آب فرات، سلاح جنگی ترکیە علیە خلق‌های منطقە

کاهش سطح آب رودخانه‌ی فرات در مناطق شمال و شرق سوریه منجر به بروز بلایای انسانی و زیست‌محیطی، کاهش سطح زمین‌های کشاورزی و خشک شدن آب‌های زیرزمینی شده و بر زندگی اقتصادی منطقه تأثیر منفی گذاشته است.

یسری احمد

رقه- زنان شهر رقه با انتقاد از سیاست اشغالگرانه‌ی ترکیه در جلوگیری از ورود آب رودخانه‌ی فرات به منطقه، تأکید کردند که کاهش قابل توجه سطح آب، خطری واقعی است که امنیت غذایی و خدماتی منطقه را تهدید می‌کند.

کاهش سطح آب رودخانه‌ی فرات در مناطق شمال و شرق سوریه منجر به فجایع انسانی و زیست‌محیطی و بایر‌شدن بخش وسیعی از زمین‌های کشاورزی شده و بر جنبه‌های اقتصادی و کشاورزی منطقه تأثیر منفی گذاشته است. علاوه بر آن درصد بالای شوری آب که منجر به آلودگی آب آشامیدنی شده، جان ساکنان منطقه را در خطر قرار داده است.

از ٢٧ ژانویه‌ی ٢٠٢١ تاکنون، اشغالگران ترکیه آب‌های رودخانه فرات را به روی سوریه بسته‌اند که این امر منجر به کاهش جریان آب رودخانه‌‌ی فرات که از ترکیه وارد سوریه می‌شود به کمتر از ٢٠٠ مترمکعب در ثانیه شده است این در حالی است که در توافقنامه‌ی امضا شده بین دولت دمشق و ترکیه مقرر شده که سوریه    ۵٠٠ مترمعکب در ثانیه آب رودخانه دریافت کند.

غفران عبدالسلام نواب، ریاست مشترک کمیته‌ی آبیاری و زراعت، در خصوص تأثیر افت سطح آب رودخانه‌ی فرات در شهر رقه بر مردم گفت: «رژیم اشغالگر ترکیه با هدف شکستن اراده‌ها، تضعیف مقاومت، آواره کردن مردم و نابودی پروژه‌ی ملت دموکراتیک و با استفاده از تمامی روش‌ها با خلق‌های شمال و شرق سوریه می‌جنگد و به دلیل اینکه نتوانست به خواسته‌های استعماری خود دست یابد و پس از اینکه حملات نظامی و سیاسی شدید و مستمر اخیرش به منطقه به نتیجه نرسید و به روش‌های جنگی هولناک دیگر، یعنی جنگ آب، متوسل شد تا خلق‌های منطقه را مجبور کند و آنها را با مشکلاتی که وضعیت اقتصادی آنها را تهدید می‌کند، مشغول کند تا آنها را از مبارزه منصرف کند.»

وی توضیح داد: «اخیراً به دلیل عدم تعهد اشغالگران ترکیه به توزیع آب به میزان توافق شده در مناطق سوریه، سطح آب ورودی برای سوریه و عراق به حدود ٢٠٠ متر مکعب در ثانیه رسیده است و این درصد برای تأمین تمام نیازهای آبی کافی نبوده و این امر موجب تشدید و افزایش رنج خلق‌های منطقه در تأمین نیازهای اولیه‌ی خود به آب آشامیدنی، آبیاری و تولید برق شده است. همچنین کانال‌های آب به شدت آسیب دیده و  یا از کار افتادەاند.» 

وی همچنین با اشاره به اینکه کاهش سطح آب رودخانه‌ی فرات پیامدهای منفی متعددی بر جنبه‌های کشاورزی و اقتصادی داشته است، تصریح کرد: «شهر رقه در درجه‌ی اول به کشاورزی وابسته است و کاهش سطح آب تأثیر زیادی بر آبیاری زمین‌های کشاورزی داشته و مناطق وسیعی از زمین‌های کشاورزی به دلیل بی‌آبی دیگر قابل کشت نیستند، زیرا رودخانه‌ی فرات منبع اصلی تأمین آب شهر رقه محسوب می‌شود و این امر معیشت درصد زیادی از مردم منطقه را که وابسته به کشاورزی است را تهدید می‌کند.

غفران عبدالسلام نواب در خصوص اقدامات کمیته‌ی کشاورزی و آبیاری شهر رقه، اظهار داشت: «ما تا آن‌جا که ممکن است تلاش می‌کنیم تا با میزان آبی که وارد رودخانه‌ی فرات می‌شود، سازگار شویم و این امر با صدور بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های متعدد برای اجرای طرح کشاورزی و پایبندی کشاورزان به آن که توزیع ٧٠ درصد برای فصل زمستان و ٣٠ درصد برای فصل تابستان پیش‌بینی شده، انجام ‌شود و تلاش می‌کنیم تا اطمینان حاصل شود که زمین‌های کشاورزی متضرر نشوند.»

وی با هشدار نسبت به ادامه‌ی سیاست ترکیه در ذخیره‌ی آب رود فرات در سدهای این کشور، گفت: «ادامه‌ی ذخیره‌ی آب‌های فرات توسط ترکیه در سدهای متعدد خود، وقوع بلایای طبیعی انسانی و زیست‌محیطی در منطقه را تهدید می‌کند.»

منی اسماعیل، ریاست مشترک کمیته‌ی مدیریت محلی در شورای شهروندی نیز گفت: «قطع آب رودخانه‌ی فرات که شاهرگ حیاتی برای خلق‌های منطقه است، فاجعه‌ی انسانی و زیست محیطی را در خواهد داشت.» وی با اشاره به اینکه این جنگ توسط ترکیه تحت عنوان جنگ سرد علیه خلق‌های ساکن منطقه صورت گرفته و خطرناک‌ترین جنگ محسوب می‌شود، گفت: «ترکیه از آن به عنوان اهرم فشار بر مردم استفاده می‌کند تا آن‌ها را به سوی مهاجرت به خارج از کشور و با هدف قرار دادن مایحتاج اولیه‌ی زندگی آنها را گرسنه نگه دارد.

دفتر اداره‌ی محلی و آب با توجه به کاهش قابل توجه سطح آب در ماه‌های اخیر که باعث افزایش سطح آب و شوری و آلودگی آب شده است، تلاش کرد تا اقداماتی را از جمله ایجاد درپوش در رودخانه‌ی فرات در مقابل هر ایستگاه آبی با هدف بالا بردن سطح آب در چاه‌های نفوذی، افزایش لوله‌های ورودی پمپ، حفر دو حلقه چاه نفوذی در ایستگاه اصلی تصفیه متناسب با سطح آب رودخانه انجام دهد.»

وی خاطرنشان کرد: «این شورا به دنبال رساندن آب به تمام مناطق و حومه‌های دورافتاده شهر رقه و یافتن تدابیر و راهکارهای مناسب برای تأمین نیازهای مردم است.»

وی از سازمان‌های بشردوستانه و حقوق بشری خواست تا جنایات ترکیه علیه خلق‌های شمال و شرق سوریه را مد نظر قرار دهند و موضع قاطعانه‌ای در قبال آن‌ها نشان دهند و از آن‌ها جلوگیری کنند، زیرا این جنایات نقض قوانین بین‌المللی و حقوق بشر هستند.