Teanê’da yaşamı kadınlar canlandırıyor

Komünal yaşamın ön planda olduğu Şehba’nın Teanê köyünde yaşam adeta kadınların elleriyle can buluyor.

HESNA MIHEMED

Şehba - Halep şehrinin kuzeyindeki Şehba Kantonu’nda yer alan ve eskiden Kürtlere ait olan Teanê köyü, Suriye rejimi tarafından asimile edilerek özünden koparıldı. Ancak Demokratik Ulus projesinin Kuzey ve Doğu Suriye'ye yayılmasının ardından Teanê köyü,  özgülüğüne ulaşarak özüne döndü. Komünal yaşamın hakim olduğu köyde kadınlar, emekleriyle köye renk katıyor. Kadınlar, hayvan yetiştirerek, ağaç dikerek, kendi elleriyle ekmek yaparak köye canlılık katıyor. Köyde kadın emeğinin her yere sirayet ettiğini söyleyebiliriz. Doğal yaşamın kadın eliyle var olduğu köyde kadın dayanışması da ön planda.

Teanê köyünün tarihi

Köy halkından aldığımız bilgilere göre; Teanê köyü aslen bir Kürt köyüdür ve halkı Kobanê Kantonu’nun kuzeyinden gelmiş. Saldırılar nedeniyle bazı yurttaşlar Kobanê'den göç ederek Halep'in kuzeyine yerleşti ve yaşamını burada sürdürdü. Köyün adı Arapça'da bir şeyi öğütmek, yani un öğütmek anlamına gelen tahinden gelmektedir. Ancak zamanla köyün adı Teanê olarak değişti. Bazı köy sakinlerine göre bu köyün tarihi çok eskidir ve köyün ne zaman kurulduğu bilinmemektedir. Didan aşiret üyeleri bu köye hakim. Köy 10 kilometre uzunluğundadır ve güneyde Şêx Kêf köyünü, kuzeyde Ebil köyünü çevreler. Eskiden Türkiye'nin kuzeyinden Halep şehrine geçen tüccarların Teanê köyünden geçtiği ve orada dinlendiği de söylenmektedir.

Eski araçlar köyün tarihini ortaya koyuyor

Köyü gezdiğinizde birçok tarihi evlere rastlayabiliyorsunuz. Köyün içinde eski bir su kuyusu bulunmakta ve bütün köylüler su ihtiyacını bu kuyudan temin ediyor. Kuyu köyden biraz uzakta olduğu için insanlar eskiden omuzlarında su taşırlardı. Daha sonra köyde birçok antik kuyu inşa edildi. Daha önce buğday taşla dövülürdü, bu taşın adı cirnik olarak biliniyordu. Sonra değirmenlerin çıkmasıyla cirnik modeli ortadan kalktı. Ama o taş yani cirnik bu köyde hala varlığını sürdürmekte ve köy bununla tanınmaktadır. Köyde Abas ailesi, Remê ailesi, Qedûrê gilî ailesi ve Hemkêrî ailesi adında birkaç bilenen aile yaşıyor.

Köyde farklı bir gelenek var

Teanê tarım açısından oldukça ünlü bir köy. Köy halkının çoğunluğu tarımla uğraşır ve geçimini bu şekilde elde ediyor. Köyde hem yaz hem de kış sebzeleri ekiliyor. Köyde herkesin sebzesini toplayıp tüm köye dağıttığı çok güzel bir gelenek var. Bu gelenek Teanê’yi diğer köylerden farklı kılıyor. Köy, Halep fıstık ağaçları ve zeytin ağaçları bakımından zengin. Köy sakinleri yaz mevsiminde buğday, mısır ve mercimek ekiyor.

Köy Suriye’deki çatışmalardan etkilendi

Suriye'de çatışmaların başlamasıyla beraber Teanê köyü de birçok köy gibi bu çatışmalardan kötü etkilendi. Özgür Ordu ve DAİŞ çeteleri köye girdi ancak köy halkı dayanışma içerisine girerek Özgür Ordu'nun köyde uzun süre kalmasına izin vermedi. DAİŞ çeteleri sürecinde ise bazı yurttaşlar DAİŞ’in egemenliği altında yaşamamak için köyden göç ettiler. Demokratik Özyönetim kurulup Şehba kırsalında sistemini yaygınlaştırdıktan sonra Teanê sakinleri evlerine döndü ve eski hayatlarına devam etti. Köylüler, "Özyönetim ve askeri güçlerimiz sayesinde bölgelerimize döndük ve artık burada  çok rahat yaşıyoruz" diyor.