HEDİL EL-OMER

İdlib – Ortadoğu ülkelerinde kadınları “kapatmak”, yüzlerini örtmek ve birçok gerekçeyle varlığını sıfıra indirmek için örtü çok iyi bir araç olarak kullanılıyor. Bazen toplumsal baskılar, dini gerekçeler, kültür adı altında dayatılan varsayımlarla peçe, örtü takmak bir şekilde kadınlara dayatılıyor. İdlib’ten farklı gerekçelerle kapanmaya, kara çarşafa girmeye zorlanan bunun için şiddete maruz kalan kadınlarla konuştuk.

Peçe takmadığı için şiddete maruz kaldı

Fatima El-Eli, 25 yaşında ve üniversite öğrencisiydi... Tek bir somut hayali vardı üniversite diplomasına sahip olabilmek. Evlenmişti ve üniversiteyi de bitirebileceğini düşünüyordu. Ancak tek bir gün eşi tarafından sokakta peçesini takmadığı görüldüğü güne kadar. O gün kolundan tutulup zorla sürüklenmiş sadece peçesini tek bir gün takmadığı için şiddete maruz kalmıştı. Fatima El Eli, o gün takacağı peçesi olmadığı için bu şiddete maruz kaldığını biliyordu ve gittiği üniversite yolundan çevrilerek eve sürüklenerek getirilmişti. Evi terk eden genç kadın, bu olayın ardından üç ay boyunca ailesinin yanına giderek orada yaşadı. Ailesinin yanında yaşadığı zaman diliminde üniversiteyi bitirebileceğini sanıyordu ancak öyle olmadığını fark etti. “Üniversite diplomasi sahibi olma hayallerim ataerkilliğin kurbanı oldu” diyerek durumunu özetliyor.

Kadınlar için özel hayat yok

Şerîn El-Telca da 28 yaşında ve yaşadığı bölgede kadınların kendilerine özel bir yaşam alanı olmadığını hatırlatıyor. Elbette bunun savaşla geldiğini unutmamak gerek. Çete ve çete artıkları ile doldurulan İdlib kentini artık neredeyse mülteci kampları oluşturuyor. Şerîn El Telca, göçmenlerle dolu kamplarda kadınların güvenlik ve özel hayatlarının neredeyse yok olduğunu belirterek, çadırın içinde dahi peçe ve siyah elbise zorunluluğunun olduğuna dikkat çekiyor.

Kadınların peçesiz dışarı çıkması yasak

Küçücük yaşam alanlarında dahi çadırın dışına peçesiz çıkmanın kabul edilmediğini söyleyen Şêrin El-Telca, tam da bu yüzden bir çok kadının eşleri yada aileleri tarafından baskıya maruz kaldığını aktarıyor. Şêrin El Telca, “Birçok kadın eşleri ile sorun yaşıyor boşanma derecesine gelenler bile oluyor. Çadırların içerisinde bile İslami giysilerle oturmaya zorlanan kadınlar var” ifadelerinde bulunuyor.

Kurallara uymadığı için tutuklandı

İslami koşullara göre ya da toplumun dayattıklarına göre kendini kapatmak sadece sözde ya da aile yakınları tarafından fiziksel şiddete varmıyor bazen tutuklanma gerekçesi bile oluyor kadınlar için. Bu tutuklamalardan bir tanesini de üniversite öğrencisi Roa Hamade, yaşadığını aktarıyor. 29 yaşındaki Roa Hamade, “Tutuklandım ve üç saat boyunca alıkondum. Sırf İslami kıyafet kurallarına uymadığım için” diyerek şimdi peçe takmak zorunda olduğunu ve peçe takmanın kendisini çok kötü hissettirdiğini aktarıyor.