SOMA KERAMİ

Ciwanro- Her yıl olduğu gibi bu yıl da Ciwanro’da düzenlenen “Zagrosane” etkinliği, Kürdistan halkının doğayla kurduğu köklü bağı bir kez daha görünür kıldı. Çevre aktivistleri, gönüllüler ve doğaseverler, Mapris Parkı’nda meşe tohumları ekerek hem Zagros ormanlarının yıllardır süren tahribatına dikkat çekti hem de bu yaralı ekosistemin yeniden canlandırılması için umut dolu bir adım attı. Kadınların güçlü katılımının öne çıktığı etkinlik, bölgede büyüyerek devam eden çevre bilincinin de canlı bir göstergesi oldu.

Etkinlikte kadınlar ve erkekler, gençler ve yaşlılar, çocuklarıyla birlikte meşe tohumlarını toprağa bıraktı. Katılımcılar, bu tohumların ekilmesinin küçük de olsa yıllardır Zagros ormanlarına verilen zararın bir kısmını telafi etme çabası olduğunu söylüyor.

‘Doğayı korumak, kendi hayatımızı korumaktır’

Şemşir’den çevre aktivisti Kübra Rüstemzade, yıllardır bu etkinliklere katılıyor. Programın başında yaptığı konuşmada “Bugün Ciwanro’da Zagrosane günü. Kadınlardan bu tür programlara katılmalarını istiyorum. Kadın ve erkek arasında fark yok; suyumuz ve toprağımız için birlikte çalışmalıyız. Doğayı korumak, hayatımızı korumaktır” dedi. Kübra Rüstemzade kendi diktiği bez torbada meşe tohumları taşırken “Asla plastik ve doğada çözünmeyen poşetler kullanmam. Doğayı sevmek için ille doğaya gelmek gerekmiyor; evde de çevreye katkıda bulunabiliriz. Çöpleri ayrıştırarak, meyve kabuklarını toprağa gömüp gübreye dönüştürerek, plastik ve çözülemeyen atıkları ayrı tutarak… Bu, onları doğaya bırakıp zarar vermekten çok daha iyidir” şeklinde konuştu.

‘Anne doğa dostuysa, çocuk da aynı yolu izler’

Ciwanro’nun geleneksel Kürt kıyafetlerini taşıyan bir başka kadın aktivist ise çevre kültürünün aktarılmasında kadınların rolüne dikkat çekerek “Hepimiz biliyoruz ki bir anne doğa dostuysa, çocuğu da aynı yolu seçer” diye ifade etti. Kürt kadınlarının ve Ciwanro’nun, gelecek kuşağın doğaya bakışını şekillendirmede büyük rol oynadığını söyleyen aktivist şöyle devam etti:
“Doğayı korumak için kadınlardan ricam; çocuklarına doğaya dost olmayı öğretmeleri ve bu kültürü evde başlatmaları. Bir gün dünyada hiçbir ağacın kesilmediği bir güne kavuşmak umuduyla.”

‘Meşe ağacı yalnızca bir ağaç değil, kimliktir’

Etkinliğe katılan genç kadınlardan Serwe, meşe tohumlarını özenle toprağa yerleştirirken şöyle konuştu:

“Bir meşe ağacının olgunlaşması yıllar alır. Meşe yavaş büyür, yavaş yok olur. 60 yılda büyüyen bir ağacın birilerinin çıkarları için kolayca yok edilmesi beni çok üzüyor. Yangınlarda bir anda kül olan bu ağaçların yeniden büyümesi yıllar sürüyor. Bu ağaçlar sadece doğal bir kaynak değil; Kürt halkının kültürünün ve kimliğinin bir parçası. Zagros sıradağlarının ekolojik dengesinde temel bir role sahipler. Sadece ağacın kendisi değil, meyvesi bile şifa kaynağı. Ne yazık ki geçmişe göre çok daha fazla tehdit altındalar ve bu doğal mirasın yok olmasını engellemeliyiz.”

“Zagrosane”, Zagros ormanlarını koruma ve yeniden canlandırma amacı taşıyan halk ve gönüllülerin oluşturduğu bir kampanya. Her yıl ekim mevsimiyle eş zamanlı olarak Zagros bölgesindeki şehir ve köylerde düzenleniyor. Kampanyanın amacı yalnızca ağaç dikmek değil; çevre sorumluluğu bilincini yaymak, orman tahribatıyla mücadele etmek ve halkın doğal kaynakları korumaya katılımını artırmak. Son yıllarda artan yangınlar ve ormanların hızla yok olması nedeniyle “Zagrosane”, bu ekosistemi kurtarmaya yönelik en önemli toplumsal hareketlerden biri haline geldi.