MERVAT ABDÜLKADİR

Sudan- Sudan’da Nisan 2023’te başlayan ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasındaki çatışmalar, halkın hayatını derinden etkiledi. Güvenlik endişeleri, ilaç ve yiyecek gibi temel ihtiyaçların yokluğu, milyonlarca Sudanlıyı yerinden etti. Özellikle kadınlar, psikolojik ve fiziksel şiddetin hedefi olurken, ailelerinden koparak çocuklarıyla birlikte göç yollarına koyuldu.

Uluslararası Göç Örgütü’nün verilerine göre, Sudan’da 12 milyondan fazla kişi ülke içinde yer değiştirmek zorunda kaldı. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin (UNHCR) Haziran 2025 raporuna göre ise, bu yılın ilk 5 ayında Sudanlıların Avrupa’ya göçü geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 134 arttı. Sudan nüfusunun üçte biri zorunlu olarak evlerini terk ederken, 3,8 milyondan fazla kişi komşu ülkelere sığındı. Yerinden edilenlerin yarısından fazlası kadınlardan oluşuyor.

Çölde tehlikeli yolculuk

Safaa ve Merwa Muhammed kardeşler, çatışmanın yıpratıcı etkileri ve kayıpların ardından, çocuklarıyla birlikte kaçak göç yolunu tercih etti. Kocalarını kaybeden iki kadın, önceleri Sudan içinde yer değiştirmeye çalıştı ancak çatışma daha geniş bir alana yayıldıkça, hayatlarını kurtarmak için sınırı geçmeye karar verdiler.

Ajansımıza konuşan Safaa, dört gün sıcak çölde yolculuk ettiklerini, gıda ve ilaç eksikliği, eğitim olanaklarının yokluğu nedeniyle ülkede kalmanın artık çok tehlikeli olduğunu söyledi. Safaa Muhammed, “Silah seslerinin ortasında kalmak ya da tehlikeli bir yolculuğa çıkmak arasında seçim yapmak zorundaydık. Hayatta kalmak için bu riski göze aldık” diye konuştu.

Kadınların üzerindeki yük artıyor

Üniversite öğrencisi İsra Ali de çatışmalar yüzünden eğitimine ara vermek zorunda kaldı. Babasını bir saldırıda kaybeden İsra Ali, hasta annesiyle birlikte güvenlik ve sağlık hizmeti umuduyla çölde kaçak göç yoluna çıktı. İsra Ali, “İç göç yolları artık güvenli değil, bu yüzden sınırı kaçak yollarla geçmek zorunda kaldık” ifadelerini kullandı.

Kadınların bu tehlikeli yolculuklarda büyük risklerle karşı karşıya olduğunu belirten İsra Ali, birçok ailenin erkeklerini Sudan’da bırakarak kadınları ve çocuklarını daha güvenli ülkelere gönderdiğini anlattı. Günlerce açık havada, hayvanlar ve zehirli böceklerle dolu çöl koşullarında hayatta kalmaya çalışan kadınlar ve çocuklar için bu yolculuk tam anlamıyla bir mücadele.