اگر کوردستان در آرامش باشد، آیا مهاجرت افزایش خواهد یافت؟
بحران اقتصادی و وضعیت سیاسی شهروندان را ناچار ساختە برای دستیابی بە زندگی آرام و تضمینی خطر مرگ را بە جان خریدە و راە کوچ را در پیش گیرند.
شنیار بایز
سلیمانی – مشکلاتی که دامنگیر اقلیم کوردستان و عراق شده، باعث افزایش مهاجرت برای دستیابی به زندگی آرام شده است، خانوادهها و خصوصا جوانان از همهی شهرهای اقلیم کوردستان و عراق راه پرمخاطرهی مهاجرت را در پیش گرفته که حتی گاهی به مرگ میانجامد، و حتی برخی از این مهاجرین مفقود شدهاند.
بر اساس آمارهای سازمان لوتکه در شش ماه اول سال ۲۰۲۱، ۲۶ هزار ۹۷۲ نفر به خارج از کشور مهاجرت کردهاند، از این تعداد ۶ نفر جان باخته و ۱۵ نفر از آنها نیز مفقودالاثر هستند.
بر اساس آمارهای موجود در سال ۲۰۱۵ تا سال ۲۰۲۱ تعداد مهاجران عبارتند از ۶۲۳ هزار ۲۴۵ نفر که ۴۲۹ نفر از آنها جان باخته و ۱۷۳ نفر نیز مفقودالاثر هستند. این آمار شامل کودکان زیر ١٨ سالی کە با خانوادە اقدام بە مهاجرت کردەاند نشدە است.
"با وجود شیوع همهگیری کرونا مهاجرت همچنان ادامه دارد"
آری جلال، مدیر سازمان لوتکه طی مصاحبهای با آژانس خبرگزاری زن میگوید: "علیرغم شیوع همهگیری کرونا در سال ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ تعداد بیشماری از شهروندان درخواست حق پناهندگی نمودهاند. در مقایسه با سالهای گذشته که کوردستان با خطراتی همچون حملات داعش روبرو بود، مهاجرت کاهش یافته اما متوقف نشده است. "
"بیکفایتی حکومت اقلیم کوردستان باعث مهاجرت جوانان میشود"
محققان و مدیران مدیران سازمان لوتکه معتقدند دستیابی به زندگی یآرام و بیدغدغه از اهداف اصلی اقدام به مهاجرت جوانان است، عدم پرداخت حقوق کارمندان و کارگران، بحران اقتصادی، عدم استخدام فارغالتحصیلان دانشگاه و عدم فرصت شغلی و ثبات سیاسی مابین جناح و احزاب سیاسی از دیگر عوامل مهاجرت غیرقانونی جوانان و بسیاری از خانوادههاست.
نشر عکس مهاجران پس از رسیدن، راهگشای مهاجرت دیگر شهروندان میشود
بعد از خروج هر گروهی و یا رسیدن به مکان مورد نظر و گذار از مخاطرات، عکسهای آنها در شبکههای اجتماعی منتشر میشود، نشر چنین عکسهایی اگر چه باعث اطمینان خانوادهها از سلامتی آنها است اما جوانان بسیاری را به مهاجرت تشویق میکند که بدون توجه به عواقب و خطرات احتمالی راه مهاجرت را در پیش میگیرند.
رئیس سازمان لوتکه همچنین میگوید: "شهروندانی که مهاجرت کرده مجبور به پرداخت مقدار زیادی پول هستند تا به کشورهای مورد نظر برسند، اما کشورهای خارجی به آنها حق پناهندگی نداده و گاهی آنها را دپورت هم میکنند، شهروندان تنها املاک و دارایی خود را از دست میدهند، پس نباید شهروندان چنین تصور کنند که اروپا بهشت موعود است."
"چارهیابی مشکلات اقلیم کوردستان مانع از مهاجرت شهروندان خواهد شد"
آری جلال که بر وضعیت تمام مهاجران واقف بوده، خاطر نشان ساخت که وضعیت کنونی اقلیم کوردستان و عراق باعث کاهش مهاجرت خواهد شد، همچنین خواستار انجام مهاجرت به شیوهی قانونی است و میگوید کسانی که خواهان مهاجرت هستند را به کمپهای خارج از کشور بفرستید تا از نزدیک وضعیت مهاجران را مشاهده کنند.
وقتی مهاجران به کشور مورد نظر رسیده، توانایی تحمل وضعیت کمپها را نداشته و به دلیل عدم وجود سازمانی برای رسیدگی به مشکلات آنها و به همراه نداشتن پاسپورت و مدارک لازم و همچنین عدم پرواز مستقیم از این کشورها به عراق بازگشت برای آنها غیرممکن است.
بر اساس قانون ۲۸۲ عراق، در صورت بازگشت مهاجرانی که قبل از سال ۱۹۹۱ اقدام به مهاجرت کردهاند ۴ میلیون دینار و قطعه زمینی به آنها تعلق خواهد گرفت. طی سالهای گذشته دولت عراق این قانون را اجرا کرد اما در اقلیم کوردستان این قانون نه در گذشته و نه در حال حاضر به اجرا در نیامده و حکومت نیز در راستای همکاری به جوانان و مهاجران هیچ گونه اقداماتی انجام نداده است.