BERÇEM CÛDÎ

Kobanê -  Sara Örgütü, kadına yönelik şiddet ve her türlü ayrımcılığa karşı mücadele eden bir sivil toplum kuruluşu olarak karşımıza çıkıyor. Sara Örgütü, her türlü mezhep ve etnik gruba sahip kadınları üye olarak kabul ederken, bu konuda oldukça geniş bir tüzüğe sahip. 1 Temmuz 2013 yılında Kuzey ve Doğu Suriye’nin Qamişlo kentinde kurulan Sara Örgütü, ardından farklı kentlerde de kuruluşunu ilan etmeyi sürdürdü. 2015 yılında ise Kobanê’de kuruluşa gitti. Sara Örgütü, kadına yönelik şiddetle mücadelede önemli başarılara imza atarken, kurulduğu günden bu yana kadınların siyasi, ekonomik ve sosyal olarak güçlendirilmesi için de çalışma yürütmeye devam ediyor. Hem eylemsellik hem de pratik anlamda kadına yönelik şiddetin önlenmesi için Kobanê’de yürüttükleri çalışmaları dinlemek için Sara Örgütü’nden Qudret Osman’a mikrofon uzattık. Sara Örgütü bünyesinde eğitsel faaliyetler konusunda da uzman olan Qudret Osman, 2021 yılında Fırat Bölgesi havzasında yaşanan kadına yönelik şiddeti değerlendirdi.

Sara Örgütü’nün kuruluş amacı nedir? Bize çalışmalarınızdan bahsedebilir misiniz?

Biz Sara Örgütü çatısı altında şiddete karşı mücadele eden ve bunun çok farklı boyutlarını ele alan bir yapılanmayız. Eğitim, uyarı, yasa ve toplumsal sorunların çözümüne kadar birçok boyutta çalışmalar yürütüyoruz. Şiddetin fiziki ve psikolojik yanlarına karşı mücadelede yani çok yönlü şiddete karşı çok yönlü mücadeleyi esas alıyoruz. Sara Örgütü olarak ortak bir tüzüğümüz var, ancak örgütümüz her bölge ve bölgenin ihtiyaçlarına göre kendisini şekillendiriyor.

Kobanê’de 2021 yılında şiddet hangi boyutlarda yaşandı?

Toplumumuz içiresinde şiddetin her yönlü; fiziki, psikolojik olmak üzere birçok vakası ile karşılaştık. Kobanê erkek egemen sistem kodlarının halen kırılmadığı bir mekan olarak önümüzde. Ailecilik, aşiretçilik gibi toplumu ve kadını geriye çeken geri geleneksel yaklaşımlarla karşı karşıya kalıyor, mücadele ediyoruz. Sözlü şiddet en çok yaşanan şiddetin başında geldi. Kadın ve kız çocuklarına yönelik sözlü ve psikolojik şiddetin en çok yaşandığı yılı geride bıraktık. Yine bilançomuza göre 2021 yılında Fırat Bölgesi’nde 80-90 arasında kadına fiziki şiddet uygulandı. İntihara sürüklenme vakalarını 13, intihar teşebbüsü ise 16 olarak kaydettik. 3 intihar vakası tespit ettik. Kadın cinayetleri ve kadına yönelik şiddette teyakkuzda olduğumuz bir yılı geride bıraktık. Kadına yönelik şiddet davalarının takibini yaptık. Soruşturmalarına katıldık.

2021 yılının şiddet bilançosu ile bir önceki yılın tablosunu karşılaştırdığınızda önünüze nasıl bir tablo çıkıyor?

Raporlarımızı ve bilançolarımızı her yıl karşılaştırmalı bir şekilde yapıyoruz. Bu yıl şiddetin görünür olma oranı arttı, ayrıca Sara Örgütü’nün şiddeti önleyebilir olmasına yönelik toplumda bir algı oluştuğu için tablo önceki yıllara oranla daha büyük görünüyor. Bu şiddet 2021 yılında arttı anlamında değil daha görünür hale geldi denilebilir. Ataerkil yapının getirdiği kapalı aile yapısından kaynaklı şiddetin önlenmesi için ailelerin başvuru yapmaktan, kadınların söylemekten çekindiğini biliyoruz ama 2021 yılında şiddeti şikayet edenler, görünür olmasını isteyenler şiddete uğrayanlar kadar toplumda da duyarlılık oluştu. Kadın hakları ve şiddetin önlenmesi için yürütülen çalışmaların da payını görmek gerekiyor. Şiddet için yalnızca ataerkil aile yapılanması demek doğru olmaz, bölge özellikle halen savaşın cenderesinde ve bunun şiddet vakalarının devam etmesinde bir etken olduğu unutulmamalıdır. Topluma yönelik gelen saldırılar hanelere de yansımasını şiddet olarak buluyor.

2022 yılına özgü projeleriniz nelerdir?

Yeni girdiğimiz yıl için birçok projemiz var. Bunlardan birini zaten hayata geçirmek için somut adımlarımızı da attık. Kadın, çocuk ve şiddetle yüz yüze kalanlar için psikolojik destek merkezi açıyoruz. Aynı proje-destek merkezi bünyesinde çocuklar, kadınlar için ayrı bölümler şeklinde örgütlendireceğiz. Ayrıca şiddete karşı mücadele için bölge çapında bir çalıştay düzenleyeceğiz. Şiddetin önlenmesi için rutin yürüttüğümüz çalışmaların da sayısının artacağını belirtebiliriz ve örgütümüzün kapılarının tüm halkımıza açık olduğunu hatırlatalım.