İHLAS HAMRUNİ

Tunus - Eğitimden mahrum bırakılan Tunuslu kız çocukları ve genç kadınlar,  kararlılıklarını ve iradelerini kırmaya çalışan topluma meydan okuyarak, kendilerini geliştirmelerine yardımcı olacak el sanatlarına yöneliyorlar.

Çocuk Haklarının Korunmasına İlişkin Bilgi, Eğitim, Dokümantasyon ve Araştırmalar Gözlemevi'nin 2022 yılında hazırladığı raporda, Tunus'ta her yıl çoğunluğu kız öğrenciler olmak üzere yaklaşık 100 bin kişi okulu bırakıyor. Raporda ayrıca, okulu bırakan kızların çoğunun ekonomik ve cinsel açıdan sömürüldüğü, insan ticareti olgusuna karşı daha savunmasız oldukları belirtiliyor.

15 yaşındaki Samira Bshabsha, kendini geliştirmeye çalışan kız çocuklarından biri. Samira Bshabsha, bir kumaş parçası üzerine iplik kullanarak çiçek çizmeye çalışıyor ve büyük bir konsantrasyonla daha önce başardıklarını bozmamaya çalışıyor. Daha önce okulu bırakan kızlara yönelik öğrenme programına katılmak için Kairouan'daki Kadın Merkezi'ne katılan Samira Bshabsha, kendisine ait olacak bir iş bulmasını sağlayacak bir sertifika alma umuduyla derslerini düzenli olarak takip ediyor.

Hayalleri yarım kaldı

Samira Bshabsha, bu tür programlarda yer almasıyla ilgili olarak, "Her ne kadar üniversiteye gidebilmek için eğitimime devam etmek istesem de babamın vefatı ve annemin durumunun ağırlaşması nedeniyle bu hayalim yarım kaldı. Babamın sağlık durumu beni okulu bırakmaya zorladı. Bu duruma üzüldüm ama umutsuzluğa kapılmadım. Aileme ve kendime yardım etmenin bir yolunu aradım. Bu programı duyduktan sonra bir zanaat öğrenmeye karar verdim. Bana maddi gelir sağlayan bir zanaat edinmenin yanı sıra yeniden okumaya geri döndüm” diyor.

‘Toplum bana adil davranmadı’

12 yaşındaki Amal Sühayli de iki erkek kardeşinin eğitimine devam edebilmesi için okulu bırakmak zorunda kalmış ve eve kapanmış. Programa kaydolmasıyla birlikte yeniden hayata tutunan Amal Sühayli, birçok arkadaş edinmenin yanı sıra bir zanaat öğrenmeyi de başardığını sözlerine ekliyor. Amal Sühayli, “Toplum eğitimime devam etmem konusunda bana adil davranmadı ama bir el sanatı öğrenmek özgüvenimi güçlendirmemi sağladı. Aileme yük olmaz, okuma-yazma bilmeyen bir kadın olmayayım diye okuma-yazma programlarına da katıldım, okuma-yazma dersleri aldım” ifadelerinde bulunuyor.

Kadınlar ve kız çocukları destekleniyor

Okulu bırakan kızlara yönelik eğitim programının bölge koordinatörü olan Maryam Dimassi ise bu programın kızların işgücü piyasasına entegrasyonuna ve katılımcıların gelir getirici el sanatlarında mesleki eğitim almasına katkıda bulunduğunu anlatıyor. Maryam Dimassi, “Kairouan Valiliği'nde dikiş gibi el sanatlarının öğretilmesi için 7 merkez bulunmaktadır. Kadın Evi, yaşları 15 ila 21 arasındaki 170 ve 250 arasında değişen kız çocuğuna okuma-yazma programlarının yanı sıra modern ve geleneksel tarzlarda eğitimler veriyor. Bazı durumlarda da el sanatları öğrenme ve ders çalışma konusundaki güçlü isteklerinden dolayı 30 yaşlarındaki genç kadınları da kabul ediyoruz. Program yıllar önce başladı. Programlar arttıkça talepte artıyor” diye  belirtiyor.

Kız çocukları eğitimlerinde ısrarcı

Maryam Dimassi, programın eğitim planıyla ilgili olarak şunları söylüyor: “Programda sabahları dikiş dersleri veriliyor, ardından bir mola veriliyor, sonrasında kızlara kendilerinden büyüklere dikiş sanatı derslerinin nasıl öğretileceğine dair yöntemler öğretiliyor. Eğitim programı sonunda kız çocuklarına sertifikalar veriliyor. Kız çocuklarının el sanatlarını öğrenme konusunda çok ısrarcılar. Sertifikalarını alıp daha sonra kendi atölyesini açanlarda var, fabrikalarda çalışanlarda. Katılımcıların en büyük yüzdesi, ailelerinin maddi durumu nedeniyle eğitimden mahrum kalan kırsal bölgelerden geliyor. Kırsal bölgelerde eğitim masrafları karşılanamadığı için öncelik sürekli erkek çocuklarına veriliyor. Kız çocukları da bu yüzden eğitimden mahrum kalıyor.”