«آموزش بە زبان مادری و رهایی خلق‌ها از اصول انقلاب ژن، ژیان، ئازادی است»

زنان سردشت آموزش به زبان مادری را از اصول انقلاب «ژن، ژیان، ئازادی» می‌دانند و برای آموزش و استفاده از زبان کوردی تلاش می‌کنند.

روژین قادری

سردشت - زنان به‌عنوان جعبه سیاه تمدن، سرچشمه زندگی و فرهنگ یک جامعه هستند. زنان که آفریننده زندگی هستند و در شروع تمدن و قبل از سلطەی مردسالاری، جامعه را به سطح عالی از رشد رساندند اکنون نیز با حفظ زبان مادری خود، از خود و جامعه در برابر آسمیله شدن محافظت می‌کنند.

دولت-ملت که نتیجەی قرارداد وستفالی در سال ١۶۴٨ و بعد از جنگ‌های سی‌ساله مذهبی در اروپا بود، این سیستم به‌مرور در اغلب کشورها حاکم شد و بعد از جنگ جهانی اول، کوردستان تحت تأثیر این نظام سیاسی، بین کشورهای ترکیه، ایران، عراق و سوریه تقسیم شد. عمر دولت-ملت ایران کمتر از ١٠٠ سال است و قبل از ایجاد سیستم‌های آموزشی که تنها زبان دولت را به رسمیت می‌شناخت، تهدیدی جدی برای زبان مادری وجود نداشت؛ اما با اختصاص همەی منابع به زبان فارسی، عرصه برای زبان‌های دیگر تنگ و خطر آسمیله شدن ملت‌های دیگر، روز به روز بیشتر شد.

به مناسبت روز جهانی زبان مادری با زنان سردشت در مورد حق آموزش به زبان مادری گفت‌وگویی داشتیم.

اوین معروفی دانشجو است و او در کنار تحصیل خود، آموزش زبان کوردی را تدریس می‌کند. از اوین در مورد هدف او از آموزش زبان کوردی پرسیدم، اوین در این رابطه گفت: «اگر زبان کوردی آموزش داده نشود و آموزش به زبان کوردی نباشد، به‌مرور کارکرد خود را از دست می‌دهند. زبان کوردی نه‌تنها در گفت‌وگو بلکه باید زبان علم باشد و با این زبان مقاله علمی نوشته شود و به زبان اداری و رسمی تبدیل شود. این در کنار دیگر حقوق اجتماعی و سیاسی، از ابتدایی‌ترین حق ما است. اگر زبان کوردی در همەی ابعاد به کار نرود و فقط زبان شعر و ادبیات باشد در خطر از بین رفتن است».

نازنین شیخی، ٣۴ ساله است او در مورد فراگیری زبان کوردی توسط خودش و آموزش به کودکانش می‌گوید: «تا دیپلم ادامه تحصیل دادم، در این سال‌ها همیشه در چت کردن و خواندن مطالب به زبان کوردی مشکل داشتم، یک سال پیش بود در یک دوره آنلاین ثبت‌نام کردم و خواندن و نوشتن به زبان کوردی را یاد گرفتم. من خودم در این یک سال تا حدود زیادی به دختر و پسرم در خانه، زبان کوردی رو یاد دادم، هفته پیش پسرم رفته بود از کتابخانه کتاب «چیشتی مجیور» را گرفته بود و الان مشغول خواندنش است».

سروه بایزیدی مدرس آموزش زبان کوردی است او در مورد استقبال از آموزش زبان کوردی می‌گوید: «من خودم رشته دانشگاهی‌ام ادبیات فارسی بود اما بعد فارغ‌التحصیلی به دنبال استخدامی نرفتم، از کودکی رمان و شعر کوردی را در خانه داشتیم و تا حدود زیادی خودم کوردی را یاد گرفتم، بعد دانشگاه هم چند دوره زبان کوردی گذراندم و اکنون هم در آموزشگاه‌ها و هم به‌صورت آنلاین کوردی تدریس می‌کنم. هرچند در این مدت مشکلاتی را برایم درست کردند و بهار سال گذشته به دلیل یک استوری، به ادارەی اطلاعات احضار شدم و در آن من را تهدید کردند، اما همچنان عاشق کارم هستم و آن را انجام وظیفه در قبال کوردستان می‌دانم و به کارم ادامه می‌دهم و حتی در نظر دارم پکیج آموزش را تهیه و در اینترنت منتشر کنم.»

ویان حسن‌زاده فعال مدنی ساکن سردشت در رابطه با روز زبان مادری گفت: «هدف ما نه‌تنها «آموزش زبان مادری» بلکه «آموزش به زبان مادری» است. یکی از اصول انقلاب «زن، زندگی، آزادی» رهایی همه خلق‌ها است، هم‌زمان با تلاش برای رهایی زنان، باید به حقوقی ملی خود همچون یک کورد نیز دست پیدا کنیم اکنون هم به‌عنوان زن و هم به‌عنوان کورد، مورد ظلم مضاعف قرار داریم و باید برای هردوی آن‌ها مبارزه کنیم.»