ELİF AKGÜL

İstanbul - Siber güvenlik şirketi Surfshark çocuklara yönelik çevrimiçi şiddet ve risklere yönelik araştırmasını yayımladı. Araştırmaya göre 8-12 yaş arası her 10 çocuktan 6’sı internette siber risklere karşı savunmasız. Ayrıca 2 çocuktan 1'i siber zorbalıkla karşılaşıyor ve üçte birine yakını kimlik avı veya bilgisayar korsanlığı gibi diğer siber tehditlerle karşılaşıyor.

Türkiye ise dünyada Tayland ve Filipinler ile birlikte en yüksek çevrimiçi riske maruz kalma düzeyine sahip ilk 3 ülke arasında yer alıyor. Araştırmaya göre, çocuklara yönelik çevrimiçi riskin en az olduğu ülkelerse sırasıyla İspanya, İtalya ve Japonya.

Çalışma ayrıca, en yüksek maruz kalma listesinde lider olan Tayland'ın, çocukların çevrimiçi risklerle başa çıkma becerisinde, Uruguay ve Suudi Arabistan'ın ardından en alttan 3. sırada yer aldığını gösteriyor. Diğer bir ifadeyle bu ülkelerde çocuklar siber zorbalık veya diğer yaygın siber tehditlerle başa çıkma becerilerine sahip değil.

Suçlar her yıl artıyor

Çocuklara karşı işlenen siber suçların sayısı her yıl istikrarlı bir şekilde yüzde 5-9 oranında artsa da dünya çapında yaklaşık 1 milyar okul çağındaki çocuğun uzaktan eğitim için çevrimiçi ortama taşınmasından sonra 2020'de yüzde 144 gibi keskin bir artış gösterdi.

Araştırma raporunda alıntısına yer verilen siber güvenlik uzmanı Aleksandr Valentij, “Çocukları siber tehditler hakkında eğitmenin, çevrimiçi olarak ortaya çıkabilecek herhangi bir sorunla nasıl başa çıkacaklarını bilmelerinde büyük bir rol oynadığını görebiliyoruz. Her çocuk bir bireydir. Hepsi çevrimiçi deneyimlerinden farklı şeyler ararlar, tehlikeyi farklı şekilde ele alırlar. Çevrimiçi güvenliği çocuklarınıza anlatabilmek için, onlarla konuşmanın yollarını keşfetmeli ve ne yapmaları gerektiğini anlamalarına yardımcı olmalısınız" diyor.

Çevrimiçi güvenlik eğitimi önemli

Rapora göre, çocukların internetteki mevcudiyetinin en az olduğu ülkelerdeki çocuklar, doğal olarak siber zorbalık ve risklerle daha az karşı karşıya kalıyor. Bununla birlikte, çevrimiçi güvenlik eğitimi, çocukların siber zorbalık, kimlik avı ve diğer siber tehditlerle başa çıkma becerilerinde en önemli rollerden birini oynuyor.

Rapor, düşük ve düşük orta gelirli ülkelerin, zengin ülkelerden daha iyi çevrimiçi güvenlik eğitimine sahip olduğuna dikkat çekiyor. Buna göre, Suudi Arabistan ve Uruguay gibi yüksek gelirli ülkelerde, 100 üzerinden 6,5 ve 2 puan alarak temelde mevcut olmayan çevrimiçi güvenlik eğitimleri var. Dolayısıyla, Suudi Arabistan ve Uruguay'daki çocukların çevrimiçi tehditlerle başa çıkamaması sürpriz değil.

Bununla birlikte, Asya-Pasifik ülkelerindeki (Hindistan, Malezya, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda) çocuklar en güçlü çevrimiçi risk yönetimi becerilerine sahip. Hindistan, küresel ortalamadan yüzde 30 daha güçlü çevrimiçi güvenlik eğitimi programlarına sahipken, Malezya, Avustralya ve Yeni Zelanda, Hindistan'dan daha güçlü çevrimiçi güvenlik eğitimi programlarına sahip.

Çocuklara çevrimiçi güvenlik nasıl anlatılır?

Raporda çocuklara çevrimiçi güvenliği anlatmak için bir dizi öneri de yer alıyor. Önerilerse şu şekilde:

* Küçük çocukları eğitin. Etkileşimli çizgi filmler gibi çocuk dostu eğitim kaynakları kullanın. Çocukları, kişisel bilgileri, fotoğrafları ve videoları çevrimiçi paylaşmaktan kaçınmaları konusunda eğitin.

* İnternet güvenliğini tartışın. Konu interneti kullanmak olduğunda korkutmak yerine çocukları güçlendirmeye odaklanın. Çocuğunuzun çevrimiçi olarak neyin güvenli olup neyin olmadığını bildiğinden emin olun.

* Güven oluşturmak. Çocuğunuza, herhangi bir soru veya endişeyle size yaklaşabileceğini bildirin. Çocukları bir siber tehditle karşılaştıklarında bunu ebeveynlerine veya güvenilir bir yetişkine söylemeye teşvik ederek güvenli bir ortam yaratın.

* Siber güvenlik araçlarını kullanın. Onları güvende tutmaya yardımcı olacak doğru araçları kullanın (ör. antivirüs, VPN, içerik engelleyici, reklam engelleyici vb.). Fidye yazılımı gibi riskleri daha da azaltmak için çocuğunuzun güvenlik duvarları ve e-posta filtreleriyle birlikte düzenli taramalar yapmasına yardımcı olun.

* Şifreleri değiştirin. Çocuğunuzun e-posta veya oyun platformunun şifresi sızdırılırsa, çocuğunuzun şifreyi hemen değiştirmesine yardımcı olun. Yeni parolalar oluşturmak için parola yöneticilerini kullanın, zayıf parolalar kullanmaktan kaçının.

* İnternet kurallarını ayarlayın. Çevrimiçi oyunlar, uygulamalar, sosyal medya siteleri ve diğer web siteleri için gizlilik ayarlarını yapın ve ebeveyn denetimlerini kullanın. Bilgisayarınızı açık bir alanda tutun ve tüm cihazlarda zaman sınırları belirlemeyi düşünün.