İklim krizine karşı 6 Bakanlık ve TBMM göreve çağrıldı

HDP iklim krizi ile birlikte Türkiye’de de son zamanlarda yaşana felaketlerle ilgili olarak Meclis araştırması açılmasını istedi.

Haber Merkezi- Van, Rize, Kastamonu, Bartın ve diğer yerlerde yaşanan sel baskınları, birçok ilde yaşanan orman yangınları Türkiye'nin küresel iklim krizine karşı hazırlıklı olmadığını gözler önüne serdi. Ekolojik yıkımın tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yaşandığına dikkat çekilirken ne tür önlemlerin alındığı da merak konusu.

TBMM Çevre Komisyonu Üyesi ve HDP Van Milletvekili Muazzez Orhan, küresel çapta yaşanan iklim krizinin Türkiye’deki etkilerinin incelenmesi, Türkiye’de ve dünyada iklim krizi etkisiyle yaşanan dönüşüme uygun yapısal planlama ve hazırlıkların yapılması, sel ve su baskını, orman yangınları ve sıcak hava dalgalarına karşı gerekli yasal, sosyo-ekonomik ve politik çalışmaların yürütülmesi amaçlarıyla Meclis araştırması açılması için önerge verdi. Orhan, 6 bakanlığa soru önergesi ve TBMM başkalığına da Meclis Araştırması önergesi sundu.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum'un yanıtlaması istemiyle verilen sorular şöyle:

  1. Bakanlığınızın küresel iklim krizinin ülkemize olası etkileri üzerine bakanlığınızın faaliyet alanı için bir araştırması mevcut mudur? 
  2. İklim krizi ile mücadele ve etkilerini azaltma amacıyla bakanlığınız bünyesinde bir birim kurmayı planlıyor musunuz?
  3. İklim krizi ile mücadele amacıyla ulusal ve bölgesel planlama çalışmaları başlatacak mısınız?
  4. Türkiye iklim  krizi ile mücadele amacıyla uluslararası kuruluşlar ve diğer ülkelerle hangi ortak çalışmaları yürütmektedir? 
  5. İklim krizinin Akdeniz havzasında kapsamlı etkilerinin Türkiye ekolojisi ve ekonomisine yapacağı olumsuz etkilere karşı bir planlama veya hazırlığınız mevcut mudur?
  6. HES’ler başta olmak üzere baraj ve su yollarına yapılan müdahalelerin iklim krizine etkileri hakkında bir araştırmanız mevcut mudur?
  7. Türkiye’de karbon emisyonlarının veya sera gazı salınımının azaltılması amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir?
  8. Kömür ve diğer fosil yakıtların kullanımının azaltılması amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir? Bu kapsamda ücretsiz kömür dağıtımı ne zaman sonlandırılacaktır?
  9. Toplu ulaşımın teşvik edilmesi ve bireysel taşıtlar nedeniyle yakıt kullanımının azaltılması amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir?
  10. Türkiye’de enerji kullanımında bilincin arttırılması ve verimli enerji kullanımı amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir?
  11. Beton ve asfalt kullanımının azaltılması amacıyla hangi faaliyetler yürütülmektedir?
  12. Bozkurt ve Ayancık ilçelerinde yaşanan sel felaketinin küresel iklim krizi etkisi ile ortaya çıktığı konusunda bir araştırmanız mevcut mudur? Benzer felaketlerin artan sıklıkta yaşanabileceği öngörüsü karşısında hangi hazırlıkları başlatacaksınız? 
  13. Dere ve vadi yataklarına yapılanmış yerleşim yerlerinin orta ve uzun vadede bu yerlerden taşınmasına dair bir planlamanız mevcut mudur?
  14. İklim krizi nedeniyle sıklığı ve kapsamı artacağı varsayılan sel, su baskınları, fırtına, orman yangınları gibi aşırı hava olaylarına karşı yeni bir kurumsal yapılanma veya var olan kurumları güçlendirme çalışmaları yapacak mısınız?
  15. Türkiye İklim Değişikliği Stratejisi (2010-2023) kapsamında hangi eylemlerin yapılması kararlaştırılmıştır? Eylem planında olmasına rağmen uygulanmayan kararlar ve eylemler hangileridir? Uygulanmama gerekçeleri nelerdir? Strateji ve eylem planının güncellenmesi amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir? 

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli'nin yanıtlaması istemiyle verilen sorular şöyle:  

  1. Bakanlığınızın küresel iklim krizinin ülkemize olası etkileri üzerine bakanlığınızın faaliyet alanı için bir araştırması mevcut mudur? 
  2. İklim krizi ile mücadele ve etkilerini azaltma amacıyla bakanlığınız bünyesinde bir birim kurmayı planlıyor musunuz?
  3. İklim krizinin Akdeniz havzasında kapsamlı etkilerinin Türkiye ekolojisi ve ekonomisine yapacağı olumsuz etkilere karşı bir planlama veya hazırlığınız mevcut mudur?
  4. HES’ler başta olmak üzere baraj ve su yollarına yapılan müdahalelerin iklim krizine etkileri hakkında bir araştırmanız mevcut mudur?
  5. Türkiye’de ormansızlaşmayı azaltmak amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir? Türkiye’de ormanlık alan ve orman envanteri 2000 yılından buyana nasıl değişmiştir?
  6. Türkiye’de ormanlık alanlarda madencilik ve otelcilik gibi doğal ve ekolojik yaşama zararlı faaliyetlerin azaltılması amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir? Devam eden faaliyetlerin denetimi nasıl sağlanmaktadır?
  7. Orman yangınlarına erken ve etkili müdahale amacıyla müdahale ekipmanlarında ve insan kaynağında hangi yenilikleri uygulayacaksınız? Bu kapsamda müdahale uçağı, helikopteri ve diğer araçların envanteri 2021 yılı itibariyle nedir? Gelecek yıllarda bu envanterin güncellenmesi ve etkili hale getirilmesi amacıyla hangi çalışmaları yürüteceksiniz?
  8. Türkiye’de kuraklık, çölleşme ve  erozyon ile mücadele amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir? Bu kapsamda 2000 yılından bu yana yaşanan etkiler ve vakalara dair bir araştırmanız mevcut mudur? 
  9. Türkiye’de tarımda enerji kullanımında bilincin arttırılması ve verimli enerji kullanımı amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir?
  10. Türkiye’de 2021 yılında yaşanan sel ve orman yangınlarının orman köylülerine ve çitçilerine verdiği maddi zarar toplamda ne kadar olmuştur? Bu zararların tazmin edilmesi amacıyla hangi çalışmalar yürütülmüştür?
  11. Türkiye’de 2021 yılında yaşanan sel felaketleri nedeniyle dere yataklarının ıslahı, sel bent, kanal ve kanaletlerinin tadilatı için hangi çalışmalar yapılmaktadır? Sel yaşanmadan önce yapılan kanalların doğru yerlere veya yeterli olacak şekilde yapılmadığı iddiası hakkında bir soruşturma başlattınız mı? Bu kapsamda yaptırım uygulanan kamu görevlisi sayısı kaçtır?
  12. “Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne başvurulmasına rağmen bazı yerlerde sel bentleri, kanal ve kanaletlerin inşa edilmediği ve bu nedenle halkın maddi ve manevi zarar gördüğü” iddiası konusunda bir soruşturma başlatacak mısınız? Bu kapsamda yapılan çalışmaların kabul ve yapım kriterleri nelerdir?
  13. İklim krizi nedeniyle sıklığı ve kapsamı artacağı varsayılan sel, su baskınları, fırtına, orman yangınları gibi aşırı hava olaylarına karşı erken uyarı ve önlem sisteminde nasıl değişikliklere gideceksiniz?
  14. İklim krizi nedeniyle sıklığı ve kapsamı artacağı varsayılan sel, su baskınları, fırtına, orman yangınları gibi aşırı hava olaylarına karşı yeni bir kurumsal yapılanma veya var olan kurumları güçlendirme çalışmaları yapacak mısınız?

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu'nun yanıtlaması istemiyle verilen sorular şöyle:

  1. Bakanlığınızın küresel iklim krizinin ülkemize olası etkileri üzerine bakanlığınızın faaliyet alanı için bir araştırması mevcut mudur? 
  2. İklim krizi ile mücadele ve etkilerini azaltma amacıyla bakanlığınızın bünyesinde afetlere müdahale birimlerini geliştirmeyi planlıyor musunuz?
  3. İklim krizi nedeniyle AFAD ve bu kapsamdaki diğer kurumlarda hangi geliştirme çalışmalarını planlıyorsunuz?
  4. Büyük ve kapsamlı orman yangını ve sel baskınlarında müdahale, halka destek ve ilkyardım amacıyla eğitim almış polis, jandarma ve diğer personel sayısı 2021 yılı itibariyle kaç kişidir? Personelin bölgesel dağılımı planlanmış mıdır? 2021 yılında yaşanan orman yangınları, sel ve diğer felaketlerde söz konusu personel ne oranda görevlendirilmiştir?
  5. Emniyet Müdürlüğü bünyesindeki helikopterlerin yangın, orman yangını ve sel gibi felaketlere müdahalede kullanımı için uyumlu hale getirilmesi amacıyla bir çalışma yapılmış mıdır? Bu kapsamda uyumlu araç sayısı kaçtır?
  6. TOMA araçlarının orman yangınlarına müdahalede kullanılması amacıyla bir uyum çalışması yürütülmekte midir? Akdeniz bölgesinde yerleşim yerlerinde yaşanan yangınlarda bu araçlar destek amaçlı kullanılmış mıdır?
  7. İklim krizi nedeniyle sıklığı ve kapsamı artacağı varsayılan sel, su baskınları, fırtına, orman yangınları gibi aşırı hava olaylarına karşı erken uyarı ve önlem sisteminde nasıl değişikliklere gideceksiniz?
  8. İklim krizi nedeniyle sıklığı ve kapsamı artacağı varsayılan sel, su baskınları, fırtına, orman yangınları gibi aşırı hava olaylarına karşı yeni bir kurumsal yapılanma veya var olan kurumları güçlendirme çalışmaları yapacak mısınız?

Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer'in yanıtlaması istemiyle verilen sorular şöyle:  

  1. Bakanlığınızın küresel iklim krizinin ülkemize olası etkileri üzerine bakanlığınızın faaliyet alanı için bir araştırması mevcut mudur? 
  2. İklim krizi ile mücadele ve etkilerini azaltma amacıyla bakanlığınız bünyesinde bir birim kurmayı planlıyor musunuz?
  3. Türkiye’de ve dünyada iklim krizi ve etkileri üzerine araştırma yapan enstitü, araştırma merkezi veya bölüm sayısı kaçtır? Bu kapsamda araştırma yapan akademisyenlere sunulan destekler nelerdir?
  4. Türkiye’de iklim krizi üzerine yapılmış yüksek lisans ve doktora tez çalışması sayısı kaçtır? Bu kapsamda araştırmaların arttırılması amacıyla hangi çalışmaları yürüteceksiniz?
  5. Türkiye’de iklim krizinin etkileri ve iklim bilinci ilkokul, ortaokul ve lise müfredatında yer almakta mıdır? Bu kapsamda müfredatın geliştirilmesi amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir?
  6. Türkiye’de ormanları koruma, erozyonla-kuraklıkla-çölleşme ile mücadele amacıyla yürütülen yaygın ve örgün eğitim faaliyetleri mevcut mudur? Bu kapsamda eğitim alan yurttaş sayısı 2020-2021 yılı döneminde kaç kişi olmuştur?
  7. Türkiye’de enerji kullanımında bilincin arttırılması ve verimli enerji kullanımı amacıyla yürütülen eğitim çalışmaları nelerdir?
  8. İklim krizi nedeniyle sıklığı ve kapsamı artacağı varsayılan sel, su baskınları, fırtına, orman yangınları gibi aşırı hava olaylarına karşı yeni bir kurumsal yapılanma veya var olan kurumları güçlendirme çalışmaları yapacak mısınız?

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez'in yanıtlaması istemiyle verilen sorular şöyle:  

  1. Bakanlığınızın küresel iklim krizinin ülkemize olası etkileri üzerine bakanlığınızın faaliyet alanı için bir araştırması mevcut mudur? 
  2. İklim krizi ile mücadele ve etkilerini azaltma amacıyla bakanlığınız bünyesinde bir birim kurmayı planlıyor musunuz?
  3. İklim krizi ile mücadele amacıyla ulusal ve bölgesel planlama çalışmaları başlatacak mısınız?
  4. Türkiye iklim  krizi ile mücadele amacıyla uluslararası kuruluşlar ve diğer ülkelerle hangi ortak çalışmaları yürütmektedir? 
  5. İklim krizinin Akdeniz havzasında kapsamlı etkilerinin Türkiye ekolojisi ve ekonomisine yapacağı olumsuz etkilere karşı bir planlama veya hazırlığınız mevcut mudur?
  6. HES’ler başta olmak üzere baraj ve su yollarına yapılan müdahalelerin iklim krizine etkileri hakkında bir araştırmanız mevcut mudur?
  7. Türkiye’de karbon emisyonlarının veya sera gazı salınımının azaltılması amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir?
  8. Kömür ve diğer fosil yakıtların kullanımının azaltılması amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir? Bu kapsamda ücretsiz kömür dağıtımı ne zaman sonlandırılacaktır?
  9. Türkiye’de enerji kullanımında bilincin arttırılması ve verimli enerji kullanımı amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir?
  10. Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planında takvim süresi geçmesine rağmen hangi eylemler uygulanmamıştır? Uygulanmama gerekçeleri nelerdir? Söz konusu eylem planının iklim krizi ve yaşanan felaketler nedeniyle güncellenmesi planlanmakta mıdır?

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun yanıtlaması istemiyle verilen sorular şöyle:  

1. Bakanlığınızın küresel iklim krizinin ülkemize olası etkileri üzerine bakanlığınızın faaliyet alanı için bir araştırması mevcut mudur? 

2. İklim krizi ile mücadele ve etkilerini azaltma amacıyla bakanlığınız bünyesinde bir birim kurmayı planlıyor musunuz?

3. İklim krizi ile mücadele amacıyla ulusal ve bölgesel planlama çalışmaları başlatacak mısınız?

4. Türkiye’de karbon emisyonlarının veya sera gazı salınımının azaltılması amacıyla bakanlığınız hangi çalışmalar yürütülmektedir?

5. Toplu ulaşımın teşvik edilmesi ve bireysel taşıtlar nedeniyle yakıt kullanımının azaltılması amacıyla hangi çalışmalar yürütülmektedir?

6. Türkiye’de enerji kullanımında bilincin arttırılması ve verimli enerji kullanımı amacıyla yürütülen çalışmalar nelerdir?

7. Beton ve asfalt kullanımının azaltılması amacıyla hangi faaliyetler yürütülmektedir?

8. Türkiye’de 2021 yılında sel felaketlerinde sel yatağına yapılmış kaç yol, geçit ve köprü hasar görmüştür? 

9. Sellerde hasar gören yol, geçit ve köprüler hangi ilçelerdedir? Hasar gören yol, geçit ve köprülerin tadilatı için bir planlama çıkarılmış mıdır? Yol ve köprüler yapılırken sel olasılığına göre bir planlama yapılmak mıdır? 

10. Türkiye’de 2021 yılında yaşanan sel ve orman yangınları nedeniyle altyapı, yol, su, elektrik ve diğer sistemleri bozulan yerleşim yerleri için acil bir eylem ve müdahale planı hazırladınız mı? 

11. Dere ve vadi yataklarına yapılanmış yerleşim yerlerinin orta ve uzun vadede bu yerlerden taşınmasına dair bir planlamanız mevcut mudur?

12. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi Başkanlığının Küresel iklim krizinin Türkiye’deki denizlere, ormanlara ve diğer yaşam alanlarına etkileri üzerine araştırmaları mevcut mudur? Gelecek dönemlerde hangi çalışmaları gerçekleştireceksiniz?