افزایش قابل توجه میزان خشونت علیه زنان در یمن
فعالان حقوق زنان تأکید میکنند که استقلال مالی و اقتصادی زنان نقش مهمی در کاهش نرخ خشونت علیه آنان ایفا میکند، زیرا با استقلال مالی، زنان توانایی مراقبت از خود و تأمین نیازهایشان را به طور مستقل خواهند داشت.
رانیا عبدللە
یمن- در تاریخ ١١ماه نوامبر سال ٢٠٢٣میلادی، واحد حمایت از زنان در بیمارستان انقلاب عمومی شهر تعز مبادرت به تأسیس نموده است، که پذیرای همه زنان نجات یافته از خشونت میباشد. علیرغم تازگی تأسیس این مرکز، تاکنون ١۵ نفر از زنان نجات یافته به عنوان پناهجو بدانجا مراجعه نمودهاند.
از سوی دیگر، هفت ماه از ازدواج رجاء قاسم کافی بوده تا وی را به فردی دیگر مبدل سازد. این زن به شدت منزوی و تنها گشته، به حدی که دچار افسردگی شدید شده است. وی روزهای معدودی را با همسری سپری نموده که طی آن متحمل انواع و اقسام شکنجهها گردیده است.
رجاء قاسم (نام مستعار) از یکی از روستاهای شهرستان تعز در جنوب غربی یمن میباشند. وی آنچه را که از سوی همسرشان متحمل شده را برای خانوادهی خود بازگو کرده است. ما این زن را در بخش حمایت از زنان بیمارستان انقلاب ملاقات نمودیم. وی در کنار سایر زنانی که از خشونت رهایی یافته بودند در آن مکان حضور داشت.
رجاء قاسم به همراه پدرش در حال حرکت بین بخشهای بیمارستان جهت رسیدن به بخش حمایت از زنان و دریافت گواهی پزشکی مبنی بر آنچه متحمل شده است، بود. وی اظهار داشت: یک هفته پس از ازدواجم، همسرم از من خواستههای غیراخلاقی مطرح کرد. وقتی رد کردم، مرا مورد ضرب و شتم قرار داد و فحاشی نمود. پس از مدتی دوباره همان رفتار را تکرار کرد، اما این بار علاوە بر ضرب و شتم مرا با طناب بست. من سعی در دفاع از خود داشتم، اما نتوانستم در برابر او مقاومت کنم. او از قدرت خود سوءاستفاده نمود و من در مقابلش ضعیف بودم.
وی تصمیم به طلاق گرفت و به کنار خانوادە خود بازگشت. روی بدن وی آثار مشخص ضرب و شتم مشاهده میشد. پدرش، وی را نزد پزشک متخصص بیمارستان انقلاب شهر تعز برد. هنگامی که به بیمارستان رسیدند، از وجود بخش حمایت از زنان بیاطلاع بودند. پس از اطلاع، پدر دخترش را به آنجا منتقل نموده تا ایشان بتواند اقدامات لازم را طی کرده و از حمایتهای روانی و مشاورههای حقوقی بهرهمند شود.
بخش حمایت از زنان در بیمارستان انقلاب عمومی شهرستان تعز، در تاریخ ١١ ماه نوامبر سال ٢٠٢٣ میلادی افتتاح گردیده است و پذیرای همه زنان نجات یافته از خشونت میباشد. علیرغم تازگی تأسیس این مرکز، تاکنون پانزده نفر از نجات یافتگان بدانجا پناه آوردهاند.
دکتر کفاح عبده علی، متخصص زنان و مسئول بخش حمایت از زنان بیمارستان انقلاب، اظهار داشت: بخش حمایت از زنان را در بیمارستان راهاندازی نمودهایم تا زنانی که مورد خشونت واقع شدهاند را پذیرش و از آنها حمایت به عمل آوریم. به این زنان خدمات پزشکی ارائه مینماییم، آزمایشهای لازم را انجام میدهیم و حمایتهای روانشناختی فراهم میآوریم.
وی توضیح داد: در صورتی که زنان نیازمند حمایت حقوقی باشند، آنها را به بخش حقوقی ارجاع میدهیم. این بخش با بخش حقوقی و مشاوران روانشناس هماهنگی لازم را به عمل میآورد.
طبق اظهارات دکتر کفاح عبده علی، معمولاً خشونت علیه زنان در مناطق دورافتاده و خانوادههایی که دختران خود را از تحصیل محروم میسازند، بیشتر روی میدهد. وی سنتهای ارتجاعی و باورهای نادرست را از عوامل افزایش خشونت علیه زنان برمیشمارد. همچنین گسترش بیسوادی نیز در این راستا تاثیرگذار است. با وجود این، وی معتقد است که آگاهی در میان زنان افزایش یافته و آنان دیگر در برابر خشونت سکوت نمیکنند.
براساس آمارهای رسمی ثبت شده در بخش حقوقی بیمارستان انقلاب، تعداد موارد زنان نجات یافته از خشونت در سال ٢٠٢٢، ٢۵٨ مورد ضرب و شتم بوده است که این رقم تا پایان سال ٢٠٢٣میلادی، به ۵٠٨ مورد افزایش یافته است.
در خصوص جرایم علیه زنان، آمارها نشان میدهد از سال ٢٠٢١ تا ٢٠٢٣، ١٠ مورد اجبار بە خودکشی، ٢۵ مورد اقدام به خودکشی ثبت شده است. بیشترین موارد مربوط به قتل زنان بوده که ٢٨ مورد گزارش شده است.
وفاء صلوی، مدیر امور حقوقی بیمارستان انقلاب، معتقد است خشونت علیه زنان یک پدیدهی خاص نیست، بلکه یک پدیدەی عمومی محسوب میشود. آمارها حاکی از افزایش خشونت خانگی، جسمانی، کلامی و اداری علیه زنان میباشد.
وفا صلوی تصریح نمود: عامل اقتصادی نقش بسیار مهمی در مواجههی زنان با خشونت دارد. هنگامیکه زنان از لحاظ مالی مستقل نباشند تا بتوانند نیازها و خواستههای شخصی خود یا فرزندانشان از قبیل غذا، مسکن و تحصیل را تأمین نمایند، نمیتوانند در برابر خشونت مقاومت کنند.
وی ضمن تأکید بر لزوم ایجاد یک مرکز اطلاعاتی جامع از زنانی که از چنگال خشونت رهایی یافتهاند، ابراز داشت: ایجاد چنین پایگاه دادههایی میتواند بستر لازم برای دسترسی و ارائه خدمات حمایتی در حوزههای مختلف سلامت روان، اشتغال و رفاه اقتصادی و نیز حقوقی و قضایی به این زنان را فراهم سازد. وی تصریح کرد اکثریت نجاتیافتگان از خشونت، از مناطق دورافتاده روستایی و بالاخص از میان آوارگان هستند. و همچنین تأکید نمود که وضعیت آوارگی سبب افزایش کودک همسری شده و در نتیجه این دختران در معرض انواع مختلف خشونت قرار میگیرند.
برطبق گزارشات ارائه شده از سوی صندوق جمعیت سازمان ملل متحد، نرخ خشونت علیه زنان در یمن روزانه در حال افزایش میباشد. از زمان آغاز جنگ داخلی یمن در سال ٢٠١۵ میلادی تاکنون، تقریباً ۶٣ درصد زنان یمنی مورد خشونت واقع شدهاند. بیش از ۶٠ هزار زن یمنی در معرض خطر خشونتهای جسمانی، روانی و سایر انواع خشونت قرار دارند.