Haber Merkezi – Halkların Demokratik Partisi (HDP) Muş Milletvekili Şevin Coşkun, Türkiye'deki genç işsizliğinin araştırılması, önlenmesi ve istihdam alanlarının sağlanmasına dair politikaların geliştirilmesi amacıyla Meclis Araştırması istedi. Araştırmanın gerekçesinde, “Çalışma hakkı, Anayasa’nın 49’uncu maddesinde düzenlenmiş olup temel bir hak olarak herkese tanınmıştır. Ancak Türkiye’de işsizlik bireysel ve toplumsal bir sorun olarak karşımıza çıkmakta, ülkede milyonlarca işsiz bulunmakta, iş bulmak her geçen gün daha da zor bir hal almaktadır” denildi.

‘İşsizliğin temel nedeni yanlış politikalar’

Türkiye’nin işsizlik sorununun temel nedenleri arasında yanlış politikaların olduğu kaydedilen gerekçede devamla, “Hızla artan genç nüfusa rağmen istihdam olanaklarının sağlanamaması gibi etkenler bulunmaktadır. Türkiye’de yaşanan işsizlik sorunundan en çok etkilenen kesimler arasında; genç nüfus bulunmaktadır’’ ifadeleri yer aldı.

TÜİK: 3 milyon 534 bin kişi işsiz

Gerekçenin devamında şu sözlere yer verildi: “Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Ekim 2022 Hane halkı İşgücü Araştırması verilerine göre; Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 10,2, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 20,3 seviyesinde gerçekleşmiştir. TÜİK’e göre; 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde dar tanımlı işsiz sayısı 2022 Ekim ayında bir önceki aya göre 57 bin kişi artarak 3 milyon 534 bin kişi olmuştur. Ayrıca 15-24 yaş grubunu kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı bir önceki aya göre 1,8 puanlık artış ile yüzde 21,9 olmuştur. Bu yaş grubunda işsizlik oranı; erkeklerde yüzde 18,2, kadınlarda yüzde 28,6 olarak açıklanmıştır.

DİSK-AR: Genç kadın işsizliği yüzde 48,4

Öte yandan DİSK-AR’ın verilerine göre; mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı, Ekim 2022’de yüzde 20,3 ile 7 milyon 608 bin kişi olarak gerçekleşmiştir. Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı erkeklerde yüzde 8,6 iken kadınlarda yüzde 13,3 olarak gerçekleşmiştir. Geniş tanımlı işsizlik erkeklerde yüzde 16,7, kadınlarda ise yüzde 27 olmuştur. Geniş tanımlı kadın işsizliği ile geniş tanımlı erkek işsizliği arasındaki fark 10,3 olarak gerçekleşmiştir. DİSK-AR'ın Kasım 2022 verilerine göre; genç işsizlik oranı yüzde 36,6 olurken genç kadın işsizliği yüzde 48,4 olmuştur.

İşsizlik verilerine göre Türkiye ilk sıralarda

Ayrıca Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’nin sonuçlarına göre; 2021 yılında yaşları 15-24 arasında olan 12 milyon 971 bin genç bulunmaktadır.  Bu genç nüfusun 8,7 milyonu eğitime devam etmekte ya da çalışmaktadır. Geriye kalan ortalama 3,3 milyon genç nüfus ise ne eğitime devam etmekte ne istihdamda bulunmaktadır. Bu duruma göre, gençlerin yüzde 27’sinin ne eğitimde ne de istihdamdadır.  Ayrıca sayıları 1 milyon 452 bin olan 18-24 yaş aralığında üniversite mezunu gencin, 557 bini ne eğitimde ne istihdamda yer almaktadır. OECD’nin 2020 verilerine göre ne istihdamda ne eğitimde olan gençlerin oranı, üye ülkeler arasında yüzde 28,32 ile en yüksek ikinci Türkiye’dir. Yine OECD’nin 2021 verilerine göre, 15-29 yaş grubunda genç işsizlik oranı Türkiye’de yüzde 28,7’dir. Bu oran ile Türkiye, 36 ülke arasında ilk sırada yer almıştır.

‘İşsizliğe karşı politikalar geliştirilmeli’

Türkiye’deki işsizlik verileri incelediğinde; gençlere yönelik toplumsal bir dönüşümü ve gelişimi sağlayacak politikaların hayata geçirilmesine duyulan ihtiyaç görülmektedir. Gençlerin ne istihdamda ne eğitimde olmaması, bir kayıp olmakla birlikte ciddi toplumsal krizlere neden olacağı da bilinmektedir. Bu bağlamda; gençlerin karşı karşıya olduğu işsizlik sorunun nedenlerinin araştırılması, önlenmesi, genç istihdamının arttırılmasına yönelik politikaların geliştirilmesi amacıyla Anayasa’nın 98’inci maddesi ve TBMM içtüzüğünün 104 ve 105’inci maddeleri gereğince bir araştırma komisyonu kurularak konunun tüm boyutları ile araştırılmasını arz ederim.”