BAHARİN LEHİB

Kabil – Afganistan’da 3 yıl önce ülke yönetimini ele geçiren Taliban’ın ilk işi kadın düşmanı politikalarını devreye koymak oldu. Taliban, hemen hemen tüm alanlardan izole ettiği kadınların, sadece hastanelerde ve okullarda kısmen çalışmasına izin veriyor.

Taliban bu politikalarıyla kız çocuklarının eğitim hakkını da elinden alıyor. Kız çocuklarının sadece 6’ncı sınıfa kadar okumasına izin verildiği ülkede, sadece iki okulda kız çocukları 6’ncı sınıftan itibaren eğitimlerine devam edebiliyor. Ancak bu okullarda da yine yüz yüze eğitim yasak. Kız çocukları eğitime internet üzerinden katılabiliyor. Bu okullardan biri de Özel Kardan Okulu.

Kız çocuklarının okuması için uzaktan eğitim sağladılar

Okulun müdürlerinden Şefika Nisar, 6’ncı sınıf ve üstü sınıflarda okuyan kız çocuklarına yüz yüze eğitim vermelerinin yasaklanması üzerine dijital olarak, “Face Cam” uygulamasıyla eğitimi çevrimiçi yapmaya karar verdiklerini anlattı. Ancak internet sorunu nedeniyle bazı öğrencilerin eğitime yine devam edemediğini söyleyen Şefika Nisar, “Ancak Kabil'den çok sayıda öğrenci ilgiyle programa katılım sağlıyor” dedi.

Taliban bu okulları da kontrolüne aldı

Program başladıktan sonra okullarının Taliban'ın kontrolü altına girdiğini söyleyen Şefika Nisar, “Taliban tarafından tanınan bazı kişiler öğretmenlerimizin yanında duruyor. Öğretmenler, ‘belki her gün bizimle vakit geçirirlerse dar görüşlü düşünceleri değişir’ diyerek Taliban’ın bu uygulamasıyla alay ediyor. Bunlar, dini okullardan cinayet, baskı, şiddet ve intihar dışında hiçbir şey öğrenmediler. Belki bizim eğitimlerimizi izlerken insanlık hakkında düşünmeye başlarlar” diye konuştu.

Mora Üniversitesi’nin hem adı hem işleyişi değiştirildi

ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın projesi olarak kadınların liderliğinin desteklenmesi amacıyla Kabil’de 2015 yılında kurulan Mora Üniversitesi’nin adı da amacı da Taliban tarafından değiştirildi. Adı “Bibi Aisha” olarak değiştirilen üniversitede kadınlar çok yüksek ücretler ödeyerek ve sadece sağlık bölümüne kayıt yaptırabiliyor.

Bilgi almak üzere gittiğimiz üniversitede, konuşacak yetkili bulamadık. Ancak Taliban tarafından başörtü takmaya zorlanan bir genç kadın grubuyla karşılaştık. Öğrenciler, “Amerba Maruf ve Nahi Az Mankar Bakanlığı tarafından öğrencilerin ve öğretmenlerin kıyafetlerinin kontrol edilmesi için bazı kişiler görevlendirildi. Bu görevlendirilen insanlar bunun karşılığından bakanlıktan maaş alıyorlar” bilgisini aktardı.

‘Defalarca tehdit edildik ama derslere devam ediyoruz’

Üniversitede profesör olan Masoumeh Wafa, Taliban yönetimi sonrasında kız çocuklarına sadece bazı sağlık bölümlerinde öğretmenlik yapma hakkı verildiğini söyledi. Kendilerinin de sadece temel konuları vermeye zorlandıklarını söyleyen Masoumeh Wafa, “Üniversitede 6’ncı sınıftaki kızlara yönelik verdiğimiz kurslar için defalarca üniversiteye gelen Taliban üyeleri bizi tehdit ederek eğitimi sürdürmemize izin vermedi. Fakat tüm öğretmenler direndik. Şu an kız çocuklarına ders vermeye devam edebiliyoruz şeklinde konuştu.

‘Üniversitede kadınlar birbirini destekliyor’

Üniversitenin Kız İdari Daire Başkanı Şahla Fayaz da üniversitede tüm kadınların birbirini desteklediğine vurgu yaptı. Teknoloji ve bilim çağında kız çocuklarının eğitiminin engellenerek bilimden uzak tutulduğu belki de dünyadaki tek ülke olduklarını söyleyen Şahla Fayaz, “Çocuklarımız eğitimlerine devam etmelerine rağmen onlara ders verecek profesyonel ve iyi eğitimli öğretmen bulmak zor oluyor. Çoğu öğrenci günlerini üniversitede ve okullarda öğretmensiz geçiriyor" diye belirtti.