Haber Merkezi - Hayıt mineçiçeğigiller familyasındandır. Batı ve güney Anadolu’da yetişen bir ağaçtır. Haziran – Temmuz aylarında mor renkli çiçekler açar. Kışın yapraklarını döken, oldukça baharatlı bir kokuya sahip bir ağaçtır. Çiçekleri yaz sonu açar ve sonbaharda minik yemişler verir. Yaprakları 5-7 yaprakçıktan oluşur. Aynı zamanda 'beşparmak otu' olarak da bilinir. Kökü, yaprakları ve yemişleri şifa için, sapıysa sepet yapımında kullanılır. Hayıtın şifası için kullanımı yaklaşık 2 bin 500 yıl geriye gider. İ.Ö. 450 yılında Hipokrat'ın hayıtın yaraları iyileştirici özelliğine değinmesinden bu yana kadınlarda hormon dengeleyici etkisi ön plana çıkmış ve günümüze kadar gelmiştir.

Yaprakları ve kökleri de tedavilerde kullanılıyor

Tam bir şifa deposu olan hayıtın özellikle kadın hastalıklarına çok iyi geldiği bilinmektedir. Bu bitkinin sadece tohumu değil yaprakları ve kökleri de çeşitli tedavilerde kullanılıyor. İnsan sağlığına birçok faydası olan hayıt tohumu yüzyıllardır geleneksel tıp alanında kullanılmış, Akdeniz ülkelerinin çağlar boyu farklı durumlarda başvurduğu ilaçtır. Özellikle kadınlarda regl dönemi düzensizlikleri, buna bağlı olan ağrılara faydalıdır. Kadınlara sayısız faydası olan bu bitkinin erkeklerin kullanması bazı durumlar için sakıncalıdır. Ruhbanlar tarafından karabiber olarak kullanıldığında hayıt tohumu veya ruhban biberi olarak da bilinir. Ülkemizde Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgesinde kendiliğinden yetişen mor ve uzun çiçek tohumları ekim-kasım aylarında toplanabilir. Bu bitkinin sadece tohumu değil yaprakları ve kökleri de çeşitli tedavilerde kullanılır. 

Faydaları saymakla bitmez

Kadınlarda hormonal dengesizlik ve bozukluklara faydalıdır. Özellikle hamile kalmak isteyen kadınların binlerce yıldır başvurduğu geleneksel bir yöntemdir. Adet döneminde oluşan şiddetli karın ağrısına iyi gelir, adet dönemini dengeye sokar, yumurtlama dönemlerini normalleştirir, doğurganlığı artırır,

hormon dengesizliklerine bağlı olan ruhsal daralmaların sonucu sivilce oluşumuna engel olur.

Menopoza giren kadınlarda sıcak basması, baş dönmesi, gece terlemeleri, kalp çarpıntısı, uyuyamama, gerginlik, baş ağrısı, baş dönmesi gibi belirtileri azaltır. Rahmin duvarlarını güçlendirerek doğurganlığı artırır. Ter bezlerinin sağlıklı çalışmasına yardımcı olarak vücudun dengesiz bir şekilde sıvı kaybetmemesini sağlar. Anne sütünü artırır, bağışıklığı güçlendirir. 

Sayısız yararı olan bu bitkinin bazı durumlarda zararları da olabilir. Özellikle hamilelerin ve kemoterapi gören hastaların kullanmaması gerekiyor. Ayrıca alerjisi ve kronik hastalıkları bulunanların doktor tavsiyesi alarak kullanmaları önerilir.