Fas’ın geleneksel savaş gösterisi ‘teburida’ artık kadınlara emanet
Fas’ın tarihsel savaş gösterisi olan ‘teburida’, atlı bir spor olarak bugüne dek taşındı. Merve Al-Meayti, teburida ekibine katılarak hem toplumsal kalıpları yıkmayı hem de kültür mirasını bugünle buluşturmayı amaçlıyor.
HANAN HARET
Fas- Fas’ın geleneksel bir atlı spor dalı olan teburida, kökleri tarih boyunca yaşanan savaş ve kahramanlık hikayelerine dayanan Fas’a özgü bir savaş gösterisi. Bu spor, sadece bir atlı gösteri olmanın ötesinde, aynı zamanda kültürel ve tarihi bir mirası da temsil ediyor.
Faslı Merve Al-Meayti, kadınların teburida dünyasında yer alarak toplumsal cinsiyet kalıplarını değiştirmeyi hedefliyor. Merve, 12 yaşındayken, teyzesinin eşinin kurduğu bir erkek grubunun teburida gösterilerini izleyerek bu sanata olan ilgisini geliştirdi. 18 yaşına geldiğinde ise, kadınlardan oluşan bir ekibe katıldı. Ekipte, geleneksel beyaz ve pembe elbiseler giyerek, "mıkahıl" adı verilen tüfekleri taşıyorlar. Mıkahıl, teburidanın en önemli unsurlarından biri ve bu gösterilerde hem görsel bir şölen sunuyor hem de tarihi savaş mirasını simgeliyor.
Olumsuz yorumlara rağmen sporu bırakmadı
Merve Al-Meayti, bu yolculuğun başlangıcında bazı erkeklerin olumsuz yorumlarıyla karşılaştığını ancak bu durumun onu yıldırmadığını ifade ediyor. Ailesinin de başlangıçta bu spora karşı çıktığını ancak zamanla ikna ederek, onların desteğini kazandığını belirtiyor. Kadınların teburida gösterilerindeki varlığını destekleyen bir kitle olduğunu da vurguluyor ve “Bazı erkekler bu durumu kabullenirken, diğerleri hala geleneksel bakış açılarını sürdürmekte” diyor.
Teburida gösterimi ve ritüelleri
Teburida gösterimleri, belirli ritüellerle başlıyor. Gösterim alanına girmeden önce, ekip olarak namaz kılıyor ve birbirlerine selam veriyorlar. Merve, "Teburida", Arapça "barut" kelimesinden türediği için, gösterim sırasında mıkahıllardan aynı anda ateş etmenin ve uyum içinde olmanın önemine dikkat çekiyor. Ekip, 15 atışın tam zamanında ve eş zamanlı olarak yapılmasını sağlıyor, bu da izleyicilere tek bir patlama sesi gibi geliyor.
‘Zorluklar karşısında pes etmeyin’
Merve'nin geleceğe dair hayalleri büyük. Büyük teburida yarışmalarına katılmayı ve çeşitli ödüller kazanarak daha fazla tanınmayı umuyor. Tüm kadınlara da cesaret vermek istediğini söyleyerek, "Hayallerinizin peşinden gidin, zorluklar karşısında pes etmeyin. At binerken yaşanan risklere rağmen bu sporun güzelliğini keşfedin. Başarıya ulaşmak için yaş, cinsiyet veya toplumsal engel yoktur” diyor.
Merve, teburida aracılığıyla sadece kendi hayalini gerçekleştirmekle kalmayıp, aynı zamanda birçok kadına ilham vermek istiyor. Onun cesareti, geleneksel cinsiyet rollerine karşı bir duruş sergileyerek, genç nesillere umut ve motivasyon aşılıyor