NEXEM ÇAÇAN

Qamişlo - Qamişlo’da bu yıl dokuzuncusu düzenlenen Şehîd Herekol Kitap Fuarı, Kürt edebiyatı ve kültürünün gelişiminde kadınların artan rolünü bir kez daha gözler önüne serdi. “Kitap, uygarlığın anahtarıdır” sloganıyla kapılarını açan fuar, onlarca yayınevi ve yazarın katılımıyla bölgenin en önemli kültürel etkinliklerinden biri haline geldi. Kadın yazarların eserlerinin dikkat çektiği fuar, ambargolara rağmen kültürel direnişin ve edebi üretimin devam ettiğini ortaya koyuyor.

Kuzey ve Doğu Suriye Kültür Konseyi ile Cizîre Kantonu Kültür Konseyi’nin ortak çalışmasıyla düzenlenen fuar 26 Ekim’e kadar sürecek. Fuar, Kürtçe ve Arapça edebiyatında kadın yazarların sesinin ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha gösterdi. Eserlerin yüzde 40’ı kadınlara ait. Bu oran, Kadın Devrimi’nin kültürel bir kazanımı olarak değerlendiriliyor. Kadınlar kalemleriyle ifade alanları açarken, her kitap bir direnişin ve entelektüel mücadelenin sembolüne dönüşüyor. Jineoloji Akademisi de tüm kadın üyeleriyle fuara katıldı; eserlerini sundu, paneller düzenledi ve kadınların üretimi üzerine bilgiler paylaştı.

Ambargo katılımı etkiledi

Fuar için başvuran 60 yayınevinden 9’u, Kuzey ve Doğu Suriye’ye uygulanan ambargolar ve kapalı sınırlar nedeniyle katılamadı. Bu durum, kültürel yaşam üzerindeki ambargoların etkisini bir kez daha gözler önüne serdi. Ancak diğer yayınevleri, özellikle Kürtçe ve kadınlara dair kitapları okura ulaştırmak için yoğun çaba gösterdi. Fuar, bu anlamda kültürel direnişin önemli bir sahnesi oldu.

‘Şehîd Herekol hem savaşçı hem yazardı’

Fuar Hazırlık Komitesi Üyesi Narîman Evdikê, fuarın anlamını şöyle anlattı:

“Şehîd Herekol bir savaşçıydı ama ondan önce bir yazardı. Her yıl onun eserleri bu fuarda sergilenir. Şilêr Yayınları, Şehîd Herekol’un ilk basılan eserlerini yayımlamıştı. Bu fuar onun hem savaşçı hem yazar kimliğini hatırlamak için düzenleniyor. Bu nedenle fuar onun adıyla anılıyor.”

Narîman Evdikê, fuarın amacını “Amacımız, Rojava, Kuzey ve Doğu Suriye’de kitapların daha geniş kitlelere ulaşmasını sağlamak. Fuar, okuma kültürünü yaygınlaştırmak, yazarları bir araya getirmek açısından çok önemli. Ayrıca fuarda kitap fiyatları da oldukça uygun tutuldu” sözleri ile anlattı.

‘Kadın yazarların sayısı artıyor’

Narîman Evdikê, kadınların katılımlarının önceki yıla göre arttığını belirterek “Kadın yazarların sayısı her yıl artıyor. Bu yıl fuarda kadınlar tarafından yazılmış ya da kadın temalı kitaplar tüm eserlerin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturuyor. Jineoloji Akademisi de birçok kitabıyla yer alıyor. Ayrıca Kürt diliyle ilgili sorunların tartışılacağı özel bir panel de düzenlenecek” dedi.

Halka davet

Fuarda yüzlerce kitabın yer aldığını ve katılımın geniş olduğunu vurgulayan Narîman Evdikê, “Genel olarak 60 yayınevi katıldı. Ancak sınırların kapalı olması nedeniyle 9 yayınevi eserlerini getiremedi. Katılımcılar sadece Kürdistan’ın dört parçasından değil, İtalya ve Fransa gibi Avrupa ülkelerinden de geldi” dedi.

Narîman Evdikê, bu yıl fuarın geçmiş yıllara göre daha güçlü geçtiğini belirtti ve şöyle dedi:

“Bu yıl kadınların ürettiği kitap sayısı önceki yıllardan fazla. Kitap sayısı geçen yıla göre biraz azalsa da kadın yazarların ve Kürtçe eserlerin oranı arttı. Geçen yıl fuar Mihemed Şêxo Kültür Merkezi’nde yapılmıştı, bu yıl ise Qamişlo’daki Azadî Parkı’nda düzenleniyor. Güney Kürdistan ve Beyrut’tan gelen misafirlerimiz var. Halkın fuarı ziyaret etmesini ve yayınevlerine destek olmasını istiyoruz.”