Özel ihtiyaçları olan insanlar temel hizmetlerden yoksun

Gazze'de özel ihtiyaçları olan insanlar, kentin kendilerine göre dizayn edilmemesinden dolayı yaşamdan soyutlanmayı kabul etmiyor.

RAFIF ESLEEM

Gazze- Kentler her ne kadar yurttaşların yaşamsal ihtiyaçlarını ortak karşılayacak yerler olarak tanımlansa da pratikler bunun tam tersini gösteriyor.  Doğa talan edilerek, yerine satışa sunulmak üzerine betonlar yapıldı. Birkaç insanın yan yana yürümesinin dahi mümkün olmadığı sokaklar, salt erkeklere ait caddeler yapıldı.

Savaşın merkezi olan Ortadoğu’da ise işgal saldırıları ve yoğun ambargolar sonucu kentler yerle bir oldu. Kentleri yerle bir edilen ülkelerden biri de Filistin. Savaşın devam ettiği topraklarda halkların yaşam alanları bir bir ortadan kaldırılıyor. Saldırılara rağmen yeniden kurulan kentlerde ise başta kadın ve özel ihtiyaç sahibi yurttaşların hakları gözetilmiyor. Tekerlekli sandalye, baston kullanan özel ihtiyaçları olan yurttaşlar için alçak kaldırımlar, özel yollar, gözleri görmeyen kişiler için şeritler, sesli tabelalar gibi ihtiyaçlar gözetilmediğinden, özel ihtiyaçları olan kişiler yaşamdan öteleniyor. 

Çoğu hizmetten yoksun

Gazze’de asfaltsız toprak bir sokakta, 30 yaşındaki Duaa Kashlan, tekerlekli sandalyesiyle gideceği yere ulaşmak için boşuna hareket etmeye çalışıyor, çünkü evi kırsal bir bölgede bulunuyor ve çoğu hizmetten yoksun. Doğuştan kas kaybı (Atrofi) hastalığı nedeniyle yürüyemeyen Duaa Kashlan, bu durumu kendisi için bir engel olarak görmeyenlerden. Duaa, 12 yıldır kendisi gibi özel ihtiyaçları olan insanların hakları için Filistin Özel Gereksinimleri Olan Çocuklar Federasyonu İdari Konseyi’nde çalışıyor.

Belediye sorunların gündeme gelmesinden rahatsız

Duaa Kashlan, “Özel ihtiyaçları olan insanların, daha rahat hayata katılacağı kentler için mücadele edilmeli” diyerek, yaşadıklarını şöyle anlattı:

“İlkokuldan üniversiteye kadar sınıf arkadaşlarımın yaklaşımlarından, asfaltsız yollara, acınarak bakılmasına, kamuoyunun bilinçsizliğine kadar yaşadığımız bir sorunlar paketi var. Beş yıl önce sosyal paylaşım sitesi Facebook’taki kişisel sayfamda evimin asfaltsız sokağına ilişkin bir yazı yazarak çözüm talebinde bulundum. Oluşan kamuoyu sonrası belediye bana tepki gösterdi. Asfalt dökmenin pahalı olduğu belirtildi belediye tarafından.”

‘Elektrik olmayınca eve kapanıyoruz’

Duaa Kashlan ablasının da aynı hastalıktan kaynaklı yürüyemediğini ve tekerlekli sandalyeyi birlikte kullandıklarını belirterek, “Bir taksiye binmek istesem; taksi şoförü beni taşıyarak arabaya koyacağından tepki gösterebiliyor. Ya da sert bakışlarla psikolojik baskı yapıyor. O yüzden tekerlekle sandalyeyi ablam kullanmadığında ben alıyorum. Ama Gazze’de elektrik sorunu ciddi. Çünkü sandalyenin şarj olması için sekiz saatten fazla zamana ihtiyaç var. Elektrik yetmediği için şarj sorunu oluyor. Şarj olmayınca eve kapanıyoruz” dedi.

Duyarlılık çağrısı

Duaa Kashlan, biri sekreterlik diğeri işletme olmak üzere iki farklı alanda üniversite diplomasına sahip olmasına rağmen, kendisine uygun işler bulamadığını söyleyerek, “Yasalara göre iş yerleri yüzde 5 bizim gibi insanları çalıştırması gerek ama işe almıyorlar” diyerek, toplumun ve yetkililerin daha duyarlı olması gerektiğini vurguladı.