SORGUL ŞÊXO

Hesekê – Kürt, Arap ve diğer tüm kadınlar gibi Süryani kadınlar da erkek zihniyetinden nasibini alıyor ve şiddetin her türlüsüne maruz kalıyor. Devlet ve toplum tarafından ezilen kadınlar, yeniden başkaldırıyor ve çeşitli yöntemlerle bu şiddete karşı direniyor. Süryanilerin gazete, radyo, televizyon ve siteleri olmadığı için yaşadıklarını dünyaya duyuramadılar. Yaşananlar anlatılıyor ancak yaşananları doğrulayacak bir görüntü ve fotoğraf yok.

21’inci yüzyılda durum tamamen değişti. Bu, sadece Kuzey ve Doğu Suriye'de kurumların karar mercilerinde yer alan Süryani kadınların renginin yansımasıyla gerçekleşti. Devrimin başlangıcıyla birlikte Kürt ve Arap kadınları gibi Süryani kadınlarda öncülük etti ve aynı zamanda Demokratik Özerk Yönetimin kuruluşunda yer aldı. Üzerinden 9 yıl geçen devrim ile kadınlar bin yıllardır mücadele ettikleri konular üzerine adımlar attı ve ülkeleri yönetecek konuma geldiler. 

21’inci yıl ya da içinde olduğumuz şu dönemde tarihi bir adım daha atıldı. Süryani Kadınların Sesi Gazetesi (Enxidwana) ilk kez yayın hayatına başladı. Bir yıldır okuyucu ile buluşan gazetenin editörü Şam Qirme, ajansımıza konuştu.

Süryani kadınları yaşamın her alanında

Suriye krizi başlamadan önce Süryani kadınların sosyal, ekonomik ve siyasi olmak üzere çeşitli alanlarda olamadığını ifade eden Şam Qirme, “Rejim kurumlarında kadınların rolü robot gibiydi. Süryani kadınları doktor, öğretmen, avukat, hakim olmasına rağmen siyasi çalışmalara çok uzaktı. Kuzey ve Doğu Suriye’de Süryani kadınların çeşitli alanlardaki rengi ortaya çıktı. Karar alma mekanizmalarında yer alarak karar sahibi oldular. Aynı zamanda Süryani kadınları toplumlarını ilgilendiren olaylara ilişkin aktifler. Aynı zamanda demokratik bir toplum inşa etmeye ve barış ile adaleti sağlamaya çalışıyorlar” dedi. Suriye anayasasında Süryani kadınların haklarını kalıcı hale getirecek bir maddenin olmadığını dile getiren Şam Qirme, ancak Süryani kadınların şuan yaşamın bütün alanlarında yer aldığını ve Özerk Yönetim'in siyasi, ekonomik olmak üzere her alanda yer aldığını söyledi.

13 yıl boyunca aralıksız dergi çıkardılar

Süryani Kadınları Birliği’nin Süryani Kadınların Sesi Gazetesi’ni yayınlamasının amacından bahseden Şam Qirme, “Süryani Kadınlar Birliği olarak bir gazetemizin olmasını istiyorduk. Bununla sesimizin diğer bütün uluslara ulaşmasını ve bir etki yaratmak istedik. Daha önce çok gazete okuyordum ve gazeteciliği seviyordum. Bu nedenle bende bu istek her geçen gün daha da büyüdü. Ağabeyim Yaqup Qiryo, devlet desteği olmadan 2001 yılında Eştarut dergisini çıkardı. Arap ülkeleri ile dünya ülkelerine bu dergi dağıtılıyordu. O süreçte ben bütün yazıları, makaleleri derginin ihtiyacına göre yayımlıyordum. Dergi 13 yıl boyunca aralıksız yayınlandı. Ağabeyimin vefatının ardından yayın durdu” diye konuştu.

Gazete 25 Kasım’da yayına başladı

Var olan gazetelerin Süryani kadınların sesi olamadığını aktaran Şam Qirme, “Bizim sesimizi yansıtacak özel bir gazetenin olmasını istedik. 25 Kasım 2020’de Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Günü’nde yayına başladık. Çıkardığımız sayı bizim için bir tecrübeydi. Okuyucularda ilk sayımızı çok beğendiler. Bugünün öneminden kaynaklı yayını 25 Kasım’da başlattık. Bu sayıda ele aldığımız konuların hepsi şiddet ve şiddetin rengine ilişkindi. Kadınların nasıl köle ve şiddet yaşamına düştüğünü de ele aldık” ifadelerini kullandı.

Kuzey ve Doğu Suriye’de dağıtılıyor

Bir yıldır tek başına gazeteyi hazırladığından söz eden Şam Qirme, birçok zorluk ile karşı karşıya kalığını belirtti. Gazetenin Kuzey ve Doğu Suriye’de dağıtıldığını aktaran Şam Qirme, gazetenin kültür, toplum ve siyaseti içeren 4 sayfasının olduğunu ifade etti. Gazetenin 3 ayda bir çıktığını dile getiren Şam Qirme, 300 gazete çıkardıklarını bu oran yetersiz olunca sayıyı arttırdkılarını belirtti. Kadınların gazeteye gösterdiği ilgiden memnun olduğunu söyleyen Şam Qirme, gazetenin yazarlarının sadece Süryani olmadığını Arap ve Şişani kadınlarının da olduğunu vurguladı. İnternetin yaygınlaşmasıyla birlikte gazete okuma oranında azalma yaşandığını dile getiren Şam Qirme, “Bunun üzerine birçok gazete, dergi kapatıldı. Gençlerin basılı gazete kültürüne dönmesini istiyorum” dedi. Gazeteyi çıkarışlarının üzerinden bir yıl geçtiğini belirten Şam Qirme, Süryani kadınların sesini duyurmak için daha çok çaba göstermesi gerektiğini ifade etti.