BERJÎN KARA        

Mexmûr – Mexmur Mülteci Kampı’nda yaşayan kadınlar, bahar aylarının gelişiyle birlikte doğadan cehter, gezgezik, rihan, qeselmehmûd, tolik, şêlmok, beybûn, kereng, soryaz, karik, kêvarok, sîrik otlarını toplamaya başladı. Hangi otun neye iyi geldiğini bilen kadınlar, bu bilgilerini de nesilden nesile aktarıyor.

‘Çocukları doğal otlarla iyileştiriyorduk’

Xatûn Demîr de Mexmûr’a göç ettiğinden bu yana doğadan topladığı otlarla bitkisel ilaçlar yapmaya çalışıyor. Doktorlara ve sağlık hizmetlerine erişimin olmadığı geçmiş yıllarda hastalanan çocukları doğadan topladıkları otlarla tedavi etmeye çalıştıklarını anlatan Xatûn Demîr, "İshal ve baş ağrısı durumlarında genellikle şifalı otları kullanırdık. Çocuklar bu doğal otlarla iyileşiyorlardı” dedi.

‘Şifalı otların ne işe yaradığını annemden öğrendim’

Anne ve babalarından hangi otun neye iyi geldiğini öğrendiklerini anlatan Xatûn Demîr, "Onların yanına gidenler hem bedenen hem de ruhen iyileşirdi. Biz hastalandığımızda annem sürekli belirli otları göstererek kaynatmamızı ve içmemizi isterdi. Bende şifalı otların ne işe yaradığını annemden öğrendim. Yıllarca çocuklara ve yaşlılara bu şifalı otları verdik. Gelecek nesil de bu şifalı otları bilmeli. Ben sadece annemden öğrenmedim, başkalarından da öğrendim” diye konuştu.

‘Hiçbir ot fazla tüketilmemeli’

Xatûn Demîr, topladığı bazı otların kullanımına ilişkin şu bilgileri aktardı: “Belghewizê yapraklarını güneş altında kurutmuyoruz çünkü iltihabı kurutan özelliğinin kaybolmasını istemiyoruz. Bu nedenle gölgede kurutulması gerekiyor. Qeselmehmûd bitkisinin tadı çok acı ancak iltihap, böbrek ve birçok hastalığın tedavisine iyi geliyor. Pîjan otu şeker hastalığına olan faydaları bilinirken, batuv otu ise sinüsleri temizliyor, kalbe iyi geliyor. Cahterî bitkisi de göğsü açıyor, öksürüğe iyi geliyor. Ancak hiçbir ot fazla tüketilmemelidir. Cahterî de bunlardan biridir.”