DILUCAN BOZÎ

Kobanê - Kürtlerin eskiden beri var olan yöresel elbiseleri her ne kadar devletler tarafından değiştirilip dönüştürülmek istendiyse de Kürtler bu geleneklerini koruyarak günümüze kadar getirmiştir. Kadınların elbiseleri, kofi, fistan, tülbent, peştamal gibi birçok şeyden oluşurken, erkeklerin şal û şapik ve gömlekten oluşuyor. Kuzey ve Doğu Suriye bölgesinde insanlar elbiseleriyle tanınıyor ve kendilerini bununla ifade ediyorlar. Özellikle Newroz bayramı olmak üzere özel günlerde ve şölenlerde yurttaşlar bu elbiselerle süsleniyor. Buda herkesin eski kültür ile kendini ifade ettiğini gösteriyor. Bu nedenle Kürtler dil, kültür, tarih gibi birçok anlamda hedef alınıyor, işkence ve öldürme ile karşı karşıya kalıyor. Bütün saldırılara rağmen Kürtler kültürlerini korumayı sürdürüyor ve sürdürmeye de devam edecektir.

Tüm yöresel kıyafetlerini saklıyor

“Kültürümüzü unutmamak için bütün yöresel elbise takımlarımı evde saklıyorum” diyen 60 yaşındaki İslam İbrahim, “Bizde annenin yaşı ilerlediğinde elbiselerini kızlarına dağıtır. Bende bazı yöresel elbiselerimi bu nedenle kızlarıma dağıttım. Bu da aslında bir kültürdür. Elbiselerini koruyarak bu güne getiren çok sayıda anne var” dedi. Üzerindeki xeftanın yaklaşık 30 yıllık olduğunu dile getiren İslam İbrahim, “Şölen ve taziyelerde bu elbiseleri giyiyoruz. O zamanlar 2 Suriye lirasına aldığım tülbentim yanımda. Bu kültürün unutulmaması için çocuklarımızın kültürlerine sahip çıkması gerekir. Ellerimle birçok şey yaptım” diye belirtti.

“Kürt kültürü korunmalı”

Nene ve dedelerinden bu kültürü devir aldıklarını ifade eden Zelixa Salih Eli, annesinin yöresel giyindiğini ve daha sonra kendisinin de bu elbiseleri giymeye başladığını söyledi. Eskiden şölen ve düğünlerde yöresel giyinen kadınlara hayranlıkla bakıldığını dile getiren Zelixa Salih Eli, “Yöresel elbiseler her zaman güzeldir ve anlamları vardır. Orijinal olan İçqorlar da var sahte olanlar. Birçok kadın orijinal olanları evlerinde saklayarak korumuştur” diye belirtti. Zelixa Salih Eli, Kürt kültürünün yok edilmemesi gerektiğine de işaret etti.

“Yöresel kıyafetler yok edilmek isteniyor”

Yöresel elbiselerin öneminden bahseden 64 yaşındaki Zelixe Xelil, eskiden kadınların yöresel elbiselerle ev işinden tutun bağ bahçe işine kadar her işi bu elbiselerle yaptıklarından söz etti. Yöresel elbiseleriyle şölen, yürüyüş gibi etkinliklere katıldığını belirten Zelixa Xelil, “Yıllardır düşman ulusal elbiselerimi yok etmek istiyor. Her yöntem ile bize saldırıyor. Ancak bu kültürün korunması gerekir. Kürt yöresel kıyafetleriyle güzeliz. Bütün genç kadın ve erkeklerin bu kültüre sahip çıkmalarını istiyorum” diye konuştu.

Annesinin mirasını koruyor

Annesinin mirasını koruyan 33 yaşındaki Gulistan Osman ise, “Yöresel elbiseler kültür ve tarihimizdir. Bana göre kültür yok edildiğinde tarih de yok olur. Kız çocuğu büyüdüğünde annesi ona kendi elbiselerini verir. Bizde böyle bir gelenek var. Benim de elbiselerimi annem vermiştir. Onun gibi bu elbiseleri bugün ben koruyorum. Bütün şölen ve düğünlerde bu elbiseleri giyiyorum” ifadelerini kullandı. Gulistan Osman, başındaki kofisinin yaşının 60 olduğunu söyleyerek, annesinin mirasını koruyacağını söyledi.