ZOUHOUR MECHERGUİ

Tunus – Tunus'ta basın özgürlüğü azalırken, ülkede kadın gazetecilere yönelikte saldırılar gelişiyor. Tunus Gazeteciler Sendikası Mesleki Güvenlik Merkezi'ndeki İzleme Birimi Koordinatörü Khawla Şabah, ülkede basın çalışanlarına yönelik yaşanan baskıları ajansımıza değerlendirdi. Sorularımızı yanıtlayan Khawla Şabah, saldırılara karşı mücadele yöntemlerini anlattı. 

Yakın zamanda basın özgürlüğünü tehdit eden ciddi endişelerden dolayı bir rapor yayınladınız, bize bu rapordan bahseder misiniz?

Basın özgürlüğü konusunda acı bir gerçeklik içinde yaşıyoruz, çünkü durum vahim hale geldi ve kadın gazetecilerin çalışmalarını engelleyen bir takım saldırılar gelişiyor. Bizler bu saldırılara karşı sessiz kalamayız. Gazeteciler özellikle geçtiğimiz Ocak ayında yaşanan şiddetli saldırılar nedeniyle zor bir yıl geçirdi. Zayıf otorite tarafından gazeteciye bilgi sağlamanın zorluğundan kaynaklanan saldırıların oranı yüzde 49'a ulaştı. 1 Mayıs 2021 ile 30 Nisan 2022 tarihleri arasında erkek ve kadın gazetecilere yönelik saldırıların oranı 214 olarak gerçekleşti ve bu dönem son 5 yılın en şiddetlisi olarak kabul ediliyor.

Geçen Kasım ayında kadın gazetecilere yönelik saldırılara ilişkin istatistikler neler?

Geçen Kasım ayında yayınlanan rapor, özellikle cinsiyet temelinde kadın gazetecilere yönelik saldırıların sayısında önemli bir artışa işaret ediyor. 1 Kasım 2020 ile Ekim 2021 arasındaki dönemde gazetecilere yönelik 124 saldırıdan 104'ünü kadın gazetecilere yönelik gerçekleşti. Bu da kadın gazetecilere yönelik şiddetin arttığına işaret ediyor. Rapor bu saldırıların, ataerkil toplumlarda kadın imajıyla ilgili mirasların serpiştirildiği klişe bir kadın görüşüne dayandığını da açıkladı. Günümüzde sosyal medya ağlarında yapılan karalama kampanyalarında kadınlara yönelik hakaret ve onurlarını zedeleyici ifadeler kullanılmaktadır. Ayrıca cinsiyete dayalı öneri ve hakaret içeren kelimeler kullanılıyor ve bu yıl içinde altı cinsel taciz vakasını kaydettik.

Tunus iş hukuku, Tunuslu kadınların ekonomik ve sosyal haklarına saygı gösteriyor mu?

Aslında İş Kanunu için konulan standartlar halen eksiktir ve kadınların ekonomik haklarının güvence altına alınması için geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması gerekmektedir. Bu kadınların cinsiyet niteliğini ve sosyal yükümlülüklerini dikkate almadığı için çalışma kodunun değiştirilmesi gerektiği anlamına gelir. Örneğin doğum izni günlerinin arttırılması ve çocukların özel kurumlara yerleştirilmesi için özel yerlerin varlığına ilişkin diğer garantilerin konulması. Aslında İş Kanunu için konulan standartlar halen eksiktir ve kadınların ekonomik haklarının güvence altına alınması için geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılması gerekmektedir. Bu kadınların cinsiyet niteliğini ve sosyal yükümlülüklerini dikkate almadığı için çalışma kodunun değiştirilmesi gerektiği anlamına gelir. Terfi koşullarını ve kadınların sosyal yükümlülüklerini dikkate alarak eşit ücret dayatmanın yanı sıra kadına yönelik şiddete karşı yasanın varlığına rağmen, oranlar pandemi başlangıcından bu yana 7 kat arttı.

Bu yükselişi nasıl açıklıyorsunuz ve bu kanunun uygulanma mekanizmasında sorunlar var mı?

Tunus'ta bu önemli yasanın uygulanmasının önünde birçok engel var. Kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte 60 birim kadına yönelik şiddet konularına odaklanmış ve Kadın Bakanlığı'nın denetiminde bir "şiddete karşı ulusal gözlemevi" kurulmuş, tüm bu önlemler teorik çerçeveye girmektedir. Ancak bu yasanın sahada uygulanması için başka birçok nokta ve adım gerekiyor. Kadınlar suç duyurusunda bulunmak için güvenlik merkezine gittiğinde hala büyük bir engelle karşılaşıyor. Kadınların tacizcileri affetmeleri isteniyor. Tunus toplumu henüz sosyal kısıtlamalardan kurtulamamıştır ve bu durum kadınların sosyal ve ekonomik çevrelerinde korunmasını olumsuz etkilemektedir. Kanunun uygulanması, şiddet mağduru kadınların hukuki, psikolojik ve sosyal yönlerini dikkate alan kapsamlı bir plan gerektiriyor.