HEDÎL EL-ÖMER

İdlib– Berdel, ailelerin karşılıklı olarak kızlarını birbirine gelin vermeleri ya da evlenecek iki erkeğin, ailelerindeki kızları karşılıklı olarak kendilerine eş olarak seçmeleri ile gerçekleşen bir evlilik yöntemidir. Simetrik evlilik ve mübadele evliliği olarak da isimlendirilmektedir. "Berdel", "simetrik" veya "mübadele" olarak bilinen evlilikle kadınlar mağdur ediliyor. Berdel evliliği ve görücü usulü evlilikler İdlib'in bazı yerel topluluklarında yaygın bir biçimde uygulanıyor. İdlib'de bu evliliği gerçekleştirenlerin sayısı hakkında resmi ve kesin bir istatistik yok. Aktisvistler bu tür evliliklerin yaygınlaşmasını düğün masraflarına bağlarken, berdel evliliği yapan kadınlar ise yaşadıklarını ajansımıza anlattı.

"Bu acımasız gelenek beni çocuklarımdan ayırdı”

Berdel evliliği yapan 28 yaşındaki Renda El-Silêman, “Ağabeyim eşini terk ettikten sonra eşim beni de terk etti. Berdel evliliklerinde bir taraf sorun yaşayınca diğer tarafta sorun yaratıp o evliliği bitiriyor. Eşim beni terk ettikten sonra 3 çocuğumu benden aldı ve çocuklarımı göremiyorum” dedi. Berdel usulü evliliklerin tehlikelerinden habersiz olduğunu kaydeden Renda El-Silêman, “Kardeşimin kurbanı oldum. Toplumda boşanmış bir kadın olarak sorunlar yaşıyorum. Bu acımasız gelenek beni üç çocuğumdan ayırdı.   4 aydır çocuklarımı görmüyorum” diyerek, üzüntü ile yaşadıklarını aktardı.

“Benden 15 yaş büyük bir erkekle evlendirildim”

Kendisinden 15 yaş büyük evli ve iki çocuklu bir erkekle evlendirilen Şeyma El-Teyfûr ise, “Eşimle aramdaki yaş farkı birçok ailevi ve evlilik sorunu yaşamama neden oldu. Yaklaşımları beni rahatsız ediyordu taciz gibi geliyordu ve ben bunu aileme söylediğimde bana, ‘o senin kocan ne olursa olsun kabullenmelisin’ dediler. Kadınlar bu geleneklerin mağduru halindeler ve toplumda kadınların iradesi yok sayılıyor” ifadelerinde bulundu. 

"Kadınlar evlilikte yasal haklarından mahrum bırakılıyor"

Zihinsel ve Sosyal Danışman 38 yaşındaki Howeyda Arefa, görücü usulü ve berdel evliliklerin İdlib'de yayılmasının yeni olmadığını söyleyerek, bu tür evliliklerin Suriye'deki savaş, ekonomik durum, sosyal ve kültürel durum nedeniyle arttığına dikkat çekti. Kadınların bu evlilikler nedeniyle haklarından mahrum bırakıldığını sözlerine ekleyen Howeyda Arefa, kadınların bu nedenle ciddi ruhsal ve sosyal sorunlar yaşadıklarını aktardı. Howeyda Arefa, İdlib’de kadınları koruyan yasaların olmadığını bu nedenle kadınların her türlü haksızlığı yaşadığını dile getirdi.