Rojava Devrimi 10. yılına girerken, Kongra Star Kadın Ekonomi Komitesi Başkanı Armanc Mihemed, devrimin ekonomik alanda kadınlara olan katkısını anlattı.

SORGUL ŞÊXO

Hesekê- Her devrimin ayakların biri olan ekonomi, şüphesiz Rojava Devrimi’nin de önemli ayaklarından biri oldu. 2012 yılında kadınların öncülüğünde başlayan  Rojava Devrimi, Demokratik Ulus sistemi temel alarak, komünal ekonomiyi benimsedi.  2015 yılında kurulan Kongra Star Kadın Ekonomi Komitesi, ekonomik alanda birçok gelişmeye imza attı. Kongra Star Kadın Ekonomi Komitesi Başkanı Ermanc Mihemed, çalışmalarını nasıl geliştirdiklerini ve bundan sonraki planlarının ne olacağını ajansımıza anlattı.

Demokratik Ulus Sistemi’nde özerk ekonomi

Devrimin temel taşlarından birinin ekonomi olduğunu kaydeden Armanc Mihemed, ekonominin ayrıca Demokratik Ulus Sistemi’nin de temel ayağını oluşturduğunu belirtti. Komünal ekonominin amacının toplumun kendisi için çalışması ve ekonomiyi kendi hizmetine sunması olduğunu sözlerine ekleyen Armanc Mihemed,  “Komünler, eğitim, koruma ve adalet ile birlikte ekonomik kalkınma temelinde geliştirilmedir. Birkaç kadınla küçüklü büyüklü projeler inşa etmek istiyorduk. Ayrıca kadınların toplumsal adetlerin etkisinden çıkıp bağımsız olmalarını istedik. Baas rejimi döneminde bile kadının toplumda hiçbir rolü yoktu, dolayısıyla bugün bir kadının kendi ekonomisine sahip olması kadında bir özgüven yaratıyor. Şüphesiz kadınlar ailenin, toplumun ve devrimin lideri konumdalar" şeklinde konuştu.

"Kongra Star ekonomik alanda kadınları var ediyor"

Kuzey ve Doğu Suriye'de yayılan devrimin ekonomi alanında da bir devrim yarattığını söyleyen Armanc Mihemed, "Bu devrimde kadınlar ekonomik devrimi istediler ve ilerletebilirdiler. Kadınlar ekonomik olarak erkeklerin iktidarından kurtulup kendi ekonomilerine sahip oldular. Kadınlar hem toplumsal baskılarla mücadele ediyor hem evlerinde erkek zihniyetiyle mücadele ediyor ve diğer yandan da verilen eğitimlerde kadınların kölelikten kurtulup, özgürlük yoluna girmesi için aktif rol oynuyor. Kadınlar, kadın ekonomisinde kendilerini derinleştirmeli. Kongra Star Kadın Ekonomisi olarak da amacımız, kadınları ekonomik alanda var etmek” dedi.

“Kadın ekonomisi dört bölüm halinde düzenlendi”

Kadın ekonomisinin tarım, meslek, hayvancılık ve ticaret alanı gibi bu dört bölümde örgütlendiğini söyleyen Armanc Mihemed,  2015 yılında çalışmalara başladıklarını ve ilk çalışma adımlarının tarıma yönelik olduğunu belirtti.

“İlk olarak tarımdan başladık. Çünkü toplumun tahıla, sebze ve meyveye ihtiyacı vardı. Ona göre tarım kooperatifleri kuruldu. Kadınlar toprağı ekip, biçip suluyordu. Kadınlar kooperatifleri yönetiyor. Mesleki alanda da kadınlar rol aldı.  Şu anda Suriye'nin kuzey ve doğusunda 5 konserve fabrikası kuruldu ve çalışmaları düzenli olarak devam ediyor. Fabrikalarda gerekli gıda yapılıyor ve pazarlarda düşük fiyata satılıyor. Ayrıca giysi imalatı için Lavin fabrikası açılmıştır ve bu fabrikaya bağlı 4 dükkan bulunmaktadır. Şehba, Heleb Eşrefiye ve Şex Maqsûd'da bu fabrikalarımız var. Ayrıca Hasekê’nin  Şedad ilçesinde de hayvancılık projeleri yapıldı. Projelerin getirisi düşük ama amacımız kadınların çalışması ve ev ekonomisini  yönetmesi."

"Kadınların yönettiği 62 kooperatif kuruldu

Yaşanan tüm zorluklara rağmen iyi adımların atıldığını belirten Armanc Mihemed, “Doğu toplumunda yaşıyoruz ve kadınlara yönelik birçok baskı var. Kadınlar bu baskılardan kurtulmak için mücadele veriyor. Bunun için de çok sayıda kooperatif kuruldu. Kuzey ve Doğu Suriye’de tarım, hayvancılık, ticaret ve meslek kooperatiflerinin sayısı 62'ye ulaştı ve binlerce kadın bu kooparatiflere katılıp onları yönetiyor. Yaptığımız projeler eğer tutarsa, piyasaların enflasyon oranını kırabilir” ifadelerinde bulundu.

"Elimizden geldiğince kadınlara yardım edeceğiz"

Efrin, Serêkaniyê ve Girê Spî'nin işgali ile birlikte birçok kadının projesinin başarısızlığa uğradığını ve özel arazilerin işgal edildiğini belirten Ermanc Mihemed,  şöyle devam etti:

"Kadınların yönettiği ve yararlandığı onlarca tarım, hayvancılık ve şekerleme kooperatifi Türk devleti tarafından işgal edildi. Şimdi plastik evlerin yapıldığı 4 tarım projemiz var. Sadece yerli kadınlar değil, aynı zamanda göçmen kadınlar da bu projelerde yer alıyor. Elimizden geldiğince kadınlara yardım edeceğiz ve fırsatlara göre projelerini kabul edip uygulayacağız."

Büyük fırınlar ve balık yetiştiriciliği projelerine dikkat çeken Armanc Mihemed,  "Dêrazor'da 21 kadının çalıştığı büyük fırın projesi var ve aynı zamanda bir balık çiftliği var, çiftliği  4 kadın yönetiyor. Burada un da var. Kadınlar bu unları taşıyor. Ayrıca Raqa'da bir çanta fabrikası var. Kamu ekonomisinin projelerinin çoğu kadınları da kapsıyor. Tek dileğimiz, önümüzdeki yıllarda daha fazla kadının ekonomik faaliyetlere isteyerek katılması" dedi.

"Yıllar geçtikçe projeler ilerliyor"

Yıllar geçtikçe projelerinin de ilerlediğini söyleyen Armanc Mihemed, sözlerini şöyle tamamladı:

"Ümidimiz o ki önümüzdeki yıllarda komünal ekonomiye katılan kadın sayısı daha da artacak. Bölgemizin içinde bulunduğu duruma göre tarım ve hayvancılık gibi gerekli projelere önem vereceğiz.  Biz tarımla başladık ama bununla da sınırlı kalmadık, her yıl proje gelişti ve kadınlar bağımsızlıklarını burada daha çok gördüler. Elinizden geldiği kadar kadınlara destekte bulunacağız."