم دیگر در نیپور، لاگاش، شوروپاک، زابالام واور قرار داشت. مراسم ماهانه ای به‌طورمنظم به افتخار او بر پا می‌شد.

 در دورەی ایسین-لارسا، ظاهرا مراسم مربوط به او به اوج رسید. او را با نی نی سینا و همچنین با بسیاری از خدایان مؤنث یکسان می‌دانستند، گذشته از تصنیفات اسطوره‌ای مهم، تعداد زیادی سرود و آوازهای مذهبی وقف این الهه، شد. جنبەی ستاره‌ای اینانا به‌عنوان سیارەی ناهید، موضوع مهم، بسیاری از این متون را تشکیل می‌دهد. اینانا در یک سرود در ستایش خود ادعا می‌کند، که امتیازات ویژه‌ای را از انلیل دریافت داشته است. که ''آسمان را مانند کلاهی بر سر من و زمین را به شکل صندل بر پای من پوشاند» که استعاره‌ای شاعرانه برای برتری کیهانی اوست‌''.

 بر طبق مدارک، در جشن‌های فصلی در طی دورەی اورسوم، اینانا در ارتباط با ماه (به‌عنوان دختر نانا) بود و مراحل مختلف ماه به‌افتخار او جشن گرفته می‌شد یعنی زمانی که ستارەی ناهید در جشن نانایا و آنونی توم قابل رؤیت بود.

از طرف دیگر، در بخش اعظم متون ادبی مثل سرود، فرود اینانا و ابیه به نظر می‌رسد که جنبەی ستاره‌ای او تأکید بیشتری بر جنبەی الهه‌گی او داشته باشد.