افزایش چشمگیر قیمت گاز مایع؛ تشدید چالش برای زندگی در روستاها
افزایش چشمگیر قیمت گاز مایع در ایران موجب شده که شهروندان، بویژه در مناطق روستایی، با چالش‌های اقتصادی و مسائل زیست‌محیطی دست و پنجه نرم کنند.
روژین قادری
اورمیه- از ابتدای آذر ماه سال جاری، قیمت یک سیلندر گاز مایع از ۶۰ هزار تومان به نزدیکی ۴۰۰ هزار تومان افزایش یافته است، که نگرانی‌هایی را به دنبال داشته است. مدیران شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، این تغییر نرخ را براساس اجرای بند «ب» تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۲ با هدف توزیع بهینه و مدیریت مصرف عنوان کرده‌اند. این تصمیمات مشکلات زیادی را برای شهروندان ایجاد کرده است.
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی
تغییرات در تعرفه‌های گاز شهری و گاز مایع تأثیرات قابل توجهی بر روی زندگی مردم داشته است، به ویژه برای روستاییانی که به دلیل عدم دسترسی به گاز طبیعی، بیشتر به گاز مایع وابسته هستند. این افزایش قیمت‌ها به ویژه برای جوامع روستایی و حاشیه‌نشین که به ناچار به سوخت‌های سنتی و گاز مایع(کپسول) متوسل می‌شوند، چالش‌برانگیز است.
«هلاله.م» که در یکی از روستاهای اورمیه زندگی می‌کند، در مورد افزایش قیمت گاز مایع اینگونه اظهار داشت: «ما پیش از این ماهانه حدود ١٠ کپسول گاز برای گرم کردن آب، پخت و پز و دم کردن چای، مصرف می‌کردیم که هزینه‌اش تقریباً ۶۰۰ هزار تومان بود. این در حالی است که در شهرها یا دیگر روستاهای دارای گاز شهری، هزینه مصرف مشابهی تنها حدود ٢٠٠ هزار تومان است. علاوه بر این، مشکلات ناشی از تعویض کپسول‌ها نیز بر ما تحمیل می‌شد. اما حالا با افزایش قیمت، برای هر کپسول گفته می‌شود باید ۴۰۰ هزار تومان پرداخت کنیم و علاوه بر این، ما برای گرمایش خانه و استفاده از بخاری به طور جداگانه هزینه نفت را پرداخت می‌کنیم. با این حساب، ما باید چندین میلیون تومان هزینه کنیم که اگر گاز شهری داشتیم، هزینه خیلی کمتری را پرداخت می‌کردیم.»
«سیما.ش»، فعال مدنی، درباره افزایش قیمت سوخت در روستاها اظهار داشت: «علی‌رغم ادعاهای دولت مبنی بر حمایت از کشاورزی و دامداری در مناطق روستایی، اقدامات عملی آنها با این ادعاها همخوانی ندارد. افزایش قیمت گاز سیلندری برای روستاییان به معنای اجبار آنها به کوچ به شهرها تلقی می‌شود. سیاست‌های دولت در ادامه و تشدید توزیع نابرابر منابع در مرکز و پیرامون است و این برای روستاها به معنای تشویق به مهاجرت به شهرها است. با این حال، در شهرها نیز فرصت‌های شغلی محدود هستند و بسیاری از روستاییان روژهلات کوردستان هنگامی که به شهرها مهاجرت می‌کنند، اغلب مجبور به انجام کارهای فصلی و کولبری می‌شوند.»
تأثیرات زیست محیطی و اجتماعی
«شلیر.ه»، فعال زیست محیطی، در رابطه با تأثیرات زیست‌محیطی ناشی از افزایش قیمت گاز مایع، توضیح داد: «افزایش قیمت گاز مایع باعث می‌شود که مردم بیشتر به سمت استفاده از چوب و تنه‌های درختان به عنوان جایگزین سوخت روی بیاورند. این تغییر در الگوی مصرف سوخت، فشار قابل توجهی را بر جنگل‌ها و مراتع وارد می‌کند و منجر به تخریب زیست‌بوم‌های حیاتی می‌شود. تحت چنین شرایطی، کاهش مصرف گاز و روی آوردن به سوخت‌های جنگلی نه تنها باعث تخریب محیط زیست می‌شود بلکه به کاهش کیفیت هوا و افزایش آلودگی ناشی از دود نیز منجر می‌گردد. همچنین، استفاده از چوب به عنوان سوخت در منازل می‌تواند خطراتی از قبیل افزایش خطر آتش‌سوزی و مشکلات تنفسی برای ساکنان به همراه داشته باشد.»