٣٨.٩ درصد جوانان ایران" ازدواج را امری لازم نمی‌دانند"
نتایج یک پیمایش نشان می‌دهد که جوانان دارای تحصیلات دانشگاهی با آمار ۴۱.۳ درصد بیش از جوانان فاقد تحصیلات دانشگاهی با آمار ۳۶.۵ درصدی معتقدند که لازم نیست حتماً ازدواج کنند.
مرکز خبر- به گزارش خبرگزاری زن، رسانه‌های داخلی ایران نتایج یک پژوهش در سال ۹۷ را منتشر کرده‌اند که در آن نیمی از جوانان ازدواج را امری ضروری دانسته و نزدیک به ۴۰ درصد از جوانان معتقدند " ازدواج یک اساس نیست". پژوهشگران حوزه‌ی علوم اجتماعی معتقدند که اگرچه "سیاه نمایی" در خصوص کاهش امر ازدواج اشتباه است اما می‌توان گفت شرایط فعلی ازدواج در ایران به مرز "حران" رسیده است چراکه کاهش ازدواج جوانان در مناطقی که از لحاظ شرایط اقتصادی، ساکنین آن در وضعیت "مطلوبی" قرار دارند نشان می‌دهد بر خلاف افکار عمومی که همواره بحث عدم ازدواج را به مسائل اقتصادی مانند بیکاری، نداشتن شغل مناسب و مشکلات اقتصادی پیوند می‌زنند، مسائلی فرای امور اقتصادی نیز در امر ازدواج دخالت دارد.
حدیث میرزا محمدی، پژوهشگر حوزه‌ی علوم اجتماعی با اشاره به پیمایش مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران(ایسپا) گفته است: نتایج این پیمایش که در اسفند ۱۳۹۷ با هدف بررسی دیدگاه جوانان کشور در خصوص ازدواج و تشکیل خانواده انجام شده و جامعه آماری از آن شامل جوانان ۱۸ تا ۳۴ ساله "مجرد" کشور با تعداد نمونه ۳۰۲۱ نفر در مناطق شهری و روستایی انجام شد، اگرچه ۶۰.۱ درصد از جوانان معتقدند ازدواج کردن در زندگی یک "ضرورت" است، اما ۳۸.۹ درصد جوانان نیز اینطور اعلام کرده‌اند که "لازم نیست" حتماً ازدواج کنند و ازدواج کردن را امری لازم و ضروری ندانسته‌اند.
وی معتقد است که گرچه همچنان خانواده برای جوانان اهمیت دارد اما انسان‌ها کنشگران فعالی هستند که عوامل مختلفی در تصمیم آن‌ها برای انجام کاری اهمیت دارد و گاهی محدودیت‌های محیطی موجب می‌شود افراد خلاف علایق و خواستشان رفتار کنند و می‌توان گفت هر فرهنگ رهیافت مردم را در تطابق با محیطشان نشان می‌دهد.
این پژوهشگر با بیان این‌که با توجه نگرش زنان و مردان و همچنین گروه‌های مختلف سنی به ضرورت ازدواج تقریباً مشابه اما نگاه به ازدواج به عنوان یک ضرورت بین گروه‌های مختلف تحصیلی متفاوت است، نتایج این پیمایش نشان می‌دهد که جوانان دارای تحصیلات دانشگاهی با آمار ۴۱.۳ درصدی بیش از جوانان فاقد تحصیلات دانشگاهی با آمار ۳۶.۵ درصدی معتقدند که لازم نیست حتماً ازدواج کنند. البته ضروری ندانستن ازدواج به معنای عدم تمایل به ازدواج نیست بلکه به این معناست که این جوانان ازدواج را مرحله‌ای حتمی از زندگی یک فرد نمی‌دانند.
وی با استناد به داده‌های یاد شده گفته است که هرچه سن جوانان مجرد بالاتر می‌رود و تعداد سال‌های بیشتری از تجرد آن‌ها می‌گذرد، تمایل آن‌ها به ازدواج کمتر می‌شود،۴.۳ درصد از جوانان در پاسخ به این سوال که "در مورد ازدواج در آینده چه تصمیمی دارید؟" گفته‌اند اصلاً ازدواج نخواهند کرد که این میزان بین مردان ۵.۲ درصد و بین زنان ۳.۵ درصد بوده است. ۲۵.۲ درصد نیز مطمئن نبوده‌اند که ازدواج کنند و ۶۸.۳ درصد گفته‌اند یک‌روزی ازدواج خواهند کرد.
طبق گفته‌های وی، مهم‌ترین دلیل جوانان مجرد شرکت‌کننده در این پیمایش برای این‌که هنوز ازدوج نکرده‌اند، "نیافتن همسر دلخواه" بوده است. ۴۹.۱ درصد از جوانان و درواقع حدود نیمی از جوانان " نیافتن همسر دلخواه"، ۳۴.۹ درصد " بالا بودن هزینه‌های زندگی مشترک"، ۳۰.۴ درصد " نداشتن شغل"، ۲۶.۳ درصد " ترس از ازدواج ناموفق" را دلایل مجردی اعلام کرده‌اند. نکته‌ی قابل توجه این است که درصد "ترس از ازدواج" در قیاس با پیمایش دیگری که در سال ۹۲ و در این زمینه انجام شده بود حدود ۶ درصد افزایش پیدا کرده است.
به گفته‌ی این پژوهشگر جوانان در پژوهش یاد شده عنوان کرده‌اند که میانگین سن مطلوب برای ازدواج مردان را حدود ۲۸ سال و برای زنان حدود ۲۳ سال می‌دانند و سنین بالا برای ازدواج چندان مورد توجه نیست اما در عین حال عملا شاهد افزایش سن ازدواج بوده و درواقع نوعی فاصله بین ارزش‌ها و عمل جوانان در حال شکل‌گیری است.
وی معتقد است که علت شکل‌گیری فاصله‌ی یاد شده و ایجاد تغییرات در سن ازدواج، بیش از آنکه برآمده از نگرش مردم باشد ناشی از شرایط بیرونی مانند مسائل اقتصادی و اجتماعی جامعه است که ابزارهای لازم برای اهداف جوانان در اختیارشان قرار نمی‌گیرد و از این رو ممکن است در سال‌های آتی فاصله‌ی بین ارزش‌ها و رفتارهای جوانان بیش‌تر شود.