MARİNA EİNDAS

Lübnan- Temel insan hakları kapsamında olan cinsel sağlık ve üreme sağlığı konularında kadınlar yeterli ve doğru bilgiye erişemiyor. Birçok ülkede özellikle mülteci kadınlar, sağlık hizmetlerine erişememe, toplumsal cinsiyet eşitsizliği, ayrımcılık ve yoksulluk gibi nedenlerle cinsel sağlık ve üreme sağlığına ilişkin birtakım zorluklarla karşı karşıya kalıyor. Kimi zaman sağlıklarından olabiliyor.

Sağlıksız evde 3 aile ile yaşıyor

Bunlardan biri de Suriyeli mülteci Manal Al-Atto. Sağlıksız bir evde 3 aile ile yaşamak zorunda kalan Manal Al-Atto, evin önünde yaktığı odun ateşi üzerinde çocukları, komşularının çocukları ve hasta eşi için yemek pişiriyor. Herhangi bir sağlık hizmeti almadığını söyleyen Manal Al-Atto, geçen yıl çocuklarından birinin evlerinin yakınındaki göl nedeniyle zehirlenerek hayatını kaybettiğini anlattı.

‘Üreme sağlığını ilk kez duyuyorum’

Kendisine verilen çok düşük miktardaki nakdi desteğin temel ihtiyaçlarını bile karşılamadığını dile getiren Manal Al-Atto, sağlık ve sosyal haklardan yararlanmadığını söyledi. Hamileliği sırasında yetersiz beslendiğini ancak hamileliği boyunca herhangi bir destek tedavisi görmediğini belirten Manal Al-Atto, üreme sağlığı hakkında da bilgisinin olmadığını ifade etti. Manal Al-Atto, “Üreme sağlığı ve sağlık hizmetleri kavramlarını bilme hakkından mahrum olan tek kişi ben değilim. Kadınlara eğitim, malzeme, tıbbi ve hastane bakımı sağlanmıyor” dedi.

‘Mülteci kadınlar gebelik sırasında zorlanıyor’

Jinekolog Hanan Al-Sayed, üreme sağlığı açısından dengeli beslenmenin önemli olduğunu belirterek, bu nedenle kadınlara beslenmelerinde sebze, meyve ve et arasında çeşitlilik sağlamalarını, aşırı kiloya dikkat etmelerini tavsiye ettiklerini belirtti. Hamilelik sırasında yetersiz beslenmenin ve uygun koşulların olmamasının diyabet ve tansiyon hastalıklarına yol açabileceğini söyleyen Hanan Al-Sayed, şunları ifade etti:

“Üreme sağlığı çocuğun büyümesini doğrudan etkiliyor. Bu nedenle mülteci kadınlar gebelik sırasında zor durumlar yaşıyor. Çocuklarda büyüme geriliği ve yetersiz beslenmeden kaynaklı hastalıkların artışına tanık oluyoruz. Üst üste çok çocuk sahibi olmak kadının sağlığını olumsuz etkiliyor. Doğumlardan sonra kadının eski sağlığına kavuşması ve güçlenmesi zaman alıyor. Araştırmalar çok çocuk sahibi olmanın kadının rahmine zarar verebileceğini göstermiştir.”

Ekonomik kriz sağlık alanını etkiliyor

Sosyolog Dr. Mai Marun da üreme sağlığına erişim eksikliği nedeniyle ailelerde çocuk sayısında ciddi artış olduğuna işaret ederek, başta kadınlara üreme sağlığı ve sağlık hizmetleri hakkında eğitimler verilmesi gerektiğini söyledi. Mai Marun, Lübnan’da derinleşen ekonomik ve siyasi krizlerin, mülteciler başta olmak üzere insan haklarına ilişkin temel konuların ihmal edilmesine neden olduğunu belirtti.