RECA XÊRAT

Marakeş– Henüz 13 yaşındayken “T Zoet” Folklor Grubuna katılan Sadiya El-Isrî, birçok Arap ve Avrupa ülkesine giderek sanatsal gösterilerde bulundu. Bu kapsamda Emazîxiyan bölgelerinin mirasını tanıtan “Ahwaş” dansı ile birçok şölen ve yöresel davetlere katıldı. 1-5 Temmuz tarihleri arasında Marakeş'te gerçekleştirilen 51. Ulusal Folklor Festivali’ne katılan Sadiya El-Isrî ile çalışmalarına ilişkin konuştuk.

“Ahwaş dansını yapan kadınlara değer verilmiyor”

Bölgenin yöresel kıyafetlerinin temin edilmesinden kendisinin sorumlu olduğunu belirten Sadiya Al-Isrî, “Dansçıların başlarına takmaları için gülden bir taç dikiyorum. Bu bölgenin tarihi derinliklerinde olan köklü bir mirastır. Bu yüzden yöresel düğün ve şölenler ‘Ahwaş’ olmadan yapılmıyor. Yöre halkı her fırsatta icra ettikleri, ulusal ve uluslararası etkinliklere katıldıkları bu mirasla gurur duyuyor olsalar da ‘Ahwaş’ dansını yapan kadınlara değer verilmiyor. Bir kadın boşanmış veya evli değilse ‘Ahwaş’a katılamıyor” dedi.

Kadınların def çalmasına izin verilmiyor

Henüz 13 yaşındayken “T Zoet” gurubuna katıldığını anlatan Sadiya El-Isrî, “Evlendikten sonra gruptan ayrıldım. Boşandıktan sonra gruba yeniden döndüm. Şuan kendim kızıma bakıyorum. Bu gruplarda yer alan kadınların çoğunluğu toplum bakışı nedeniyle zorluk çekiyor. Özellikle de Emazîxiyan bölgelerinde bu daha fazla. Grubun 22 üyesi var. Bunlardan 10’u kadın. Kadınlar halayı sunmakla görevli. Bu erkeklerin hakkı olarak görüldüğü için kadınların def çalmasına izin verilmiyor. Bu güzel mirasın diğer otantik geleneksel nesneler gibi yok olma yolunda olması beni derinden üzüyor” şeklinde konuştu.

Geçim derdi ayrılık getirdi

Grup üyelerinin çoğunun başka işlerle meşgul olduğunu ifade eden Sadiya El-Isrî, bunun nedeninin her ne kadar ulusal ve uluslararası festivaller çok önemli olsa da geçimlerini sağlamaya yetmemesinden kaynaklandığını söyledi. Ahwaş’ta yer alan kadınların büyük bir kısmı boşanan kadınlar olduğunu sözlerine ekleyen Sadiye El-Isrî, “Bu kadınlar tek başına çocuklarına bakmak zorundalar. Son iki yılda korona virüs nedeniyle durdurulan kutlamalar nedeniyle grubun birçok üyesi başka geçim kaynakları bulmak için gruptan ayrıldı. Ama hayat normale döndü ve festivallere davet ediliyorlar. Umarım bu mirasa ve bölgenin kültürünü ve kimliğini gösteren bu dansı yapan kadınlara önem verilir” ifadelerini kullandı.