Haber Merkezi- Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) 2022 İnsani Gelişme Raporu'nu (İGR) yayımladı. Rapora göre dünya genelinde beklenen yaşam süresi, eğitim ve ekonomik refah gibi alanlarda on yıllar alan iyileşmeler pandemiyle birlikte geriledi. Dünyadaki gerilemeden her anlamda Türkiye’de payına düşeni aldı.

Birleşmiş Milletler'in (BM) küresel gelişmeyi ölçtüğü İnsani Gelişme Endeksi (İGE) son iki yılda her 10 ülkenin dokuzunda geriledi. Bunda Covid-19'un yanı sıra Ukrayna'daki savaş ve küresel iklim değişikliğinin etkilerinin rol oynadığı belirtiliyor.

Endeksin zirvesinde 84 yıllık beklenen ömür, 16,5 yıllık eğitim süresi ve 66 bin dolarlık medyan gelirle İsviçre yer alıyor. Listenin en sonunda ise 55 yıllık ömür, 5,5 yıllık eğitim ve yıllık ortalama 768 dolarlık gelirle Güney Sudan bulunuyor. Türkiye, raporda 191 ülke arasında 48. sırada yer alıyor.

Türkiye geriledi

Toplumsal cinsiyet eşitliğine uyarlandığında Türkiye 65. sıraya geriliyor. Türkiye'nin 1990 yılında 0,600 olan İGE değeri, yüzde 39,7 artarak 2021 yılında 0,838'e yükseldi. 1990 ve 2021 yılları arasında Türkiye'de İGE'nin her üç boyutunda da ilerlemeler görüldü: Doğuşta beklenen yaşam süresi 8,3 yıl; ortalama öğrenim süresi 4,2 yıl ve beklenen öğrenim süresi 9,3 yıl arttı.

Türkiye'de kişi başına Gayrisafi Milli Hasıla (GSMH) ise aynı dönemde yaklaşık yüzde 139 oranında artış gösterdi. Ancak Türkiye'nin sıralaması, toplumsal cinsiyet eşitliğindeki gelişmeler dahil edildiğinde gerilere düşüyor. Buna göre Türkiye'de erkekler kadınlara oranla daha yüksek insani gelişme seviyelerinden yararlanıyor ve 170 ülke arasında 65. sıraya geriliyor.